50°03′37″N 18°56′22″E/50,060278 18,939444Kobiór
| |||
| |||
 Promnice – pałac myśliwski w Kobiórze | |||
| Państwo |  Polska
| ||
| Województwo | śląskie | ||
| Powiat | pszczyński | ||
| Gmina | Kobiór | ||
| Liczba ludności (2017) | 4789[1] | ||
| Strefa numeracyjna | (+48) 32 | ||
| Kod pocztowy | 43-210 | ||
| Tablice rejestracyjne | SPS | ||
| SIMC | 0215321 | ||
Położenie na mapie gminy Kobiór   Kobiór | |||
Położenie na mapie powiatu pszczyńskiego  Kobiór | |||
Położenie na mapie województwa śląskiego  Kobiór | |||
Położenie na mapie Polski  Kobiór | |||
| 50°03′37″N 18°56′22″E/50,060278 18,939444
| |||
| Strona internetowa miejscowości | |||
Kobiór (niem. Kobier) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie pszczyńskim, w gminie Kobiór, której jest siedzibą.
W latach 1973-1977 w gminie Kobiór (obejmującej 3 sołectwa: Kobiór, Czarków i Piasek)[2][3]. W latach 1977-1991 dzielnica Tychów[3][4]. Od 2 kwietnia 1991 ponownie w reaktywowanej gminie Kobiór (nie obejmującej już Czarkowa i Piasku)[4].
Nazwa i herb[edytuj | edytuj kod]
Według jednej z teorii nazwa miejscowości pochodzi od staropolskiej nazwy kobierca i związana jest z tkactwem, które się rozwijało w miejscowości[5]. Niemiecki nauczyciel Heinrich Adamy w swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia jako pierwotną zanotowaną nazwę wsi Kobier podając jej znaczenie "Weberdorf" - "Wieś tkaczy"[5].
Zdaniem Andrzeja Bańkowskiego „od stp. kobiora 'łopian'”, co dalej „niejasne, raczej *kob-era (z powodu użytkowania wróżbiarskiego albo magicznego rośliny, p. kobiec), (…) więc bez związku wprost z kobierzec”[6].
Henryk Borek twierdził wprost, że nazwa miejscowości pochodzi "od gwar. kobiór 'łopian, podbiał'"[7].
Herb przedstawia wizerunek św. Urbana papieża[8].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Kobiór powstał w XV wieku na polanie w środku pszczyńskiej puszczy. W dokumencie sprzedaży dóbr pszczyńskich wystawionym przez Kazimierza II cieszyńskiego w języku czeskim we Frysztacie w dniu 21 lutego 1517 roku wieś została wymieniona jako Kobyer[9].
W plebiscycie na Górnym Śląsku przeprowadzonym 20 marca 1921 roku w miejscowości większość osób głosowała za przyłączeniem do Polski. Za Polską oddano 1053 głosy (81,7%), za Niemcami zaś 236 głosów (18,3%). W roku 1922 Kobiór wraz z całym ówczesnym powiatem pszczyńskim włączono do Polski[10].
Od jesieni 1942 do IX 1943 w Kobiórze funkcjonował podobóz KL Auschwitz-Birkenau - Kobier (Aussenkommando Kobier)[11], przeznaczony dla około 150 więźniów. Byli wynajmowani przez Oberforestamt Pless (Nadleśnictwo Pszczyna) do prac leśnych.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego, w latach 1975-1991 jako dzielnica miasta Tychy.
Podczas spisu powszechnego w 2002 Kobiór był miejscowością, w której najwięcej osób zadeklarowało narodowość śląską - 21,93%. Kobiór należy też do Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.
W miejscowości urodził się ks. Bernard Czernecki, kawaler Orderu Orła Białego[12]. W Kobiórze mieszkał i został pochowany na miejscowym cmentarzu prof. Ryszard M. Małajny.
Transport i komunikacja[edytuj | edytuj kod]
W 1870 zbudowano stację i linię kolejową, łączącą dziś Katowice z Bielskiem, Wisłą i przygranicznymi Zebrzydowicami, a także bitą drogę, zamienioną obecnie na drogę krajową nr. 1 (DK1 Gdańsk - Łódź - Katowice - Cieszyn). Oprócz DK 1 przez Kobiór przebiega droga wojewódzka łącząca Kobiór z Mikołowem.
Sport[edytuj | edytuj kod]
Od 1948 w Kobiórze działa piłkarski klub sportowy LKS Leśnik Kobiór. Prowadzi sekcję trampkarzy, juniorów, seniorów. Do lat sześćdziesiątych klub występował pod nazwą Lechia Kobiór i zrzeszał sekcje piłki nożnej, hokeja na lodzie, piłki ręcznej oraz tenisa stołowego. Obecnie w klubie działa tylko sekcja piłki nożnej. Drużyna występuje w rozgrywkach A klasy, grupie tyskiej. Klub swoje mecze rozgrywa na Gminnym Ośrodku Sportowym. Obecnie trenerem jest Adrian Cebula.
W Kobiórze funkcjonuje także drużyna skata - Skat Club Kobiór, który obecnie występuje w rozgrywkach I ligi.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rok 2017 w ujęciu statystycznym
- ↑ Uchwała Nr XX/99/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 20 grudnia 1972 r., Nr. 12, Poz. 103)
- ↑ a b Dz.U. 1977 nr 3 poz. 14
- ↑ a b Dz.U. 1991 nr 2 poz. 8
- ↑ a b Heinrich Adamy: Die Schlesischen Ortsnamen ihre entstechung und bedeutung. Breslau: Verlag von Priebotsch`s Buchhandlung, 1888, s. 11.
- ↑ Andrzej Bańkowski Etymologiczny słownik języka polskiego, T.1 A–K, Warszawa 2000, s. 735
- ↑ Borek Henryk: Wśród śląskich nazw, wyd. Instytut Śląski w Opolu, Opole 1986, s. 38
- ↑ Nazwa i herb (pol.). www.kobior.pl, 2014-06-30. [dostęp 2018-11-26].
- ↑ Ludwik Musioł. Dokument sprzedaży księstwa pszczyńskiego z dn. 21. lutego 1517 R.. „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku”. R. 2, s. 235–237, 1930. Katowice: nakł. Towarzystwa ; Drukiem K. Miarki.
- ↑ Mapa obszaru plebiscytowego zawierająca wyniki głosowania w poszczególnych miejscowościach
- ↑ Kobior, tiergartenstrasse4.org [dostęp 2017-11-24] (pol.).
- ↑ Ks. Prałat Bernard Czernecki. matkakosciola-jastrzebie.pl. [dostęp 2017-11-14].
