Jiří Gruša
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Minister oświaty | |
Okres |
od 1997 |
![]() |
Jiří Gruša (ur. 10 listopada 1938 w Pardubicach, zm. 28 października 2011 w Bad Oeynhausen[1] lub w Hanowerze[2]) – czeski pisarz, poeta, polityk i dyplomata.
W 1957 roku przeniósł się z Pardubic do Pragi, gdzie studiował filozofię i historię na Uniwersytecie Karola. W 1962 roku wydał pierwszy tomik poetycki zatytułowany Torna. W latach 60. pracował w czasopismach literackich, m.in. Tvář (którą zakładał wraz z Václav Havlem). Za działalność opozycyjną został po 1969 roku objęty zakazem druku, był także kilkakrotnie więziony. Był sygnatariuszem Karty 77. W 1981 roku, kiedy przebywał na stypendium w Stanach Zjednoczonych, został pozbawiony obywatelstwa czechosłowackiego. Wrócił do Europy, ale zamieszkał w Niemczech, gdzie zajmował się m.in. tłumaczeniem literatury czeskiej na język niemiecki.
Po aksamitnej rewolucji był ambasadorem Czechosłowacji, a potem Czech w Niemczech (w latach 1991–1997) i Austrii (1998-2004). Od czerwca do listopada 1997 był ministrem oświaty w drugim rządzie Václava Klausa. Od 2004 do 2009 pełnił funkcję prezydenta PEN Clubu.
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Poezja[edytuj | edytuj kod]
- Torna (Praga 1962)
- Světlá lhůta (Praga 1964)
- Cvičení mučení (Praga 1969)
- Babylonwald (Stuttgart 1990)
- Wandersteine (Stuttgart 1994)
Proza[edytuj | edytuj kod]
- Mimner (Praga 1972)
- Modlitba k Janince (Praga 1972)
- Kwestionariusz, czyli Modlitwa za pewne miasto i przyjaciela (Dotazník aneb Modlitba na jedno město a přítele) (1975, polskie tłumaczenie Piotra Godlewskiego 1987, 2003 ISBN 83-7163-236-3)
- Dámský gambit (Praga 1974, Toronto 1978)
- Dr. Kokes, mistr Panny (Toronto 1983)
- Janinka. (Kolonia 1984)
- Franz Kafka aus Prag Frankfurt 1983
- Mimner oder Das Tier der Trauer Köln 1986
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Schriftsteller-und-Politiker-Jiri-Grusa-gestorben Der Standard, 28. Oktober 2011.
- ↑ Jiri Grusa gestorben ORF Ö1.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Literatura na Świecie nr 11-12/2008
- ISNI: 0000 0003 6857 1910, 0000 0001 1024 5317
- VIAF: 34457607
- LCCN: n82040285
- GND: 123392683
- BnF: 119060725
- SUDOC: 026905140
- SBN: LO1V038769
- NLA: 36068495
- NKC: jk01032800
- NTA: 068416431
- BIBSYS: 90140596
- CiNii: DA03114185
- PLWABN: 9810618493905606
- NUKAT: n97030175
- J9U: 987007262142505171
- NSK: 000082360
- LIH: LNB:Xr3;=Bj
- WorldCat: lccn-n82040285