Kaplica Trójcy Świętej w Racławicach
| kaplica | |||||||
 Zabytkowa kaplica w Racławicach | |||||||
| Państwo | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||
| Wyznanie | |||||||
| Kościół | |||||||
| Wezwanie | |||||||
| |||||||
Kaplica Trójcy Świętej w Racławicach – murowana kaplica rodowa w Racławicach koło Biecza, na terenie diecezji rzeszowskiej. Najcenniejszy a jednocześnie najstarszy obiekt sakralny w tej miejscowości[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Kaplica została wybudowana około 1850 roku za probostwa ks. Tadeusza Chalińskiego lub ks. Franciszka Mendlarskiego[2] przez Macieja Durana[3] – ówczesnego właściciela dużego majątku ziemskiego w Racławicach, na granicy ogrodu nieopodal domu rodzinnego. Nie jest znana przyczyna fundacji obiektu. Co najmniej dwukrotnie została poddana renowacji: w 1948 i latem 2005 roku. 8 września 2005 roku poświęcenia odrestaurowanej kaplicy dokonał ks. Stanisław Pałka – kanonik bieckiej Kapituły Kolegiackiej[4] i proboszcz rożnowicki.
Wskutek gwałtownej nawałnicy 21 lipca 2017 roku zostało uszkodzone poszycie dachowe kaplicy oraz połamane sąsiednie drzewa.
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Wzniesiona z kamienia, otynkowana, pobielona, na wysokim podmurowaniu. Szczyt wydzielony gzymsem, a w nim prostokątna wnęka z polichromowaną figurą św. Jana Nepomucena z połowy XIX wieku[5]. Dach kryty czerwoną dachówką, dwuspadowy[3]. Okna niewielkich rozmiarów zdobione witrażami rozmieszczone są symetrycznie po stronie wschodniej i zachodniej. Drzwi dwuskrzydłowe tablicowe[1]. Do wejścia prowadzą schody wykonane z bloków piaskowca ciężkowickego.
Wyposażenie wnętrza[edytuj | edytuj kod]
Wnętrze kaplicy skrywa niezmiernie cenne wyposażenie będące świadectwem różnych okresów historii architektury i sztuki. Do najcenniejszych obiektów należą:
- nastawa ołtarzowa (retabulum) z namalowanym na pergaminie obrazem Trójcy Świętej w otoczeniu Maryi i popularnych świętych: św. Franciszka w habicie, św. Antoniego - trzymającego lilię i św. Piotra z pękiem kluczy w ręku[6], z XIX wieku,
- polichromowana rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego o cechach późnogotyckich (XVI w.)[1] z późniejszą koroną. Niemal identyczna rzeźba znajduje się w kościele św. Michała Archanioła w Binarowej, wpisanym na listę UNESCO[7],
- krucyfiks ludowy o cechach barokowych – uważany za cudowny, z XVIII–XIX wieku. Według podań ochronił miejscową ludność m.in. przed wysiedleniem w trakcie bombardowania Jasła we wrześniu 1944 i w trakcie wielkiego pożaru Racławic z 4 października 1949 roku[1], podczas którego doszczętnie spłonęło 17 budynków,
- neogotycki ołtarzyk Najświętszej Panny Maryi Niepokalanie Poczętej w rzeźbionym obramowaniu, ludowy z XIX wieku[1],
- polichromia o motywach roślinnych, przemalowana podczas ostatniego remontu,
- zabytkowa drewniana, zdobiona malowidłami i złoceniami lampa,
- gipsowa figura Matki Bożej Niepokalanej z lat 50. XX wieku.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Cecylia Juruś, Racławice: legendy i fakty, 2006, ISBN 83-86744-09-X.
- ↑ Agnieszka Mruk, Ludność parafii Rożnowice w latach 1918-1939, 2009.
- ↑ a b URZĄD MIEJSKI W BIECZU - Racławice [online], www.biecz.pl [dostęp 2016-03-04] [zarchiwizowane z adresu 2013-04-16].
- ↑ Biecka Kapituła Kolegiacka - Diecezja Rzeszowska [online], Diecezja Rzeszowska [dostęp 2016-03-04] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-02] (pol.).
- ↑ Małopolskie Nepomuki [online], Nepomuki [dostęp 2016-03-04].
- ↑ Racławice - Zabytkowa kapliczka św. Trójcy. Atrakcje turystyczne Racławic. Ciekawe miejsca Racławic [online], www.polskaniezwykla.pl [dostęp 2016-03-04].
- ↑ Rzymskokatolicka Parafia Świętego Michała Archanioła w Binarowej [online], binarowa.wiara.org.pl [dostęp 2016-03-06].