Przejdź do zawartości

Język alorski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Alor
Obszar

Małe Wyspy Sundajskie Wschodnie (Indonezja)

Liczba mówiących

25 tys. (1997)

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 6a żywy
Kody języka
ISO 639-3 aol
IETF aol
Glottolog alor1247
Ethnologue aol
BPS 0107 4
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język alorskijęzyk austronezyjski używany w prowincji Małe Wyspy Sundajskie Wschodnie w Indonezji, na wyspach Alor i Pantar (północny rejon nadbrzeżny) oraz na niektórych okolicznych wyspach[1][2]. Według danych z 1997 roku mówi nim 25 tys. osób[1].

Posługują się nim Alorczycy, którzy przybyli z wysp na zachód od Alor i Pantar[3]. Jest to jedyny autochtoniczny język austronezyjski w regionie[4][5]. Nie jest spokrewniony z papuaskimi językami alor-pantar. Odrębny jest także od miejscowej odmiany języka malajskiego, zwanej malajskim alorskim. Wykazuje wpływy obcego (papuaskiego) otoczenia językowego[4]. Niegdyś (przynajmniej do poł. lat 70. XX w.) służył jako regionalna lingua franca[6][7], odnotowano jego rolę w kontaktach handlowych między Alorczykami a grupami papuaskimi[8][9].

Występuje w dwóch dialektach: alor i pantar, różniących się leksyką i cechami fonologii[10]. Jest blisko spokrewniony z językiem lamaholot i bywa wręcz postrzegany jako jego dialekt[11][12]. Oba języki nie są jednak dobrze wzajemnie zrozumiałe. Dzielą jedynie 50–60% podstawowego słownictwa, mają różne systemy zaimków i struktury dzierżawcze, ponadto w alorskim nie występują elementy morfologii znane z języka lamaholot[7]. Jego cechy sugerują, że był intensywnie przyswajany jako drugi język, co doprowadziło do uproszczenia pewnych aspektów gramatyki[8][9]. W alorskim występuje ograniczony zasób zapożyczeń leksykalnych z języków alor-pantar (zwłaszcza blagar)[13].

Skrótowy opis jego gramatyki sporządziła lingwistka Marian KlamerA short grammar of Alorese (Austronesian) (2011)[14], powstało także opracowanie poświęcone historii języka – A History of Alorese (Austronesian) (2022)[15]. Społeczność nie wykształciła tradycji piśmienniczej[16].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b M. Paul Lewis, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Alor, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 19, Dallas: SIL International, 2016 [dostęp 2020-06-16] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-17] (ang.).
  2. Sulistyono 2022 ↓, s. 7–13.
  3. Sulistyono 2022 ↓, s. 4.
  4. a b Klamer, Reesink i van Staden 2008 ↓, s. 97.
  5. Klamer 2011 ↓, s. 17.
  6. Klamer 2011 ↓, s. 10.
  7. a b Klamer 2017 ↓, s. 6.
  8. a b Klamer 2011 ↓, s. 109.
  9. a b Klamer 2012 ↓, s. 103.
  10. Sulistyono 2022 ↓, s. 70.
  11. Klamer 2011 ↓, s. 17–18.
  12. Klamer 2012 ↓, s. 73–74.
  13. Francesca R. Moro, Yunus Sulistyono, Gereon A. Kaiping: Detecting Papuan Loanwords in Alorese: Combining Quantitative and Qualitative Methods. W: Marian Klamer, Francesca R. Moro (red.): Traces of Contact in the Lexicon: Austronesian and Papuan Studies. Leiden: Brill, 2023, s. 213–262, seria: Brill Studies in Language Contact and the Dynamics of Language 44. DOI: 10.1163/9789004529458_008. ISBN 978-90-04-52945-8. OCLC 1359048711. (ang.).
  14. Klamer 2011 ↓.
  15. Sulistyono 2022 ↓.
  16. Sulistyono 2021 ↓, s. 339.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]