Przejdź do zawartości

Karl Gölsdorf

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Karl Gölsdorf
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

8 czerwca 1861
Wiedeń

Data i miejsce śmierci

18 marca 1916
Wolfsbergkogel

Zawód, zajęcie

inżynier, konstruktor lokomotyw

Parowóz Tr12-25

Karl Gölsdorf (ur. 8 czerwca 1861 w Wiedniu, zm. 18 marca 1916 w Wolfsbergkogel koło Semmering) – austriacki inżynier, projektant lokomotyw i silników.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Karl Gölsdorf był synem Louisa Adolfa Gölsdorfa (1837–1911) – inżyniera i konstruktora lokomotyw[1].

Ukończył studia na Uniwersytecie Technicznym w Wiedniu, po czym pracował w fabryce maszyn Kolei Państwowych (1884–1891)[1]. W 1891 roku został urzędnikiem kolejowym. Od 1896 roku aż do śmierci pracował w ministerstwie kolei żelaznych, kolejno jako nadradca budowlany (niem. Oberbaurat) (1906), radca ministerialny (nim. Ministerialrat) (1909) i kierownik sekcji (niem. Sektionschef)[1]. Kiedy Gölsdorf zostawał urzędnikiem, koleje miały wiele lokomotyw, jednak o niewielkiej mocy. Gölsdorf zaprojektował 46 serii, przy czym niektóre z nich stanowiły kolejne przełomy w rozwoju inżynierii mechanicznej[1]. Jego pierwszym osiągnięciem było zbudowanie nowych urządzeń doprowadzających parę dla lokomotyw wykorzystujących maszynę parową potrójnego rozprężania[1]. W 1895 roku Gölsdorf zbudował szybką lokomotywę rozwijającą prędkość maksymalną 110 km na godzinę[1]. Na podstawie prac inżyniera-konstruktora z fabryki Kraussa w Monachium – Richarda von Helmholtza skonstruował przesuwną oś wiązaną tzw. oś Gölsdorfa[1][2]. Rozwiązanie to stało się szybko standardem w konstrukcji lokomotyw. Gölsdorf był twórcą wielu austriackich parowozów m.in. Tw11, Ol12 i Tw12. W 1910 roku Uniwersytet Techniczny w Hanowerze nadał Gölsdorfowi tytuł doktora honoris causa[1]. Gölsdorf zmarł 17 marca 1916 w Wolfsbergkogel koło Semmering[1].

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]

Wybór za Neue Deutsche Biographie[1]:

  • Lokomotivbau w Geschichte der Eisenbahnen der Österreicher-Ungarischer Monarchie II, 1898, s. 423–490
  • Lokomotiv- und Wagenbau w Geschichte der Eisenbahnen der Österreicher-Ungarischer Monarchie VI, 1908, s. 285–348
  • Mitarbeiter: Die Eisenbahntechnik der Gegenwart, v. A. Blum, A. v. Borries, G. Barckhausen, 1897

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j Paul Mechtler: Gölsdorf, Karl. W: Neue Deutsche Biographie – wydanie on-line. T. 4. 1959, s. 517. [dostęp 2015-01-17]. (niem.).
  2. Gölsdorf, Karl (1861-1916), Lokomotivkonstrukteur und Verwaltungsbeamter. W: ÖBL 1815–1950 – wydanie on-line. T. 2. Österreichisches Biographisches Lexikon und biographische Dokumentation, 1957, s. 16. [dostęp 2015-01-17]. (niem.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Hans Steffan: Dr. Ing. h.c. Karl Gölsdorf †, Die Lokomotive, April 1916, S. 69 ff., Wien 1916 [1]
  • Richard Spiro: Die Gölsdorf-Sammlung im Deutschen Museum in München, Die Lokomotive, Dezember 1926, S. 227–229, Wien 1926 [2]