Kościół św. Tomasza Męczennika w Newcastle upon Tyne

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół św. Tomasza Męczennika w Newcastle upon Tyne
St Thomas the Martyr, Newcastle upon Tyne
II* stopnia
kościół parafialny
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Wielka Brytania

Miejscowość

Newcastle upon Tyne

Adres

Newcastle Upon Tyne, Tyne and Wear, NE1 7PF

Wyznanie

anglikańskie

Kościół

anglikański

Wezwanie

Tomasz More

Położenie na mapie Tyne and Wear
Mapa konturowa Tyne and Wear, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Tomasza Męczennika w Newcastle upon Tyne”
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Tomasza Męczennika w Newcastle upon Tyne”
Położenie na mapie Anglii
Mapa konturowa Anglii, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Tomasza Męczennika w Newcastle upon Tyne”
Ziemia54°58′41,3810″N 1°36′46,5080″W/54,978161 -1,612919
Strona internetowa

Kościół św. Tomasza Męczennika w Newcastle upon Tyne (ang. St Thomas the Martyr, Newcastle upon Tyne) – anglikański kościół parafialny zlokalizowany w centrum angielskiego miasta Newcastle upon Tyne, w ogrodzie St Thomas' Green, na narożniku Barras Bridge i Saint Mary's Place. Należy do diecezji Newcastle[1][2]. Stanowi zabytek II* stopnia[3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Kościół istnieje w mieście od co najmniej lat 70. XII wieku. Budynek ten znajdował się nad rzeką Tyne, na terenie obecnego nabrzeża. W 1827 rozpoczęto budowę obecnej świątyni na Haymarket, kiedy (w 1826) parafię objął wielebny Richard Clayton. Została ona zaprojektowana przez Johna Dobsona (była to pierwsza realizacja tego architekta[4]). Budowę ukończono w 1830[4]. Okres duszpasterstwa Claytona mocno wpłynął na wzrost liczby wiernych[1].

Architektura i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Wieża

Neogotycka (angielska)[3] świątynia ma charakterystyczną pustą górną część wieży. Obiekt bywa nazywany „czarnym kościołem” ze względu na przebarwienia elewacji wywołane długotrwałym odziaływaniem nań przemysłu wydobywczego[4].

Kościół wzniesiono z piaskowca, dach kryty jest łupkiem. Nawa główna łączy się z wieżą od zachodu. Prezbiterium z kruchtami przylega od północy i południa. Czterokondygnacyjna wieża ma wysoki, profilowany łuk zachodni (na trzeciej kondygnacji umieszczono zegar). Okna są ostrołukowe, sparowane w pięcioprzęsłowej nawie i potrójne (ze służkami) od strony wschodniej[3].

Wnętrze jest wyłożone boazerią, a powyżej tynkowane. Sklepienie jest krzyżowo-żebrowe we wszystkich trzech nawach. Galerie znajdują się z trzech stron, przy czym na zachodniej widnieje data: 1837. Organy posadowiono w 1960. Witraż wschodni pochodzi z 1881. We wnętrzu znajduje się pomnik z białego marmuru poświęcony Robertowi Wasneyowi zmarłemu w 1836 autorstwa C. Tate'a[3].

Po 2000 usunięto z wnętrza część ławek i chrzcielnicę oraz zamontowano szklane drzwi wejściowe, co miało na celu zmaksymalizowanie powierzchni użytkowej wnętrza[4].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b The Archbishops’ Council, Church of England, St Thomas' Newcastle [online], www.achurchnearyou.com, 2024 [dostęp 2024-02-22] (ang.).
  2. St Thomas’ Newcastle, St Thomas' Newcastle [online], St Thomas' Newcastle [dostęp 2024-02-22] (ang.).
  3. a b c d Historic England, CHURCH OF ST THOMAS THE MARTYR, Non Civil Parish - 1024952 | Historic England [online], historicengland.org.uk [dostęp 2024-02-22] (ang.).
  4. a b c d National Churches Trust, Newcastle Upon Tyne St Thomas the Martyr [online], National Churches Trust [dostęp 2024-02-22] (ang.).