Kardynałowie z nominacji Hadriana IV

Papież Hadrian IV w ciągu pięciu lat pontyfikatu mianował prawdopodobnie jedenastu kardynałów. Na podstawie analiz podpisów kardynalskich na bullach papieskich możliwe jest ustalenie prawdopodobnych dat promocji większości spośród nich:

Nominacje 22 grudnia 1156

Boso CanReg, kamerling – kardynał diakon Ss.Cosma e Damiano, następnie kardynał prezbiter S. Pudenziana (18 grudnia 1165) zm. 1178
Bonadies – kardynał diakon S. Angelo, następnie kardynał prezbiter S. Crisogono (15 marca 1158), zm. 1162
Ardicio Rivoltella, subdiakon S.R.E. – kardynał diakon S. Teodoro, zm. 1186
Alberto de Morra, OPraem, magister na Uniwersytecie w Bolonii – kardynał diakon S. Adriano, następnie kardynał prezbiter S. Lorenzo in Lucina (15 marca 1158); od 21 października 1187 papież Grzegorz VIII, zm. 17 grudnia 1187

Nominacja 21 września 1157

Simone Borelli OSB, opat Subiaco – kardynał diakon S. Maria in Domnica, zm. ok. 1184

Nominacje 15 marca 1158

Guglielmo Marengo, archidiakon Pawii – kardynał prezbiter S. Pietro in Vincoli, następnie kardynał biskup Porto e S. Rufina (18 grudnia 1176), zm. 18 stycznia 1178
Cinzio Capello – kardynał diakon S. Adriano, następnie kardynał prezbiter S. Cecilia (23 września 1178), zm. 1182
Pietro di Miso – kardynał diakon S. Eustachio, następnie kardynał prezbiter S. Lorenzo in Damaso (18 grudnia 1165), zm. 14 września 1174
Raymond de Nîmes, kanonik kapituły w Beauvais – kardynał diakon S. Maria in Via Lata, zm. 1176

Nominacje 20 grudnia 1158

Walter CanReg – kardynał biskup Albano, zm. 1177
Giovanni Conti da Anagni – kardynał diakon S. Maria in Portico, następnie kardynał prezbiter S. Marco (18 grudnia 1165), kardynał biskup Palestriny (sierpień 1190), zm. 1196

Wątpliwe przypadki

Zarówno Brixius^[1] jak i Barbara Zenker^[2] wymieniają jeszcze dwóch innych kardynałów: Ubaldo, prezbitera S. Luciae (= S. Lorenzo in Lucina) oraz Guido, diakona S. Maria in Aquiro.

Kardynał Ubaldo z S. Lucia pojawia się jedynie na dwóch bullach Hadriana IV: z 15 października 1156 oraz 3 czerwca 1157^[3]. Bulle te nie są znane z oryginałów i w obu przypadkach są poważne zastrzeżenia co do poprawności kopii zawierających imię i tytuł tego kardynała, przekazanych przez Migne'go. Inna edycja bulli z 15 października 1156^[4] zawiera w tym miejscu sygnaturę: Anbaldus presbiter cardinalis tituli S. Crucis in Hierusalem. Z kolei inna edycja bulli z 3 czerwca 1157^[5] podaje tę sygnaturę również jako Ubaldus presbiter cardinalis tituli S. Crucis, co jasno wskazuje, że wymieniony przez Brixiusa i Zenker kardynał Ubaldo z S. Lucia zawdzięcza swoje istnienie jedynie pomyłkom kopistów, a na obu tych dokumentach w rzeczywistości podpisał się mianowany w 1144 kardynał Ubaldo Caccianemici, który jest poświadczony na wielu innych bullach z tego okresu. Podobne przypadki są znane w literaturze przedmiotu^[6].

Również kardynał Guido z S. Maria in Aquiro najprawdopodobniej nigdy nie istniał. Odpowiednie podpisy na dwóch znanych tylko z kopii bulli datowanych 13 czerwca 1157^[7] najprawdopodobniej są zniekształconymi podpisami kardynała Guido di Crema, diakona S. Maria in Portico (a nie in Aquiro). Wskazuje na to m.in. miejsce tego podpisu w porządku starszeństwa^[8].

