Przejdź do zawartości

Jan Maria Gisges

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Maria Gisges
Imię i nazwisko

Jan Maria Gisges Gawronski

Data i miejsce urodzenia

15 stycznia 1914
Nisko

Data i miejsce śmierci

17 grudnia 1983
Warszawa

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Dziedzina sztuki

literatura

Ważne dzieła

Śmiech

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy I klasy Order Sztandaru Pracy II klasy Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej
Grób Jana Marii Gisgesa na warszawskim cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Jan Maria Gisges (ur. 15 stycznia 1914 w Nisku, zm. 17 grudnia 1983 w Warszawie) – polski poeta, prozaik oraz autor sztuk scenicznych.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Romana Gisges Gawrońskiego i Henryki z domu Reder[1]. Ukończył szkołę średnią w Kielcach. W latach 1934–1939 studiował filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim.

W czasie wojny pracował jako robotnik, brał czynny udział w walce z okupantem. Więziony w hitlerowskich obozach koncentracyjnych: Auschwitz-Birkenau (1943–1945), Buchenwald, Ohrdruf, Flossenbürg.

Od 1945 należał do Stronnictwa Ludowego, później do Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. W latach 1945–1949 przebywał w Kielcach, gdzie był pracownikiem Urzędu Wojewódzkiego. Organizował życie kulturalne i literackie w Kielcach, był też redaktorem regionalnego miesięcznika „Cychry”. Debiutował w 1949 na łamach prasy jako poeta. Od 1949 mieszkał w Warszawie, gdzie pracował na stanowisku Naczelnika Wydziału Literatury Ministerstwa Kultury i Sztuki. W latach 1957–1960 należał do zespołu redakcyjnego tygodnika „Orka”. Był wieloletnim działaczem Związku Literatów Polskich. Był również wieloletnim współpracownikiem Służby Bezpieczeństwa (TW „Maria”, „Marian”)[2].

W 1971 otrzymał nagrodę Instytutu Wydawniczego CRZZ za powieść Śmiech.

Był mężem Anny z domu Strycharskiej (1913–2006)[3], ojcem Ewy Zwierzchowskiej-Gisges[4]i Małgorzaty[5].

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera C39-2-7)[3].

Twórczość wybrana

[edytuj | edytuj kod]
  • Więzień i chłop
  • Opowieści krajobrazu
  • Pierwsza miłość
  • Zielone gałęzie
  • Idącym naprzód
  • Modrzewie
  • Brudne śniegi
  • Osty
  • Spadek
  • Śmiech
  • Czerwony pułkownik 1829–1863
  • Borelowski
  • Marmury i dmuchawce
  • Portret pięknej sekretarki

Ordery i odznaczenia[6]

[edytuj | edytuj kod]

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

W miejscu urodzenia pisarz ma swoją ulicę[8].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Jan Maria Gisges Gawronski, geni_family_tree, 15 stycznia 1914 [dostęp 2023-12-21] (pol.).
  2. Siedlecka 2009 ↓, s. 280 i n..
  3. a b Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  4. Kowalik 2005 ↓.
  5. Jan Maria Gisges, Warszawa, 13.12.2013 - wspomnienia [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 2023-12-21].
  6. Jan Maria Gisges – LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR [online], leksykonkultury.ceik.eu [dostęp 2023-12-21].
  7. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
  8. Czwal 2007 ↓.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]