Jan Tadeusz Lubomirski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Tadeusz Lubomirski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

24 lub 28 października 1826
Stanisławowa

Data i miejsce śmierci

7 kwietnia 1908
Warszawa

Narodowość

polska

Jan Tadeusz Lubomirski herbu Szreniawa bez Krzyża (ur. 24 lub 28 października 1826 w Stanisławowie koło Dubrowny[1], zm. 7 kwietnia 1908 w Warszawie) – książę, działacz społeczny, historyk, encyklopedysta, przewodniczący Komisji Kwalifikacyjnej (Wydziału Prawodawczego) Rządu Narodowego powstania styczniowego[2], członek Towarzystwa Rolniczego w Królestwie Polskim[3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Eugeniusza Lubomirskiego. Po stracie rodziców z rozkazu cara Mikołaja I trafił do korpusu paziów, a następnie do Liceum Aleksandryjskiego (Царскосельский лицей) w Petersburgu. Po odbyciu służby wojskowej w Gwardii Konnej wyjechał do Francji i Anglii na dalsze studia. Po powrocie do Polski na stałe zamieszkał w Warszawie i poświęcił się działalności charytatywnej, zwłaszcza w kołach rzemieślniczych. W 1856 został naczelnikiem sekcji ochron Towarzystwa Dobroczynności, stał też na czele Towarzystwa Kredytowego Miejskiego.

W 1862 mianowany został członkiem Rady Wychowania. W czasie powstania styczniowego pracował w wydziale spraw zagranicznych Rządu Narodowego. W 1865 został wybrany prezesem Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności.

Z żoną Marią Zamoyską miał trzech synów (między innymi Zdzisława) i pięć córek. Był właścicielem majątku w Małej Wsi.

Działalność publicystyczna[edytuj | edytuj kod]

Był także encyklopedystą piszącym hasła do 28 tomowej Encyklopedii Powszechnej Orgelbranda z lat 1859–1868. Jego nazwisko wymienione jest w I tomie z 1859 roku na liście twórców zawartości tej encyklopedii[4]. Był również inicjatorem oraz współwydawcą Encyklopedii Wychowawczej[5] oraz Encyklopedii rolnictwa i wiadomości związek z nim mających[6][7].

Oddawał się również badaniom naukowym nad społeczno-gospodarczą historią Polski. Napisał: Rolnicza ludność w Polsce od w. XVI. do XVIII. (18571858), Trzy rozdziały z dziejów skarbowości 15071532 (1868)[8], wydał Kodeks dyplomatyczny Księstwa Mazowieckiego (1863)[9], Księgę Ziemi Czerskiej (1879) i in.

Dzieła[edytuj | edytuj kod]

Wywód przodków[edytuj | edytuj kod]

4. Franciszek Ksawery Lubomirski      
    2. Eugeniusz Lubomirski
5. Teofila Rzewuska        
      1. Jan Tadeusz Lubomirski
6. Tadeusz Czacki    
    3. Maria Czacka    
7. Barbara Dembińska      
 

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Jan Tadeusz Książę Lubomirski. [dostęp 2015-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-01-05)].
  2. Franciszka Ramotowska, Rząd Narodowy Polski w latach 1863–1864, Warszawa-Łódź 1978, s. 160.
  3. Roczniki Gospodarstwa Krajowego. R. 16, 1858, T. 32, nr 1, Warszawa 1858, s. 178.
  4. Praca zbiorowa 1859 ↓.
  5. Kierski 1923 ↓.
  6. Estreicher 1906 ↓.
  7. Lubomirski 1873 ↓.
  8. Cyfrowa wersja pierwodruku w serwisie Polona.pl.
  9. Wersja cyfrowa pierwszego wydania dostępna jest w serwisie Polona.pl.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Praca zbiorowa: Encyklopedia Powszechna tom I. Warszawa: Samuel Orgelbrand, 1859.
  • Karol Estreicher: Bibliografia polska 1881–1900, t.I A-F. Kraków: Nakładem Spółki Księgarzy Polskich, 1906.
  • Jan Tadeusz Lubomirski: Encyklopedia rolnictwa i wiadomości związek z niem mających, t. I. Warszawa: Drukarnia Józefa Bergera, 1873.
  • Feliks Kierski: Podręczna encyklopedia pedagogiczna. T. I. Lwów, Warszawa: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, Wydawnictwo Książnica Polska, 1923, s. 90–91.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]