Konwój AT-6
| II wojna światowa, Kampania śródziemnomorska | |||
 SS „Warszawa” | |||
| Czas |
23-27 grudnia 1941 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Przyczyna |
dążenie do przerwania dostaw wojennych dla armii brytyjskiej przez Niemców | ||
| Wynik |
zwycięstwo Niemców | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
AT-6 – konwój morski z okresu II wojny światowej transportujący żołnierzy i zaopatrzenie wojenne dla armii brytyjskiej z Aleksandrii do Tobruku. Pomimo silnej eskorty konwój stracił polski statek SS „Warszawa”, który został storpedowany 26 grudnia 1941 roku przez U-Boota U-559.
Konwój i jego eskorta
[edytuj | edytuj kod]W skład konwoju AT-6[a] wchodziły początkowo trzy transportowce (SS „Alisa”, SS „Varvara” i SS „Warszawa”) oraz brytyjski stawiacz sieci HMS „Burgonet” (Z33)[2][3]. Eskortę konwoju stanowiło pięć brytyjskich okrętów: niszczyciel eskortowy HMS „Avon Vale” (L06), niszczyciele HMS „Kimberley” (F50), HMS „Kipling” (F91) i HMS „Legion” (G74) oraz korweta HMS „Peony” (K40)[2][3].
Przebieg operacji
[edytuj | edytuj kod]Konwój rozpoczął swój rejs we wtorek, 23 grudnia 1941 roku, opuszczając Aleksandrię i kierując się w stronę Tobruku[3][4]. Z powodu ciężkich warunków atmosferycznych i silnego wiatru czołowego statki poruszały się z prędkością zaledwie 3-4 węzłów[4]. W nocy z 23 na 24 grudnia konwój na skutek uszkodzenia opuściła „Varvara”, która zawróciła z powrotem do Aleksandrii eskortowana przez niszczyciel HMS „Kimberley” (w doprowadzeniu statku do portu pomógł wysłany w tym celu holownik „St Menace”)[3]. 25 grudnia o godzinie 16.30 opuścił konwój HMS „Peony”, aby zbadać miejsce zatopienia przez U-568 bliźniaczej korwety HMS „Salvia” (K97) około 30 mil na północny wschód od Sidi Barrani, lokalizując tratwę typu Denton i odnajdując ciało chińskiego marynarza[4].
26 grudnia o godzinie 13:50 przebywający w zanurzeniu niemiecki U-Boot U-559 wykrył jednostki pływające konwoju AT-6 w odległości około 40 mil na wschód od Tobruku[4]. Po wyjściu na głębokość peryskopową okręt o godzinie 14:29 zaatakował pojedynczą torpedą płynący jako pierwszy polski statek „Warszawa”[4]. Torpeda uderzyła w rufę jednostki, a unieruchomiony statek został wzięty na hol przez HMS „Peony” po tym, jak na pokład korwety i stawiacza sieci HMS „Burgonet” przeszli wszyscy przewożeni żołnierze i większość załogi[4]. Eskortujące konwój niszczyciele HMS „Avon Vale”, HMS „Kipling” i HMS „Legion” przeprowadziły poszukiwania okolicznych wód za pomocą sonarów, a wobec braku kontaktów uznano, że „Warszawa” weszła na minę[4]. Niszczyciele pozostawiły więc unieruchomiony statek pod opieką HMS „Burgonet”, który miał odholować go do Tobruku, a same powróciły do eskortowania statku SS „Alisa”[4]. Niewykryty U-559 zaczekał do zmierzchu, a następnie zatopił uszkodzony statek na pozycji 32°11′N 24°44′E/32,183333 24,733333 torpedą wystrzeloną z wyrzutni rufowej o godzinie 19:30, po czym wynurzył się i opuścił miejsce ataku z dużą prędkością[4][3]. Zaalarmowane eksplozją niszczyciele natychmiast przeprowadziły poszukiwania U-Boota, ale po raz kolejny nie udało im się zlokalizować napastnika mimo użycia pocisków oświetlających[4]. Rozbitkowie z zatopionego statku zostali uratowani przez HMS „Peony”, a konwój już bez przeszkód dotarł do Tobruku, przybywając rankiem 27 grudnia[4].
Podsumowanie
[edytuj | edytuj kod]Konwój AT-6 utracił jeden statek o pojemności 2497 BRT – SS „Warszawa”, zatopiony przez U-559. U-Boot po ataku wycofał się niezauważony nie odnosząc żadnych uszkodzeń[4].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Patrick Clancey: Allied Convoy Codes. naval-history.net. [dostęp 2019-04-07]. (ang.).
- Arnold Hague: Convoy AT.6 (Alex - Tobruk). convoyweb.org.uk. [dostęp 2019-04-07]. (ang.).
- Guðmundur Helgason: Convoy AT-6. uboat.net. [dostęp 2019-04-07]. (ang.).
- Don Kindell: NAVAL EVENTS, DECEMBER 1941 (Part 2 of 2) Monday 15th – Wednesday 31st. Naval History Homepage. [dostęp 2019-04-07]. (ang.).