Kazimierz Czyżewski (jezuita)

Kazimierz Czyżewski

Data urodzenia	4 marca 1673
Data i miejsce śmierci	26 lipca 1746 Krosno
rektor kolegium jezuitów w Grudziądzu
Okres sprawowania	1712-1722
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	jezuici

Kazimierz Czyżewski SJ (ur. 4 marca 1673 w Wielkopolsce, zm. 26 lipca 1746 w Krośnie), polski duchowny katolicki, jezuita, rektor kolegium jezuitów w Toruniu.

Wstąpił do zakonu jezuitów w 1689. Kształcił się w teologii i filozofii, uczył następnie w klasach początkowych szkół zakonnych w Jarosławiu, Przemyślu, Chojnicach; był również nauczycielem retoryki w Gdańsku. Następnie do 1712 działał jako kaznodzieja w Poznaniu, Bydgoszczy, Malborku i Gdańsku. W latach 1712-1722 był rektorem kolegium jezuitów w Grudziądzu, gdzie dokończył budowy kościoła. W 1722 przeszedł na rok do kolegium w Piotrkowie.

W 1723 objął funkcję rektora w Toruniu. Na czas kierowania przez niego tamtejszym kolegium przypadły wydarzenia, które przeszły do historii pod nazwą tumultu toruńskiego. 17 lipca 1724 doszło do napadu ludności ewangelickiej na kolegium i klasztor. Jezuici wytoczyli władzom miasta proces przed sądem asesorskim w Warszawie; na mocy wyroku stracony został burmistrz Torunia Jan Gotfryd Rösner, uznany za winnego opieszałości w obronie katolickich gmachów.

Czyżewski pozostał na stanowisku rektora toruńskiego kolegium do 1726; pracował później w Jarosławiu, w latach 1730-1732 był rektorem w Sandomierzu. Ostatnie lata życia spędził we Lwowie i Krośnie.

Bibliografia

• Jan Poplatek, Kazimierz Czyżewski, w: Polski Słownik Biograficzny, tom IV, 1938
• Stanisław Salmonowicz: Rösner Jan Gotfryd. W: Krzysztof Mikulski (red.): Toruński Słownik Biograficzny, t. 2. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2000.
• Marcin Swobodziński. Narodziny mitu „toruńskiej krwawej łaźni” i „krwawego sądu”. „Rocznik Toruński”. 38, 2011. 
• Martina Thomsen. "...i tak zostanie toruńska Niniwa zburzona." : pismo Daniela Ernesta Jabłońskiego "Das Betrübte Thorn" z 1725 r.. „Rocznik Toruński”. 33, 2006.