Józef Paczoski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Konrad Paczoski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

8 grudnia 1864
Białogródka

Data i miejsce śmierci

14 lutego 1942
Sierosław

Profesor nauk przyrodniczych
Specjalność: botanika, fitosocjologia
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Poznański

Tablica poświęcona pamięci Józefa Paczoskiego umieszczona w Białowieskim Parku Narodowym
Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu – grób J. Paczoskiego
Kamień w poznańskim Ogrodzie Botanicznym (1964, setna rocznica urodzin)
Tablica pamiątkowa w Collegium Biologicum w Poznaniu

Józef Konrad Paczoski herbu Jastrzębiec (ur. 8 grudnia 1864 w Białogródce na Wołyniu, zm. 14 lutego 1942 w Sierosławiu pod Poznaniem) – polski botanik, badacz flory Puszczy Białowieskiej i półwyspu Bałkańskiego[1], twórca teorii pantopizmu i podstaw fitosocjologii, profesor Uniwersytetu Poznańskiego, od 1932 członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności; od 1899 współpracownik Komisji Fizjograficznej PAU[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Od 1877 r. studiował botanikę na Uniwersytecie Jagiellońskim i Uniwersytecie Kijowskim pod kierunkiem Iwana Fiodorowicza Schmalhausena. Po zakończonych studiach został krótko asystentem Akademii Rolniczej w Dublanach koło Lwowa, a następnie założył pierwszy na świecie Instytut Socjologii Roślin na Uniwersytecie Poznańskim. Jest uważany za twórcę pojęcia fitosocjologia. W listopadzie 1923 roku został kierownikiem naukowym rezerwatów w Puszczy Białowieskiej, stanowiących zalążek przyszłego Białowieskiego Parku Narodowego. Prowadził szeroko zakrojone badania nad lokalną roślinnością. Ich wyniki zawarł w pracy Lasy Białowieży, opublikowanym w 1930 roku. Jest autorem pierwszego zielnika roślin naczyniowych Puszczy Białowieskiej oraz współtwórcą muzeum puszczańskiego. Ponadto podejmował starania, aby nadać rezerwatowi na drodze prawnej rangę samodzielnego ośrodka naukowego. W roku 1925 został profesorem zwyczajnym systematyki i socjologii roślin Uniwersytetu Poznańskiego. W roku 1928 został zwolniony ze stanowiska nadleśniczego Rezerwatu, a w 1931 roku z przyczyn politycznych utracił kierownictwo prowadzonej przez siebie katedry uniwersyteckiej.

Zmarł na zawał serca, po otrzymaniu wiadomości o pobiciu wnuka przez Gestapo. Pochowano go na cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu.

Jego nazwiskiem obdarzono szereg gatunków roślinnych, w tym między innymi:

  • Allium paczoskianum
  • Centaurea paczoskyi
  • Hieracium paczoskianum
  • Jurinea paczoskiana
  • Pyrethrum paczoskii
  • Tanacetum paczoskii
  • Carex paczoskii
  • Lamium paczoskianum
  • Chamaecytisus paczoskii (Krecz.)
  • Cytisus paczoskii
  • Onobrychis paczoskiana
  • Gagea paczoskii (Zapal.)
  • Corydalis paczoskii
  • Papaver paczoskii
  • Pistolochia paczoskii
  • Veronica paczoskiana

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

  • Maria Grynia – kontynuatorka rozwoju poznańskiej szkoły fitosocjologicznej

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Józef Paczoski, Sur quelques plantes nouyelles pour la flore de la Bosnie et de la Bulgarie, „Acta Societatis Botanicorum Poloniae”, 9 (1-2), 1932, s. 1–6, DOI10.5586/asbp.1932.001, ISSN 2083-9480 [dostęp 2022-11-17] (ang.).
  2. Piotr Köhler: Botanika w Towarzystwie Naukowym Krakowskim, Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Umiejętności (1815-1952). Kraków 2002.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]