Jan Rusnok
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
11.4.2003 |
Zawód, zajęcie |
redaktor, publicysta, historyk |
Jan Rusnok (ur. 28 sierpnia 1927 w Nydku, zm. 11 kwietnia 2003 w Czeskim Cieszynie) – redaktor, historyk, publicysta i społecznik na czeskim Śląsku Cieszyńskim.
Życiorys
Nydek był dla Rusnoka najbliższym sercu — był symbolem ziemi ojców, kraju nad Olzą. Jako absolwent Szkoły Nauk Politycznych i Gospodarczych w Pradze pracował w administracji państwowej. Od lat pięćdziesiątych był aktywnym członkiem Zarządu Głównego PZKO. W roku 1965 wraz ze Stanisławem Zahradnikiem założył sekcję historyczną przy Zarządzie Głównym PZKO, teraźniejszą Sekcję Historii Regionu. W okresie od 1964 do 1970 roku był redaktorem naczelnym miesięcznika Zwrot. Ponieważ w roku 1968 popierał reformy państwa został odwołany z funkcji redaktora Zwrotu. Jako jedyny z usuniętych wtedy działaczy PZKO został robotnikiem dźwigowym w koksowni Huty Trzynieckiej, gdzie pracował do emerytury w roku 1987. Po przemianach ustrojowych w roku 1990 zostaje ponownie redaktorem naczelnym Zwrotu. Angażuje się w nowo powstałej Radzie Polaków (dziś Kongres Polaków). Ponieważ wielu czołowych działaczy PZKO nie mogło się z tym faktem pogodzić Jan Rusnok ostatecznie w roku 1992 skończył swą pracę w Zwrocie. Po tych wydarzeniach Jan Rusnok odsunął się na ubocze. Ostatnie pięć lat walczył z poważną chorobą. Zmarł 11. kwietnia 2003 roku w Czeskim Cieszynie.
Działalność medialna i publiczna
Rusnok swymi pracami wzbogacił zakres wiedzy historycznej o Śląsku Cieszyńskim. Był autorem dużej ilości artykułów, publikacji i materiałów zamieszczonych w licznych publikatorach w Czechach i Polsce. Między innymi w Zaraniu Śląskim (ZŚ), Poglądach (P), Głosie Ludu, Zwrocie (Z), Kalendarzu Beskidzkim (KB), Kalendarzu Śląskim (KŚ) i Kalendarzu Cieszyńskim (KC). Wszystkie swoje teksty podpisywał swoim imieniem i nazwiskiem — wyjątkiem były prace publikowane (pomimo zakazu) w Czechosłowacji w latach 1970-1989, podpisywane imieniem córki Anny, żony Elżbiety albo Stanisława Zahradnika.[1]
Wybrane publikace
- Pod Czantorią - gawędy o ziemi rodzinnej - Wyd. 1. - Katowice : Śląsk, 1984. - 188 s.ISBN 83-216-0439-0. – zbiór reportaży o miejscowościach zaolziańskich zamieszkałych przez Polaków
- Czeski Cieszyn - główny ośrodek społeczno-kulturalny Polaków w Czechosłowacji, Ćesky Teśin, Profil, Ostrawa 1973 (2 0 1 -2 2 4s.)
- Załoga hutytrzynieckiej (1839-1913), Polska klasa robotnicza tom VIII, wyd. PW N, Warszwa 1978 (7 2 -1 0 4 s.)
- Zaolziańskie śpiewactwo,Śpiewak Śląski, Katowice 1(274)/1990 (14-16s.)
- Polska a Czechy, Słowo, kwartalnik nr 18,Berlin 1992 (s.3 4 -3 9 )
- Ruch oporu w powiecie cieszyńskim, Z G PZK O , SH R Czeski C ieszyn 1993 (2 1 -4 0 s.)
- Żwirkowisko (50-lecie tragedii Cierlickiej), KB 1982 (6 7 - 72)
- Równość (pierwsze pismo socjalistyczne na Śląsku), KB 1987 (9 3 -9 6);
- Encyklopedia Polonii zaolziańskiej, KŚ T R Z Z 1970 (111 -1 1 5 )
- Życie kulturalne ludności polskiej w Czechosłowacji, KŚ T R Z Z 1971 (137 -1 4 0 )
- Autor słynnego pamiętnika (Jan Kubisz), KB 1989 (8 7 -9 2 )
- Gustawa Morcinka powrót do Karwiny, Tygodnik Kulturalny, 17 X II 1978, rok XXII, 1123 n r51
- O właściwą postawę narodową, KŚ 1967 (4 0 -4 3
- Poseł z Mistrzowic (Jerzy Cienciała), KŚ 1984 (141-147)
- Zaolziańscy dysydenci, K C 1994 (9 5 -9 9 )
- Apeluję o tolerancję, Z 2/1991 (1)
- Kongres Polaków, Z 3/1991 (1
- Wilhelm Szewczyk, Z 1/1991 (16-17
- Życiorysu zazdrościli mu nawet przyjaciele (H.Jasiczek), KC 1986 (151-158)
- Ziemia rodzinna Gustawa Morcinka, P 24/1973 (4 -6 )
- Okupacja hitlerowska na Zaolziu, P 21/1980 (6 -8 )
- O naszym nauczycielstwie, Z 3/1969 (2 -4 )
Przypisy
- ↑ K.Jaworski, Bibliografia Jana Rusnoka. In: Zwrot 2003, nr. 6, s. 56 -59, 1 czerwca 2003 .
Bibliografia
- Pod Czantorią - gawędy o ziemi rodzinnej - Wyd. 1. - Katowice : Śląsk, 1984. - 188 s. ISBN 83-216-0439-0
- Pamięć ziemi ojczystej, jednodniówka Sekcji Historii Regionu ZG PZKO,s.46
- Sikora, W.: Pożegnanie Jana Rusnoka. In: Głos Ludu, 17. 4. 2003, s. 6.
- Władysław Sikora, Pisarze Zaolzia ,Czeki Cieszyn 1992: Wydawnictwo Olza przy radzie Polaków w Czechosłowacji
- K.Jaworski.:Bibliografia Jana Rusnoka. In: Zwrot 2003, č. 6, s. 56 -59