Przejdź do zawartości

Kiel Martin

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kiel Martin
ilustracja
Imię i nazwisko

Kiel Urban Mueller

Data i miejsce urodzenia

26 lipca 1944
Pittsburgh

Data i miejsce śmierci

28 grudnia 1990
Rancho Mirage

Zawód

aktor

Współmałżonek

Claudia Martin
(1969–1971; rozwód)
Christina Montoya
(1978–1980; rozwód)
Joanne La Pomaroa
(1982–1984; rozwód)

Lata aktywności

1960–1990

Kiel Urban Mueller (ur. 26 lipca 1944 w Pittsburghu, zm. 28 grudnia 1990 w Rancho Mirage) – amerykański aktor.

Odtwórca roli detektywa Johna „J.D.” LaRue w serialu policyjnym NBC Posterunek przy Hill Street (1981–1987)[1].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Pittsburghu[2] w stanie Pensylwania jako syn Eileen Anna (z domu Welch) i Carla Fredericka Muellera[3]. Wychował się w mieście Hialeah[4] na Florydzie w hrabstwie Miami-Dade. Został nazwany na cześć miasta Kilonia w Niemczech na cześć pochodzenia niemieckiego jego rodziny[5]. W wieku 16 lat rozważał porzucenie nauki. Aby temu zapobiec, jego ojciec zorganizował dla niego przesłuchanie do niewielkiej roli w szkolnej produkcji – musicalu Tęcza Finiana[6]. Zamiast tego zaproponowano jemu prowadzenie. W 1962 ukończył Hialeah High School[7].

Kiedy miał 18 lat, zarabiał 90 dolarów dziennie, dubbingując głosy do meksykańskich baśni importowanych przez K. Gordona Murraya[7]; pierwszą z nich był Czerwony Kapturek (La caperucita roja, 1960)[8], gdzie użyczył głos srogiemu wilkowi.

Martin był studentem wydziału teatralnego w Miami-Dade Junior College[4]. Naukę kontynuował na Uniwersytecie Miami i Uniwersytecie Trinity w San Antonio w Teksasie[4]. Przez krótki czas do 1964 służył w wojsku, gdzie zagrał główną rolę Alana Bakera w sztuce Neila Simona Przyjdź i zadmij w róg[9].

Martin zadebiutował jako zawodowy aktor w teatrze repertuarowym na Florydzie[10]. Po próbie występu w stand-upie w Miami nauczył się grać na gitarze, pracując przez dwa lata w Nowym Jorku jako muzyk i robotnik portowy. Występował także w sztukach szekspirowskich w Old Globe Theatre w San Diego i pracował jako aktor repertuarowy w Nowym Jorku i Nowym Orleanie[9], zanim został klientem William Morris Agency.

W 1967 Martin podpisał kontrakt jako muzyk kontraktowy z Universal Studios po rekomendacji June Havoc, która widziała jego występy, gdy oboje pracowali w New Orleans Repertory Company[11]. Jednak w sierpniu tego roku złamał 15 kości w wypadku motocyklowym po zderzeniu z dębem. Spędził cztery dni w śpiączce i wymagał dwuletniej rekonwalescencji, podczas której stracił 40 funtów[12].

Debiutował na kinowym ekranie w westernie Niezwyciężeni (1969)[13] u boku Johna Wayne’a. Pojawił się w dramacie Jerry’ego Schatzberga Narkomani (The Panic in Needle Park, 1971) z Alem Pacino i ekranizacji powieści Sue Grafton Lolly-Madonna XXX (1973) w reżyserii Richarda C. Sarafiana z Jeffem Bridgesem. W sensacyjnym dramacie kryminalnym Blaxploitation Trick Baby (1972) zagrał oszusta wykorzystującego postawy ludzi, aby wyłudzić od nich pieniądze. Zagrał także w filmie Moonrunners (1975), który stał się podstawą serialu telewizyjnego Diukowie Hazzardu. Znalazł się, wraz z Jonem Voightem i Michaelem Sarrazinem, w gronie trzech ostatnich aktorów rozważanych do roli Joe Bucka w Nocnym kowboju[14]. Podobnie jak postać detektywa J.D. LaRue w Posterunku przy Hill Street (1981–1987), prywatne był zdrowiejącym alkoholikiem[15][16]. W 1984 zagrał na Uniwersytecie Alabama w Birmingham w przedstawieniu Bent, kontrowersyjnej sztuce opowiadającej o prześladowaniach gejów w nazistowskich Niemczech[17].

