Johan Galtung
| |
| Data i miejsce urodzenia |
24 października 1930 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
17 lutego 2024 |
| profesor nauk społecznych | |
| Specjalność: socjologia | |
| Alma Mater | |
| Nauczyciel akademicki | |
Johan Vincent Galtung (ur. 24 października 1930, zm. 17 lutego 2024) – norweski socjolog. Był jednym z wiodących twórców studiów nad pokojem - dyscypliny naukowej w dziedzinie stosunków międzynarodowych[1]. W 1959 założył Instytut Badań nad Pokojem w Oslo (PRIO) i do 1970 był jego pierwszym dyrektorem. Założył także Journal of Peace Research w 1964 roku.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Galtung urodził się w Oslo w rodzinie lekarskiej. W pierwszej kolejności uzyskał dyplom z matematyki na Uniwersytecie w Oslo w 1956 r., a rok później ukończył doktorat w zakresie socjologii na tej samej uczelni[2]. Galtung otrzymał pierwszy z trzynastu doktoratów honoris causa w 1975 r.
Zmarł w norweskim Bærum 17 lutego 2024 w wieku 93 lat.[1]
Kariera[edytuj | edytuj kod]
Po otrzymaniu doktoratu, Galtung przeniósł się na Uniwersytet Columbia w Nowym Jorku, gdzie wykładał jako adiunkt na wydziale socjologii[3]. W 1959 wrócił do Oslo, gdzie następnie założył Instytut Badań nad Pokojem[3]. W 1964 roku Galtung doprowadził do założenia pierwszego czasopisma akademickiego poświęconego studiom nad pokojem: Journal of Peace Research[1]. W tym samym roku pomagał w założeniu Międzynarodowego Stowarzyszenia Badań nad Pokojem. W 1969 opuścił PRIO i objął stanowisko profesora badań nad pokojem i konfliktami na Uniwersytecie w Oslo, które piastował do 1978 roku.
Galtung był współzałożycielem World Futures Studies Federation[4][5]. W 1993 roku powołał do życia TRANSCEND: Sieć Środowiska Rozwoju Pokoju[6]. W 1987 roku otrzymał nagrodę Right Livelihood Award[7].
Poglądy i dorobek[edytuj | edytuj kod]
W artykule z 1969 r. zatytułowanym Przemoc, pokój i badania nad pokojem[8] Galtung przedstawił swoją teorię Trójkąta Konfliktu. Zdefiniował trzy kluczowe elementy przemocy: przemoc strukturalną, przemoc kulturową oraz przemoc bezpośrednią. Teoria Galtunga opiera się na zasadzie, że pokój to stan braku przemocy.
Wybrane nagrody i wyróżnienia[9][edytuj | edytuj kod]
- Doktor honoris causa, Uniwersytet w Tampere, 1975, studia pokojowe
- Doktor honoris causa, Uniwersytet w Cluj, 1976, studia przyszłości
- Doktor honoris causa, Uniwersytet w Uppsali, 1987, Wydział Nauk Społecznych[10]
- Doktor honoris causa, Uniwersytet Soka, Tokio, 1990, pokój/buddyzm
- Doktor honoris causa, Uniwersytet w Osnabrück, 1995, studia pokojowe
- Doktor honoris causa, Uniwersytet w Turynie, 1998, socjologia prawa
- Doktor honoris causa, FernUniversität Hagen, 2000, filozofia
- Doktor honoris causa, Uniwersytet w Alicante, 2002, socjologia
- Doktor honoris causa, Benemérita Universidad Autónoma de Puebla, 2006, prawo
- Doktor honoris causa, Uniwersytet Complutense, Madryt, 2017, polityka i socjologia
- Profesor honorowy Uniwersytetu w Alicante, Alicante, 1981
- Profesor honorowy Wolnego Uniwersytetu w Berlinie, 1984–1993
- Honorowy profesor Uniwersytetu Syczuan w Chengdu, 1986
- Profesor honorowy Uniwersytetu Witten/Herdecke w Witten, 1993
- Wybitny profesor studiów pokojowych, Uniwersytet Hawajski, 1993-
- Wybitny profesor wizytujący Uniwersytetu Johna Perkinsa, 2005-
- Nagroda Right Livelihood Award, 1987
- Pierwszy laureat Nagrody Humanistycznej Norweskiego Stowarzyszenia Humanistycznego w 1988 r
- Międzynarodowa Nagroda im. Jamnalala Bajaja za promowanie wartości Gandhiego, 1993[11]
- Nagroda Brage’a, 2000
- Pierwsza nagroda Morton Deutsch za rozwiązywanie konfliktów, 2001
- Nagroda Honorowa Norweskiego Towarzystwa Socjologicznego, 2001
- Premio Hidalgo, Madryt, 2005
- Złota Księga Pokoju w Augsburgu, 2006
- Członek Norweskiej Akademii Nauk i Literatury
- Członek honorowy Partii Zielonych, 2009
- Nagroda im. Erika Bye’a, 2011
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Kacper Nosarzewski, Johan Galtung in memoriam 1930-2024 [online], Polskie Towarzystwo Studiów nad Przyszłością, 18 lutego 2024 [dostęp 2024-02-18] (pol.).
- ↑ TRANSCEND International [online], www.transcend.org [dostęp 2024-02-18].
- ↑ a b Johan Galtung [online], www.transcend.org [dostęp 2024-02-18].
- ↑ Jenny Andersson: The future of the world: Futurology, futurists, and the struggle for the post-Cold War imagination. Oxford University Press, 2018. ISBN 978-0-19-881433-7.
- ↑ Dariusz Kozdra, Polskie Towarzystwo Studiów nad Przyszłością zostało przyjęte do World Futures Studies Federation [online], Polskie Towarzystwo Studiów nad Przyszłością, 10 listopada 2021 [dostęp 2024-02-18] (pol.).
- ↑ TRANSCEND International [online], www.transcend.org [dostęp 2024-02-18].
- ↑ 1987 Right Livelihood Award Laureate Johan Galtung and his vision of peace. [dostęp 2024-02-18].
- ↑ Johan Galtung. Violence, Peace and Peace Research. „Journal of Peace Research”. 6 (3), s. 167–191, 1969. DOI: 10.1177/002234336900600301.
- ↑ Johan Galtung [online], www.transcend.org [dostęp 2024-02-18].
- ↑ Honorary doctorates - Uppsala University, Sweden. [dostęp 2016-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-03)].
- ↑ Jamnalal Bajaj Awards Archive. [dostęp 2012-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-17)].
- ISNI: 0000000109090514
- VIAF: 64090791
- LCCN: n79007715
- GND: 118537415
- NDL: 00466914
- LIBRIS: vs688b5d05rbxz5
- BnF: 123993851
- SUDOC: 033092400
- NLA: 35110887
- NKC: jn20010602707
- BNE: XX1150031
- NTA: 068417497
- BIBSYS: 90063276
- CiNii: DA01124111
- Open Library: OL443146A
- PLWABN: 9810668314705606
- NUKAT: n00712727
- J9U: 987007275438605171
- CANTIC: a16921963
- LNB: 000054843
- NSK: 000037494
- CONOR: 14649443
- BLBNB: 000360449
- KRNLK: KAC199633947
- LIH: LNB:V*152149;=BI
- WorldCat: lccn-n79007715