Kanał Karakumski

Kanał Karakumski
Garagum kanaly
Państwo	Turkmenistan
Lata budowy	1954–1988
Długość	1445 km
	Początek
Akwen	Amu-daria
współrzędne	37°34′36,1″N 65°40′10,6″E/37,576694 65,669611
	Koniec
współrzędne	39°15′12,6″N 55°37′10,9″E/39,253500 55,619694
	Położenie na mapie Turkmenistanu początek koniec
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kanał Karakumski (turkm.: Garagum kanaly; ros.: Каракумский канал, Karakumskij kanał; dawniej Kanał Karakumski im. W. Lenina, obecnie nazywany również Kanałem Turkmenbaszy) – kanał wodny w południowym Turkmenistanie, budowany w latach 1954–1988.

Kanał Karakumski łączy wody rzeki Amu-darii w południowo-wschodnim Turkmenistanie w okolicach miasta Atamyrat z wodami Morza Kaspijskiego w mieście Turkmenbaszy. Płynie przez południową część pustyni Kara-kum oraz u podnóża gór Kopet-dag i Wielki Bałchan. Kanał ma długość 1445 km i stanowi tym samym drugi pod względem długości kanał wodny na świecie. Jego przebieg w części zachodniej pokrywa się z biegiem Kolei Transkaspijskiej.

Kanał dostarcza rocznie 13 km³ wody, która służy nawadnianiu około 731 tys. ha gruntów rolnych, głównie pod bawełnę. Zaopatruje również w wodę kilka dużych miast turkmeńskich: stolicę Aszchabad oraz Mary i Tedżen. Jest kanałem żeglownym. Pływają nim barki motorowe o ładowności do 500 ton oraz niewielkie statki pasażerskie^[1].

Kanał Karakumski był jednym z najważniejszych projektów hydrotechnicznych z czasów Związku Radzieckiego. Błędy w budowie sprawiają, że blisko połowa wody wycieka z kanału, doprowadzając do wzrostu zasolenia. Ponadto skierowanie części wód Amu-darii do kanału znacznie przyspieszyło zanikanie Jeziora Aralskiego.

Przypisy

↑ Okręty pustyni. „Poznaj Świat”. R. XI, nr 7 (128), s. 27, lipiec 1963. Polskie Towarzystwo Geograficzne. (pol.).

Bibliografia

БСЭ «Каракумский канал». slovari.yandex.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-04-28)].

[1] Okręty pustyni. „Poznaj Świat”. R. XI, nr 7 (128), s. 27, lipiec 1963. Polskie Towarzystwo Geograficzne. (pol.).

[1]