Jaskinia przy Kamyku

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jaskinia przy Kamyku
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Położenie

Nielepice, Pajoki

Właściciel

Lasy Państwowe

Długość

12 m

Deniwelacja

3

Wysokość otworów

330 m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku SW, W

Kod

J.GT-04.23

Położenie na mapie gminy Zabierzów
Mapa konturowa gminy Zabierzów, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia przy Kamyku”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia przy Kamyku”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Jaskinia przy Kamyku”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Jaskinia przy Kamyku”
Ziemia50°05′58″N 19°41′48″E/50,099444 19,696667
Strona internetowa

Jaskinia przy Kamyku, Schronisko w Nielepicach lub Jaskinia Pańskie Kąty – jaskinia w miejscowości Nielepice, w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zabierzów. Znajduje się w górnej części orograficznie lewego zbocza wąwozu Pajoki na Garbie Tenczyńskim (część Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej) w obrębie Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego[1].

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Nazwa Jaskinia przy Kamyku i Schronisko przy Kamyku nawiązują do Kamyka – przysiółka wsi Brzoskwinia, której zabudowania znajdują się w odległości około 130 m w linii prostej na południe od jaskini[1]. Nazwa Pańskie Kąty ma uzasadnienie historyczne. Pochodzi od tego, że jaskinia znajduje się w załamującej się w tym miejscu granicy lasów, które dawniej stanowiły własność hrabiów Potockich z Krzeszowic[2].

Opis obiektu[edytuj | edytuj kod]

Otwór jaskini jest dobrze widoczny z zielono znakowanego szlaku turystycznego wiodącego z Nielepic wąwozem Pajoki. Kolisty otwór dolny ma średnicę około 1 m. Biegnie za nim ciasny, 4-metrowej długości korytarz, który powstał na pionowej szczelinie. Na lewo odbiega od niego ciasna i krótka szczelina, główny zaś ciąg korytarza zakręca w prawo i na końcu przechodzi bardzo wąską, dla człowieka zbyt ciasną szczelinę. Część stropu w tym miejscu zawaliła się i powstał 3-metrowej wysokości kominek wyprowadzający na powierzchnię. Jest to drugi (górny) otwór jaskini[3].

Jaskinia powstała na spękaniach ciosowych w warunkach freatycznych w wapieniach z jury późnej. Zachowały się w niej niewielkie nacieki jaskiniowe w postaci grzybków naciekowych i mleka wapiennego. Namulisko ubogie, złożone z gliny zmieszanej z gruzem wapiennym. Jest sucha i przewiewna. Oświetlona jest rozproszonym światłem słonecznym tylko przy otworach, w głębi jest ciemna. Na ścianach przy dolnym otworze rozwijają się glony i mech namurnik jedwabisty (Homalothecium sericeum). Ze zwierząt obserwowano w głębi jaskini komary i motyla rusałka pawik(Inachis io)[3].

Historia poznania[edytuj | edytuj kod]

Jaskinia znana jest od dawna. Trafiające się w niej śmieci wskazują, że bywa odwiedzana. Po raz pierwszy opisał ją Kazimierz Kowalski w 1951 roku[4]. Nie pisze jednak nic o jej górnym otworze. Dokumentację opracowali J. Baryła i M. Szelerewicz w kwietniu 1999 r. Plan opracował M. Szelerewicz[3].

Szlak turystyczny[edytuj | edytuj kod]

Szlak spacerowo – edukacyjny wokół Nielepic: Nielepice, centrum – okopy z 1944 r. – kamieniołom wapienia NielepiceBukowa GóraDębowa Góra – Jaskinia przy Kamyku – PajokiNielepickie Skały – Nielepice. Jest to zamknięta pętla o długości około 8 km[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2020-07-12].
  2. Na podstawie tablic ścieżki edukacyjnej
  3. a b c Janusz Baryła, M, Szelerewicz: Jaskinia przy Kamyku. [w:] Jaskinie Polski [on-line]. Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy. [dostęp 2020-07-03].
  4. K. Kowalski, Jaskinie Polski, tom. 1, Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 1951
  5. Oficjalna strona gminy Zabierzów [online] [dostęp 2019-07-06].