Karol Jastrzębski (duchowny)
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce pochówku | |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Prezbiterat |
1906 |
Karol Jastrzębski (ur. 27 stycznia 1882 w Tarnopolu, zm. 7 stycznia 1966 we Lwowie) – polski duchowny rzymskokatolicki, kanonik, w latach 1946-1948 administrator Bazyliki Metropolitalnej we Lwowie, następnie, aż do śmierci duszpasterz w tejże świątyni.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Pochodził z ubogiej rodziny polskiej, typowej dla obszaru Galicji Wschodniej: ojciec pracował jako szewc, matka zajmowała się prowadzeniem domu. Pierwsze lata życia związał z Tarnopolem - tam też ukończył kolejno szkołę powszechną z wynikiem celującym oraz Wyższe Gimnazjum.
Od jesieni 1902 r. rozpoczął studia filozoficzno-teologiczne na Uniwersytecie Lwowskim, połączone z formacją w miejscowym Seminarium Duchownym. Po ukończeniu II roku studiów, został skierowany przez abp. Józefa Wilczewskiego na studia zagraniczne do Wydziale Teologicznym Uniwersytetu w Innsbrucku. W czasie pobytu w Austrii otrzymał święcenia subdiakonatu, diakonatu i prezbiteratu. Przygotowywał rozprawę doktorską, poświęconą kwestii zawarcia konkordatu między Stolicą Apostolską a monarchią austro-węgierską w 1855 r. Stopnia naukowego jednak nie uzyskał, z powodu negatywnego wyniku egzaminu. Następnie powrócił do Lwowa, z zamiarem podjęcia zwyczajnej posługi duszpasterskiej[1]. W 1906 r. otrzymał święcenia kapłańskie[2].
Początkowo został mianowany wikarym i katechetą w parafii w Brzeżanach, w województwie tarnopolskim. Dwa lata później przeniesiony do Brodów, a następnie do Stanisławowa. Od września 1912 r. objął stanowisko nauczyciela religii w Szkole Żeńskiej im. Sienkiewicza oraz Szkole Męskiej im. Św. Marii Magdaleny we Lwowie. Pracował tam przez cały okres międzywojenny, aż do wybuchu II wojny światowej. W związku z tym nie angażował się w bieżące funkcjonowanie lwowskich struktur parafialnych[3].
W radzieckiej rzeczywistości[edytuj | edytuj kod]
Po zakończeniu działań wojennych, był jednym z sześciu księży rzymskokatolickich, pracujących na terenie Lwowa. Przez dwa lata (1946-1948) pełnił obowiązki administratora tamtejszej parafii katedralnej. Po przybyciu ks. Władysława Rafała Kiernickiego i objęciu przez niego oficjalnej funkcji proboszcza, poświęcił się pracy duszpasterskiej. Przez pierwsze lata powojenne organizował oficjalne uroczystości religijne: procesje, przyjęcia sakramentów i nabożeństwa. Brał także aktywny udział w działalności stołówki dla ubogich, która istniała przy parafii katedralnej[4].
Jako jeden z nielicznych duchownych rzymskokatolickich w Związku Radzieckim, nie został poddany represjom. Mimo to był wzywany na przesłuchania do urzędu Pełnomocnika Rady ds. Kultów Religijnych w obwodzie lwowskim. Podczas tych spotkań konsekwentnie jednak nie udzielał zbyt obszernych odpowiedzi na stawiane pytania. Z tego względu był traktowany jako osoba apolityczna i fanatyk religijny, nie stwarzających zagrożenia dla nowego systemu[5].
Po zaostrzeniu polityki religijnej od 1949 r. (m.in. zabroniono wówczas prowadzenia oficjalnej działalności duszpasterskiej wśród dzieci i młodzieży, a także udzielania tej grupie sakramentów) skupił się na pracy wśród starszych wiernych parafii katedralnej. Odwiedzał również te osoby w prywatnych domach z posługą kapłańską. Wprowadził także czwartkowe nabożeństwa ku czci Miłosierdzia Bożego[6].
W ostatnich latach życia zmagał się z ciężką chorobą, uniemożliwiającą prowadzenie zwyczajnej działalności duszpasterskiej. W związku z tym, od 1965 r. nie uczestniczył w życiu parafialnym lwowskiej Bazyliki, odprawiając prywatne msze we własnym mieszkaniu. Zmarł 7 stycznia 1966 r. we Lwowie. Trzy dni później odbyły się uroczystości pogrzebowe na Cmentarzu Janowskim. Pochowany został w grobowcu rodzinnym na polu nr 4[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Muzyka 2017 ↓, s. 144.
- ↑ Zofia Sokolnicka-Izdebska: Historia Kościoła we Lwowie od 1939 roku. lwow.com.pl. [dostęp 2021-02-11]. (pol.).
- ↑ Muzyka 2017 ↓, s. 145.
- ↑ Olechowski 2017 ↓, s. 181.
- ↑ Olechowski 2017 ↓, s. 180.
- ↑ Muzyka 2017 ↓, s. 143-146.
- ↑ Patlewicz, Tomczyk 2017 ↓, s. 439-440.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Marian Muzyka: Ks. Karol Jastrzębski 1882-1962. Katecheta, duszpasterz, promotor kultu Bożego miłosierdzia w Archidiecezji Lwowskiej. Lwów: Archidiecezja Lwowska, 2017. ISBN 978-83-63206-13-0.
- Barbara Patlewicz, Ryszard Tomczyk: Cmentarz Janowski we Lwowie : polskie dziedzictwo narodowe. Szczecin: Zapol Sobczyk Spółka Jawna, 2017. ISBN 978-83-7518-835-6. OCLC 1036566165.
- Piotr Olechowski. „Między ołtarzem a gabinetem partyjnym”. Kościół rzymskokatolicki w sowieckim Lwowie w latach 1953-1959 w świetle raportów Pełnomocnika Rady ds. Kultów Religijnych w obwodzie lwowskim. „Pamięć i Sprawiedliwość”. 29/2017, s. 176-200, 2017. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej-Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. ISSN 1427-7476. OCLC 50171937.