3 czerwca 1969 poślubił Claudię, córkę Deana Martina, z którą miał córkę Jesse[18]. Para rozwiodła się 8 września 1971. W 1978 ożenił się z Christiną Montoya, 11 grudnia 1980 rozwiedli się. Od 9 października 1982 do 8 maja 1984 jego trzecią żoną była Joanne Marie Lapomarda.

W styczniu 1990 Martin na scenie w Calgary grał rolę sierżanta Merwina J. Toomeya w sztuce Neila Simona Biloxi Blues[19], kiedy został zmuszony do opuszczenia przedstawienia z powodu bólów w klatce piersiowej[20]. Biopsja wykazała, że cierpiał na raka płuc i wkrótce rozpoczął chemioterapię[21].

28 grudnia 1990 zmarł w swoim domu w Rancho Mirage w Kalifornii z powodu zapaści sercowo-naczyniowej spowodowanej rakiem płuc w wieku 46 lat[22].

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Seriale

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Kiel Martin. Rotten Tomatoes. [dostęp 2024-06-09]. (ang.).
  2. Kiel Martin Biography. „TV Guide”. [dostęp 2024-06-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-06-09)]. (ang.).
  3. Kiel Martin (1944–1990). Find a Grave. [dostęp 2024-06-09]. (ang.).
  4. a b c Kiel Martin Dies; Was Detective on ‘Hill Street Blues’. „Los Angeles Times”, 1 stycznia 1991. [dostęp 2024-06-09]. (ang.).
  5. Robert Feder: Working on Hill Street is sheer pleasure. The Spokesman-Review, 17 lipca 1983. [dostęp 2024-06-09]. (ang.).
  6. Chris MacNeil: Hill Street’s LaRue hopes for 5-year run. The Kokomo Tribune, 1 sierpnia 1981. [dostęp 2024-06-09]. (ang.).
  7. a b Bill Kelley: ‘Second Chance’ For Kiel Martin. Sun Sentinel, 31 października 1987. [dostęp 2024-06-09]. (ang.).
  8. La caperucita roja (1960) w bazie IMDb (ang.)
  9. a b Bob Carlton: ‘Hill Street’s’ Kiel Martin dislikes being idle. The Shreveport Journal, 1 maja 1984. [dostęp 2024-06-09]. (ang.).
  10. Associated Press: Actor Kiel Martin Dies at 46. „Washington Post”, 2 stycznia 1991. [dostęp 2024-06-09]. (ang.).
  11. Kim Novak Tells Some Of Her Marriage Ideas. Tampa Bay Times, 1 września 1967. [dostęp 2024-06-09]. (ang.).
  12. 'I Was Trouble As A Kid’. The Daily Herald, 8 czerwca 1981. [dostęp 2024-06-09]. (ang.).
  13. Kiel Martin Filmography. AllMovie. [dostęp 2024-06-09]. (ang.).
  14. William J. Mann: Edge of Midnight: The Life of John Schlesinger. Billboard Books, 2006, s. 306–307. ISBN 978-0-8230-8469-2.
  15. How a Simple Greeting Changed Hill Street Blues Forever. Pop Culture References, 13 kwietnia 1984. [dostęp 2024-06-09]. (ang.).
  16. Judy Koutsky: ‘Hill Street Blues’ Cast: Catch Up With The Stars Since They Hung up Their Badges. Woman’s World, 18 stycznia 2024. [dostęp 2024-06-09]. (ang.).
  17. Sam Hodges: There’s a little bit of J. D. in Hill Street’s Martin. Birmingham Post-Herald, 13 kwietnia 1984. [dostęp 2024-06-09]. (ang.).
  18. Lynsey Eidell: Dean Martin’s 8 Children: All About His Sons and Daughters. „People”, 11 kwietnia 2024. [dostęp 2024-06-09]. (ang.).
  19. Kate Zimmerman: LaRue just role for Kiel Martin. Calgary Herald, 19 stycznia 1990. [dostęp 2024-06-09]. (ang.).
  20. Actor takes over role. Calgary Herald, 13 lutego 1990. [dostęp 2024-06-09]. (ang.).
  21. Actor suffering from cancer. Calgary Herald, 14 lutego 1990. [dostęp 2024-06-09]. (ang.).
  22. AP: Kiel Martin, an Actor, Dies at 46; Played a Detective on ‘Hill Street’. „The New York Times”, 2 stycznia 1991. [dostęp 2024-06-09]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]