Jądro pasma samotnego
| Nucleus tractii solitarii vel Nucleus solitarius | |
 Jądra nerwów czaszkowych - ruchowe (różowe) oraz czuciowe (niebieskie) | |
| Narządy | |
|---|---|
Jądro pasma samotnego (łac. nucleus tractus solitarii vel nucleus solitarius) – znajduje się w rdzeniu przedłużonym. Wraz z innymi częściami mózgowia odpowiada za integrację funkcji autonomicznego układu nerwowego, odgrywa też istotną rolę w funkcjonowaniu zmysłu smaku.
Jądro pasma samotnego należy do najstarszych filogenetycznie części mózgowia. Jego obecność stwierdza się u wszystkich ssaków[1], odpowiedniki istnieją również u innych kręgowców.
Budowa[edytuj | edytuj kod]
Jądro pasma samotnego stanowi wydłużone skupisko komórek nerwowych występujące na niemal całej długości rdzenia przedłużonego. Poprzez środkową część jądra przebiega szlak samotny, zawierający włókna aferentne z nerwu twarzowego, nerwu językowo-gardłowego oraz nerwu błędnego, które przekazują doń informacje czuciowe. Impulsy nerwowe z jądra pasma samotnego są przekazywane do znacznych obszarów mózgowia i rdzenia przedłużonego tworząc w ten sposób liczne obwody uczestniczące w regulacji układu autonomicznego.
Komórki nerwowe w obrębie jądra pasma samotnego ułożone są w zależności od swojej funkcji:
- część biorąca udział w asocjacji zmysłu smaku zlokalizowana jest w części przedniej („głowowej”)
- część biorąca udział w regulacji układu krążenia, układu oddechowego oraz układu pokarmowego zlokalizowana jest w części tylnej („ogonowej”)
Połączenia aferentne[edytuj | edytuj kod]
Zmysł smaku[edytuj | edytuj kod]
- część czuciowa nerwu twarzowego
- część czuciowa nerwu językowo-gardłowego
- część czuciowa nerwu błędnego
Czucie trzewne[edytuj | edytuj kod]
Nerw błędny przekazuje do jądra pasma samotnego informacje czuciowe zebrane z:
- baroreceptorów zlokalizowanych w kłębku szyjnym oraz w kłębku aortalnym
- chemoreceptorów oraz mechanoreceptorów zlokalizowanych w
Połączenia eferentne[edytuj | edytuj kod]
Impulsy z jądra pasma samotnego są przesyłane do
- podwzgórza (jądro przykomorowe)
- ciała migdałowatego (jądra grupy środkowej)
- wzgórza
- innych części mózgowia, w tym tworu siatkowatego
Funkcja[edytuj | edytuj kod]
- Integracja odruchów autonomicznych, np. odruchu Bainbridge’a[2][3][4]
- Uczestnictwo w przewodnictwie oraz integracji czucia smaku[5]
- Regulacja łaknienia i masy ciała[6][7]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Bret N. Smith, Ping Dou, William D. Barber, F. Dudek. Vagally evoked synaptic currents in the immature rat nucleus tractus solitarii in an intactin vitro preparation.. „Journal of Physiology”. 512.1, s. 149-162, październik 1998. PMID: 9729625.
- ↑ Graziela T. Blanch, André H. Freiria-Oliveira, David Murphy, Renata F. Paulin i inni. Inhibitory mechanism of the nucleus of the solitary tract involved in the control of cardiovascular, dipsogenic, hormonal, and renal responses to hyperosmolality. „American Journal of Physiology-Regulatory, Integrative and Comparative Physiology”. 304 (7), s. R531–R542, 2013. American Physiological Society. DOI: 10.1152/ajpregu.00191.2012. ISSN 0363-6119. (ang.).
- ↑ DA. Ionescu, G. Lugoji, D. Radula. The nucleus of the solitary tract: a review of its anatomy and functions, with emphasis on its role in a putative central-control of brain-capillaries permeability.. „Neurol Psychiatr (Bucur)”. 24 (2). s. 69-85. PMID: 2874607.
- ↑ Cytoglobin and Neuroglobin in the Human Brainstem and Carotid Body. W: C. Di Giulio, S. Zara, M. De Colli, R. Ruffini, A. Porzionato: Neurobiology of Respiration. Springer Netherlands, 2013. DOI: 10.1007/978-94-007-6627-3_9. ISBN 978-94-007-6626-6. (ang.).
- ↑ I. Matsumoto. Gustatory neural pathways revealed by genetic tracing from taste receptor cells.. „Biosci Biotechnol Biochem”. 77 (7), s. 1359-62, 2013. DOI: 10.1271/bbb.130117. PMID: 23832339.
- ↑ Alastair S. Garfield, Christa Patterson, Susanne Skora, Fiona M. Gribble i inni. Neurochemical Characterization of Body Weight-Regulating Leptin Receptor Neurons in the Nucleus of the Solitary Tract. „Endocrinology”. 153 (10), s. 4600–4607, 2012. The Endocrine Society. DOI: 10.1210/en.2012-1282. ISSN 0013-7227. (ang.).
- ↑ Amber L. Alhadeff, Laura E. Rupprecht, Matthew R. Hayes. GLP-1 Neurons in the Nucleus of the Solitary Tract Project Directly to the Ventral Tegmental Area and Nucleus Accumbens to Control for Food Intake. „Endocrinology”. 153 (2), s. 647–658, 2012. The Endocrine Society. DOI: 10.1210/en.2011-1443. ISSN 0013-7227. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Narkiewicz O., Moryś J.: Neuroanatomia czynnościowa i kliniczna. Warszawa: PZWL, 2003, s. 301. ISBN 83-200-2812-4.
- Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia człowieka – Tom IV: Układ nerwowy ośrodkowy. PZWL, 2009.
