Janusz Czerwiński (trener)

Janusz Czerwiński
Pełne imię i nazwisko	Janusz Andrzej Czerwiński
Data i miejsce urodzenia	24 października 1936 ; Ostrów Mazowiecka
Obywatelstwo	Polska

Janusz Andrzej Czerwiński (ur. 24 października 1936 w Ostrowi Mazowieckiej) – polski piłkarz ręczny, reprezentant Polski, trener reprezentacji Polski seniorów (1968-1976), reprezentacji Islandii seniorów (1976-1977) i reprezentacji Grecji seniorów (1984-1987), prezes Związku Piłki Ręcznej w Polsce (1988-1996, od 1996 prezes honorowy ZPRP), rektor Akademii Wychowania Fizycznego w Gdańsku (1981-1984 i 1996-2002), profesor zwyczajny.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Kariera zawodnicza[edytuj | edytuj kod]

Jest wychowankiem Nysy Kłodzko, od 1959 występował w Spójni Gdańsk^[1], od 1963 jako grający trener i w 1965 zdobył z nią wicemistrzostwo Polski (w rozgrywkach drużyn 7-osobowych). Równocześnie był zawodnikiem Słupii Słupsk i grał w rozgrywkach drużyn 11-osobowych. W latach 1962-1965 wystąpił w 11 spotkaniach reprezentacji Polski seniorów (11-osobowej), w tym na mistrzostwach świata w 1963, na których Polska zajęła 4. miejsce. W latach 1961-1962 zagrał też w dwóch spotkaniach reprezentacji Polski seniorów (7-osobowej).

Kariera trenerska[edytuj | edytuj kod]

W 1963 rozpoczął karierę trenerską, prowadził Spójnię Gdańsk jako grający trener, zdobywając z nią wicemistrzostwo Polski w 1965. W tym samym roku zakończył karierę zawodniczą. W 1966 sięgnął ze Spójnią po mistrzostwo Polski juniorów, w latach 1968-1969 i 1970 zdobył ze Spójnią mistrzostwo Polski seniorów. W latach 1967-1968 był trenerem reprezentacji Polski juniorów i w 1968 wywalczył z nią srebrny medal światowych igrzysk młodzieży. W latach 1968-1976 prowadził seniorską reprezentację Polski (w latach 1968-1970 wspólnie z Stanisławem Majorkiem, w latach 1970-1972 razem z Marianem Rozwadowskim i Jerzym Tilem, w latach 1972-1976 ponownie ze Stanisławem Majorkiem). Poprowadził tę drużynę na mistrzostwach świata w 1970 (13-16 miejsce), Igrzyskach Olimpijskich w 1972 (10 miejsce), mistrzostwach świata w 1974 (4 miejsce) i Igrzyskach Olimpijskich w 1976, gdzie odniósł razem ze S. Majorkiem największy sukces, zdobywając brązowy medal. Prowadził także akademicką reprezentację Polski, m.in. na akademickich mistrzostwach świata w 1971 (6. miejsce), 1973 (7. miejsce - razem ze Stanisławem Paterką) i 1975 (3. miejsce - razem ze Stanisławem Majorkiem i Marianem Rozwadowskim). W latach 1976-1977 był trenerem reprezentacji Islandii seniorów i w 1977 zajął z nią 4. miejsce w mistrzostwach świata grupy "B". W latach 1984-1987 prowadził bez sukcesów reprezentację Grecji seniorów, w 1987 zajął z tą drużyną 4. miejsce na Igrzyskach Śródziemnomorskich.

Kariera naukowa i społeczna[edytuj | edytuj kod]

W latach 1978-1980 był szefem Wydziału Szkolenia, w latach 1980-1984 wiceprezesem, w latach 1988-1996 prezesem Związku Piłki Ręcznej w Polsce. W 1996 został honorowym prezesem ZPRP. Był jednym z założycieli Europejskiej Federacji Piłki Ręcznej (1991) i następnie działaczem tej organizacji (do 2004), w komisji metodycznej. W latach 1979-1981 był prezesem AZS WSWF Gdańsk.

W 1970 ukończył studia w Wyższej Szkole Wychowania Fizycznego w Poznaniu, w 1972 został pracownikiem Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego w Gdańsku, w Zakładzie (następnie Katedrze) Zespołowych Gier Sportowych. W 1974 obronił w Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu pracę doktorską Dynamika rozwoju sprawności ogólnej i specjalnej kadry narodowej w piłce ręcznej napisaną pod kierunkiem Zdobysława Stawczyka. W latach 1977-1981 był dziekanem Wydziału Wychowania Fizycznego WSWF w Gdańsku. Po przekształceniu tej uczelni w Akademię Wychowania Fizycznego w 1981 został jej rektorem (1981-1984), w latach 1987-1990 był prorektorem AWF ds. dydaktycznych, w latach 1993-1996 prorektorem ds. nauki, w latach 1996-2002 ponownie rektorem AWF. W latach 1997-2002 był przewodniczącym Konferencji Rektorów AWF. W 1990 habilitował się w Instytucie Kultury Fizycznej w Leningradzie na podstawie pracy Teoretyczno-metodyczne podstawy przygotowania piłkarzy ręcznych w Polsce, w 1996 otrzymał tytuł profesora nauk o kulturze fizycznej, w 1998 tytuł profesora zwyczajnego.

Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1983)
Diamentowa Odznaka ZPRP (1984)
wyróżnienie fair play Polskiego Komitetu Olimpijskiego (2000)
medal Kalos Kagathos (2001)
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2002 - M.P. nr 57 z 2002, poz. 779)
doktorat honoris causa Państwowego Uniwersytetu Wychowania i Sportu w Kijowie (2002)
doktorat honoris Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu im. Jędrzeja Śniadeckiego w Gdańsku (2003)
doctor philospohiae honoris causa in handball (2003 - tytuł przyznany przez EHF)
gwiazda w Alei Gwiazd Sportu we Władysławowie (2018)
doktorat honoris causa Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie (2023)^[1]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b DariuszD. Szreter DariuszD., Prof. Janusz Czerwiński: W działaniu trzeba mieć plan, zmierzać do określonego celu. W polskim sporcie tego nie widzę, „Zawsze Pomorze” (16), 2023, s. 16, ISSN 2720-3700 .

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Zdzisław Józefowicz, Zdzisław Pawlaczuk (oprac.), 25 lat gdańskiej uczelni wychowania fizycznego, wyd. Gdańsk 1994
Władysław Zieleśkiewicz 95 lat polskiej piłki ręcznej, wyd. Warszawa 2013 (tam biogram, s. 329-330)
Jan Korczak-Mleczko, Profesor piłki ręcznej. Księga jubileuszowa 75-lecia Janusza Czerwińskiego, wyd. Warszawa-Nałęczów 2011
Kto jest kim w Polsce. Edycja IV, wyd. Warszawa 2001
Prof. dr hab. Janusz Andrzej Czerwiński, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2016-10-15] .^{[martwy link]}

[:0-1] DariuszD. Szreter DariuszD., Prof. Janusz Czerwiński: W działaniu trzeba mieć plan, zmierzać do określonego celu. W polskim sporcie tego nie widzę, „Zawsze Pomorze” (16), 2023, s. 16, ISSN 2720-3700 .

[1]