Kazimierz Ostaszewski (major)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kazimierz Ostaszewski
Казимир Иванович Осташевский
Ilustracja
major major
Data i miejsce urodzenia

5 marca 1786
Zabłudów

Data i miejsce śmierci

19 listopada 1855
Moskwa

Przebieg służby
Siły zbrojne

armia carska

Jednostki

Lejb-Gwardyjski Pułk Grenadierów

Główne wojny i bitwy

Wojna 1812 roku

Kazimierz Ostaszewski (5 marca 1786 w Zabłudowie, zm. 7 listopada?/19 listopada 1855 w Moskwie) – major wojsk rosyjskich, właściciel posiadłości miejskiej w Moskwie z ogrodem, otwartym dla publiczności; filantrop i darczyńca.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się jako syn Jana Ostaszewskiego i Elżbiety z Kozłowskich[1]. Był Polakiem służącym w armii rosyjskiej.

Znany był głównie jako właściciel ogrodu w Moskwie otwartego dla publiczności, usytuowanego przy Bulwarze Twerskim. Park ten stał się literackim pierwowzorem posiadłości opisanej w powieści „Tysiąc dusz” Aleksieja Pisiemskiego.

Bulwar Twerski w Moskwie w 1825 roku

Na Lwie Tołstoju, który widział ogród Kazimierza Ostaszewskiego w dzieciństwie, wywarł duże wrażenie. Autor biografii pisarza, Paweł Biriukow (1860-1931), kreśląc na podstawie wspomnień Tołstoja dzieciństwo pisarza, opisał przechadzkę młodego Lwa Nikołajewicza i jego braci po ogrodzie w następujący sposób:

„Brama [do ogrodu] nie była zamknięta. Weszli więc niepewnie, nie wiedząc co zobaczą. Ich oczom ukazał się ogród nieopisanej wręcz piękności. Było tam jezioro z łódkami, flagami, kwiaty, mostki, ścieżki, pawilony itd. Chodzili po ogrodzie jak zaczarowani."[2]

Ogród był inspiracją literacką dla pisarzy rosyjskich. Stał się pierwowzorem posiadłości opisanej w powieści Aleksieja Pisiemskiego (1821-1881) „Tysiąc dusz” (wydanie rosyjskie 1858, wydanie polskie 1953). Poświęcono mu opracowania popularno-naukowe, a zachowane opisy w literaturze pięknej, pamiętnikarstwie i przewodnikach po Moskwie są przedmiotem zainteresowania badaczy w Rosji[3].

Ostaszewski otrzymał tę posesję w pierwszej połowie XIX w. od dwu zapoznanych zamożnych sióstr[4] i przekształcił w ogród z szeregiem osobliwości: rzeźbami greckimi, pawilonami chińskimi, skansenem, grotami i pustelniami. Wstęp był wolny[5].

Zapisał się także jako filantrop i darczyńca. Wspierał edukację. W 1839 przyczynił się do budowy szkoły przy parafii katolickiej apostołów Piotra i Pawła w Moskwie[6].

Przekazywał dary, w tym dla kościołów w rodzinnej Polsce. Kościołowi unickiemu w Hodyszewie, w powiecie tykocińskim, ofiarował brylantowy krzyż znacznej wartości[7].

Ufundował kaplicę w rodzinnym Zabłudowie i miejscowy "smętarz murem opasał", jak głosi inskrypcja na cmentarzu w tej miejscowości[8]. Pisarz Ferdynand Antoni Ossendowski opisał tę nekropolę w następujący sposób: "Na nowym cmentarzu znajduje się kaplica św. Rocha; w jej jasnem, radosnem wnętrzu, w oknach gotyckich, poza obrazem artystycznej roboty, zwraca uwagę portret fundatora, a był nim mieszczanin zabłudowski, rotmistrz huzarów rosyjskich, Kazimierz Ostaszewski w r. 1850. Druga kapliczka św. Magdaleny stoi na starym zupełnie zarośniętym cmentarzu. Wzniósł ją również ten sam nabożny huzar."[9]

Służył w pułku grenadierów[10], następnie w pułku huzarów. Portret przedstawia go w uniformie huzarskim. Na inskrypcjach widnieje jako "major od huzarów".

W Zabłudowie ufundował pomnik dla najstarszej w historii Polki, zmarłej w dniu 13 czerwca 1852 w wieku 113 lat. Jak głosi głosi inskrypcja, wystawił monument „przez wzgląd na pobożną i przykładną 113-letnią na tém padole pielgrzymkę ś.p. panny Katarzyny Piotrowskiej[8]

Zmarł 19 listopada 1855 w Moskwie i został pochowany na Cmentarzu Wwiedieńskim w Moskwie[11].

Jedna z ulic Zabłudowa nosi imię Kazimierza Ostaszewskiego.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]


Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. "Patroni ulic Zabłudowa: ul. Kazimierza Ostaszewskiego" [w]: „Z zabłudowskiej ziemi”, nr 4, lato 1992, strona 4, wyd. Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Zabłudowskiej
  2. Павел Бирюков, Биография Л.Н.Толстого, 1923, Том 1. 1-я часть
  3. Царева С. М., Афонцев С. А. , Садовые чудачества глазами современников и потомков: Сад К. И. Осташевского и его литературный «прототип», w: A maximus ad minima. Mалые формы в историческом ландшафте. Cборник статей по материалам научно-практической конференции ГМЗ «Петергоф» 25-26.04. 2016, Petersburg, 2017 s. 262-268
  4. О существовавшем в Москве в первой половине XIX века Осташевском саде.
  5. «Вход в сад был ежедневный и бесплатный» (Дневник 1847 — 1854)
  6. Переулки между Лубянкой и Мясницкой w: Наука и жизнь, Изд. "Правда", 2000, 1-6, page 1906: Переулки между Лубянкой и Мясницкой
  7. Zbigniew Romaniuk, Słownik historyczny miejscowości z terenu Gminy Nowe Piekuty, 2014, s.39
  8. a b Od czasu do czasu – Zabytkowy cmentarz św. Rocha w Zabłudowie niszczeje!
  9. F. Antoni Ossendowski, "Puszcze polskie", Poznań 1936, s. 137-138
  10. Участники Отечественной войны 1812 года. [dostęp 2018-06-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-21)].
  11. Kazimierz Reychman, "Nagrobki polskie na cmentarzach moskiewskich", w: Miesięcznik Heraldyczny, numer 12/1934, strona 190. Młodszy brat Kazimierza, Piotr Ostaszewski, urodzony 17 lipca 1793 w Zabłudowie, poślubił 30 września 1822 roku w Warszawie Annę Mariannę Jaroszewską. Zob. http://geneteka.genealodzy.pl