Karl Schiske

Karl Schiske
Imię i nazwisko	Karl Hubert Rudolf Schiske
Data i miejsce urodzenia	12 lutego 1916 ; Győr
Pochodzenie	austriackie
Data i miejsce śmierci	16 czerwca 1969 ; Wiedeń
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	kompozytor

Karl Hubert Rudolf Schiske^[1]^[2] (ur. 12 lutego 1916 w Győrze, zm. 16 czerwca 1969 w Wiedniu^[1]^[2]^[3]) – austriacki kompozytor.

Życiorys

W latach 1932–1938 uczył się w Neues Wiener Konservatorium u Rodericha Bassa i Juliusa Varga (fortepian) oraz Ernsta Kanitza (kontrapunkt i kompozycja)^[1]. Studia kontynuował w Konserwatorium Wiedeńskim, uzyskując dyplom z kompozycji (1939) i fortepianu (1940)^[1]^[3]. W 1942 roku uzyskał na Uniwersytecie Wiedeńskim stopień doktora na podstawie dysertacji Zur Dissonanzanwendung in den Symphonien Anton Bruckners^[1]. Od 1952 roku był wykładowcą Konserwatorium Wiedeńskiego, w 1954 roku otrzymał tytuł profesora^[1]^[3]. W latach 1956–1966 współorganizował Jugendkulturwochen w Innsbrucku^[3]. W latach 1966–1967 gościnnie wykładał na Uniwersytecie Kalifornijskim w Riverside^[1]^[2]^[3]. Otrzymał nagrodę muzyczną miasta Wiednia (1950), austriacką nagrodę państwową (1952) i wielką austriacką nagrodę państwową (1967)^[1].

Twórczość

W swojej twórczości nawiązywał do historycznych wzorców szkoły niderlandzkiej, Palestriny i Bacha, wprowadzając m.in. rozbudowany kontrapunkt^[3]. W dwugodzinnym oratorium Vom Tode, napisanym pod wpływem przeżyć z okresu II wojny światowej, odwoływał się do tradycji bachowskich i barokowej symboliki pór roku jako etapów życia człowieka, sięgał też po wiersze poetów takich Rainer Maria Rilke, Detlev von Liliencron i Joseph von Eichendorff^[3]. W późniejszym okresie zaczął czerpać ze środków awangardowych, wprowadzał do swoich kompozycji techniki takie jak dodekafonia i aleatoryzm, eksperymentował z szeregami serii i formami otwartymi^[3].

Wybrane kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych^[1]^[3])

Utwory orkiestrowe

Vorspiel (1937–1938)
Koncert fortepianowy (1938–1939)
2 koncerty na orkiestrę smyczkową (I 1940–1941, II 1945)
Koncert na trąbkę (1939–1940)
5 symfonii (I 1941–1942, II 1947–1948, III 1950–1951, IV 1955, V 1965)
Tanzrondo (1942)
Kammerkonzert na 7 instrumentów dętych, smyczki i perkusję (1949)
Koncert skrzypcowy (1952)
Synthese (1958)
Divertimento na orkiestrę kameralną (1963)

Utwory kameralne

2 kwartety smyczkowe (I 1936–1937, II 1945)
Sekstet na klarnet, kwartet smyczkowy i fortepian (1937)
3 suity na 2 flety proste (I 1941, II 1945, III 1949)
Sonata na skrzypce i fortepian (1943–1944)
Kwintet na flet, obój, klarnet, róg i fagot (1945)
Musik na klarnet, trąbkę i altówkę (1947–1948)
Drei Stücke fur Gloria na skrzypce (1951)
Sonatine na skrzypce, wiolonczelę i fortepian (1951–1952)
Sonata triowa na 3 instrumenty lub organy (1954)
Dialog na wiolonczelę i fortepian (1967)

Utwory fortepianowe

Kleine Suite (1935)
Thema, 8 Variationen und Doppelfuge (1935–1936)
Sonata (1936)
Rhapsodie (1945)
Tanzsuite (1945)
Sonata na fortepian na 4 ręce (1949)
Drei Stücke nach Volksweisen (1951)
Etudensuite (1951)
Sonatine (1953)

Utwory organowe

Variationen über ein eigenes Thema (1938)
Toccata (1951–1952)
Choral-Partita (1957)

Utwory wokalno-instrumentalne

Reitjagd na baryton, chór i orkiestrę (1938)
Vom Tode na sopran, alt, tenora, bas, chór, orkiestrę i organy (1946)
Candada na sopran, chór i orkiestrę (1956)
Missa: Cunctipotens genitor Deus na chór i organy ad libitum (1954)

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3185. ISBN 0-02-865530-3.
↑ ^a ^b ^c The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 799. ISBN 0-674-37299-9.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 9. Część biograficzna s–sł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 103. ISBN 978-83-224-0865-0.

[baker-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3185. ISBN 0-02-865530-3.

[harvard-2] The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 799. ISBN 0-674-37299-9.

[encmuz-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 9. Część biograficzna s–sł. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2007, s. 103. ISBN 978-83-224-0865-0.

[1]

[2]

[3]