Kościół św. Idziego Opata w Zborówku

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół Świętego Idziego Opata w Zborówku
A.65 z 15.01.1957 i z 21.02.1966[1].
Kościół parafialny
Ilustracja
Kościół w Zborówku
Państwo

 Polska

Miejscowość

Zborówek 2 28-133 Pacanów,

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Wezwanie

św. Idziego Opata

Położenie na mapie gminy Pacanów
Mapa konturowa gminy Pacanów, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętego Idziego Opata w Zborówku”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętego Idziego Opata w Zborówku”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętego Idziego Opata w Zborówku”
Położenie na mapie powiatu buskiego
Mapa konturowa powiatu buskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętego Idziego Opata w Zborówku”
Ziemia50°23′37,802″N 21°05′51,479″E/50,393834 21,097633
Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół Świętego Idziego Opata w Zborówku – rzymskokatolicki kościół parafialny położony w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Pacanów.

Budynek wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa świętokrzyskiego[2]. Obiekt leży na Szlaku Architektury Drewnianej województwa świętokrzyskiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Kościół wybudowany w dwóch okresach, w miejscu poprzedniego, zbudowanego prawdopodobnie w 1085 roku przez Władysława Hermana. Metryki chrztów prowadzone od 1736 roku a małżeństw od 1766. Pierwszy budynek drewniany pełni funkcję prezbiterium a część murowana stanowi nawę[3].

  1. Pierwszy, orientowany, późnogotycki z drewna modrzewiowego jest jednym z najstarszych drewnianych kościołów w Polsce. Na belce tęczowej widoczny rok 1459. Fundatorem był miejscowy pleban Piotr[4][3]. Konsekrowany po przeprowadzonej odbudowie w 1654 roku. Dokumenty poświadczają remonty w 1. połowie XIX wieku[3] oraz w czasie probostwa ks. Waleriana Bienieckiego, w latach 1867–1901[5]. Konserwacja pokrycia dachowego części drewnianej w 2020 roku została dofinansowana przez Starostwo Powiatowe w Busku-Zdroju[6].
  2. W latach 1906–1908 rozebrano ścianę zachodnią i dobudowano neoromańską, murowaną z cegły nawę, według projektu Stanisława Szpakowskiego[5].

Architektura i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

  1. Część drewniana ma konstrukcję zrębową, ustawioną na kamiennej podmurówce, wzmocnioną obustronnie lisicami. Nad prezbiterium znajduje się pozorne sklepienie kolebkowe[4]. Na dwuspadowym dachu sygnaturka.
    Ołtarz główny z późnogotycką rzeźbą św. Mikołaja z około 1500 r. oraz dwa skrzydła późnogotyckiego tryptyku, z malowanymi postaciami św. Stanisława i św. Wojciecha na awersach oraz Archanioła Gabriela i Matki Bożej na rewersach oraz relikwiarze późnobarokowe z początku XVIII wieku. W lewym ołtarzu bocznym późnogotycki tryptyk z I poł. XVI wieku[7]. W ostrołukowej ścianie tęczowej na belce tęczowej opartej na kroksztynach znajduje się krucyfiks późnogotycki z drugiej poł. XV w. oraz rzeźby Matki Bożej i św. Jana z początku XVI wieku. Na styku starego i nowego budynku znajduje się ambona z 1. połowy XVIII i chrzcielnica z XVII wieku. Po stronie północnej znajduje się mała zakrystia[3]. Nawa ma wymiary 7,5 × 9 m, węższe prezbiterium 5,3 × 4,7 m. a zamknięcie trójboczne 2,7 × 2.7 m[3].
  2. Część murowana – nawa – posiada płaski strop z fasetami. Wnętrza kościoła są polichromowane. Na dwuspadowym dachu sygnaturka. Portal wykonany z kamienia ciosowego w stylu romańskim. Po stronie południowej znajduje się kruchta. Dwa ołtarze boczne: po lewej stronie z zabytkowym krucyfiksem z XVI wieku i figurą Ukrzyżowanego, po prawej z obrazem Matki Bożej z Dzieciątkiem (prawdopodobnie XVII wiek)[3][7].

Otoczenie[edytuj | edytuj kod]

Obok kościoła – drewniana dzwonnica (1783 r.) konstrukcji słupowo-ramowej z trzema dzwonami[7]. Dwa cmentarze: przykościelny i grzebalny zostały połączone i ogrodzone po roku 1867[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Rejestr ↓.
  2. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 4 [dostęp 2015-10-12].
  3. ↑ a b c d e f Pytko i Banasik 1999 ↓.
  4. ↑ a b Grabski i in. 2017 ↓, s. 170.
  5. ↑ a b c ug.pacanow ↓.
  6. ↑ bip Busko ↓.
  7. ↑ a b c diecezja kielce ↓.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_św._Idziego_Opata_w_Zborówku&oldid=72633161”