Przejdź do zawartości

Język jagański

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Háusi Kúta
Obszar

Ziemia Ognista, Chile

Liczba mówiących

0 (2022)[1]

Klasyfikacja genetyczna

Język izolowany (nienależący do żadnej rodziny językowej)

Status oficjalny
UNESCO 5 krytycznie zagrożony
Ethnologue 8b prawie wymarły
Kody języka
ISO 639-3 yag
IETF yag
Glottolog yama1264
Ethnologue yag
WALS yah
Występowanie
Ilustracja
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język jagański, także: yámana, tequenica, yagán, yaghan, yahgan[2]wymarły język Jaganów, tradycyjnie używany na południu Ziemi Ognistej w Chile[2]. Nie wykazuje podobieństw do żadnego innego języka świata, więc jest klasyfikowany jako język izolowany[2]. W atlasie zagrożonych języków świata UNESCO język został sklasyfikowany jako krytycznie zagrożony[3]. Niektórzy badacze uważali, że język ma 5 dialektów[4].

W latach 70. XX wieku szacowano, że językiem posługiwało się od 2 do 12 osób[4]. 16 lutego 2022 r. zmarła Cristina Calderón (ur. 24 maja 1928, mieszkająca we wsi Ukika koło najdalej na południe położonego miasta świata, Puerto Williams na wyspie Navarino), która była ostatnią czystej krwi Jaganką i ostatnią osobą mówiącą w tym języku[1][5][6][7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Katherine Vašíčková: Jihoamerický domorodý jazyk Yahan zmizel. Poslední žena, která jím mluvila, zemřela ve věku 93 let. iRozhlas.cz, 2022-02-18. [dostęp 2022-02-18]. (cz.).
  2. a b c M. Paul Lewis, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Yámana, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 17, Dallas: SIL International, 2013–2014 [dostęp 2012-11-30] (ang.).
  3. Moseley, Christopher (ed.): UNESCO Interactive Atlas of the World’s Languages in Danger. UNESCO Publishing, 2010. [dostęp 2014-12-06]. (ang.).
  4. a b Lyle Campbell: American Indian Languages. Oxford University Press, s. 192. ISBN 978-0-19-534983-2. [dostęp 2014-12-05].
  5. The Santiago Times - By Jackie Hailey (*) October 14, 2005: Extinction on the Horizon for Indigenous Tribe in Chile. [dostęp 2014-12-06]. (ang.).
  6. Jorge Vega, Adam Jourden: In Chile's remote south, the last speaker of an ancient language fights to keep it alive. Reuters, 2019-05-31. [dostęp 2019-06-03]. (ang.).
  7. Marcelo Silva: Fallece a los 93 años Cristina Calderón, la última hablante del idioma Yagán. Emol.com, 2022-02-16. [dostęp 2022-10-06]. (hiszp.).