Przypisy

↑ s. 59
↑ s. 125, 178.
↑ zob. J. P. Migne, Patrologia Latina, Vol. 188, col. 1477-1479 i 1508-1510
↑ L. Fumi: Codice diplomatico della città d'Orvieto, Florencja 1884, s. 23-24
↑ J. Bridot Chartes de l'abbaye de Remiremont des origines à 1231, Brepols, 1997, s. 170-171
↑ zob. np. Brixius, s. 82; Zenker, s. 183; por. też Rudolf Hüls, Kardinäle, Klerus und Kirchen Roms: 1049–1130, Bibliothek des Deutschen Historischen Instituts in Rom. Tybinga: Max Niemeyer Verlag, 1977, s. 60-88
↑ J. P. Migne, Patrologia Latina, Vol. 188, col. 1516-1520.
↑ Subscriptiones to papal documents (XII century). A selection

Bibliografia

J. M. Brixius, Die Mitglieder des Kardinalkollegiums von 1130-1181, Berlin 1912.
B. Zenker, Die Mitglieder des Kardinalkollegiums von 1130 bis 1159, Würzburg 1964.

[1] s. 59

[2] s. 125, 178.

[3] zob. J. P. Migne, Patrologia Latina, Vol. 188, col. 1477-1479 i 1508-1510

[4] L. Fumi: Codice diplomatico della città d'Orvieto, Florencja 1884, s. 23-24

[5] J. Bridot Chartes de l'abbaye de Remiremont des origines à 1231, Brepols, 1997, s. 170-171

[6] zob. np. Brixius, s. 82; Zenker, s. 183; por. też Rudolf Hüls, Kardinäle, Klerus und Kirchen Roms: 1049–1130, Bibliothek des Deutschen Historischen Instituts in Rom. Tybinga: Max Niemeyer Verlag, 1977, s. 60-88

[7] J. P. Migne, Patrologia Latina, Vol. 188, col. 1516-1520.

[8] Subscriptiones to papal documents (XII century). A selection

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Do XI wieku	Okres do VII wieku VIII wiek IX wiek Okres 904–985 Okres 985–1049 Okres 1049–1073 Okres 1073–1099
XII wiek	Paschalis II Gelazjusz II Kalikst II Honoriusz II Innocenty II Antypapież Anaklet II Celestyn II Lucjusz II Eugeniusz III Hadrian IV Aleksander III Antypapież Wiktor IV Antypapież Paschalis III Antypapież Kalikst III Lucjusz III Klemens III Celestyn III
XIII wiek	Innocenty III Honoriusz III Grzegorz IX Innocenty IV Urban IV Grzegorz X Mikołaj III Marcin IV Honoriusz IV Mikołaj IV Celestyn V Bonifacy VIII
XIV wiek	Benedykt XI Klemens V Jan XXII Antypapież Mikołaj V Benedykt XII Klemens VI Innocenty VI Urban V Grzegorz XI Urban VI Antypapież Klemens VII Bonifacy IX
XV wiek	Antypapież Benedykt XIII Innocenty VII Grzegorz XII Antypapież Jan XXIII Marcin V Eugeniusz IV Antypapież Feliks V Mikołaj V Kalikst III Pius II Paweł II Sykstus IV Innocenty VIII Aleksander VI
XVI wiek	Juliusz II Leon X Hadrian VI Klemens VII Paweł III Juliusz III Paweł IV Pius IV Pius V Grzegorz XIII Sykstus V Grzegorz XIV Innocenty IX Klemens VIII
XVII wiek	Paweł V Grzegorz XV Urban VIII Innocenty X Aleksander VII Klemens IX Klemens X Innocenty XI Aleksander VIII Innocenty XII
XVIII wiek	Klemens XI Innocenty XIII Benedykt XIII Klemens XII Benedykt XIV Klemens XIII Klemens XIV Pius VI
XIX wiek	Pius VII Leon XII Pius VIII Grzegorz XVI Pius IX Leon XIII
XX wiek	Pius X Benedykt XV Pius XI Pius XII Jan XXIII Paweł VI Jan Paweł II
XXI wiek	Benedykt XVI Franciszek