Koralinka rozgałęziona
.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
koralinka rozgałęziona |
| Nazwa systematyczna | |
| Allocetraria madreporiformis (Ach.) Kärnefelt & A. Thell Nova Hedwigia 62(3-4): 508 (1996) | |
Koralinka rozgałęziona (Allocetraria madreporiformis (Ach.) Kärnefelt & A. Thell) – gatunek grzybów należący do rodziny tarczownicowatych (Parmeliaceae)[1]. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów[2].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Parmeliaceae, Lecanorales, Lecanoromycetidae, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1810 r. Erik Acharius nadając mu nazwę Dufourea madreporiformis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu w 1996 r. Ingvar Kärnefelt i Arne Thell, przenosząc go do rodzaju Allocetraria[1].
- Cetraria madreporiformis (Ach.) Müll. Arg. 1870
- Dactylina madreporiformis (Ach.) Tuck. 1862
- Dufourea madreporiformis Ach. 1810
- Evernia madreporiformis (Ach.) Fr. 1831
- Isidium madreporiforme (Ach.) Chevall. 1826
- Lichen madreporiformis Wulfen 1791
- Parmelia madreporiformis (Ach.) Spreng. 1827
- Siphula madreporiformis (Ach.) Duby 1830[3].
Nazwa polska według W. Fałtynowicza[2].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Plecha listkowato-krzaczkowata o wysokości do 2 cm. Powierzchnia gładka i pofałdowana o barwie białawej, żółtej, kości słoniowej, kremowej, zielonożółtej. Listki plechy rozgałęziają się. Rdzeń plechy jest biały. Fotobiontem są glony z rodzaju Trebouxia lub Chlorococcum[4].
Apotecja lekanorowe o średnicy 0,3–0,5 mm, siedzące, o wypukłych tarczkach barwy czerwonej, brązowej lub pomarańczowo-brązowej. Powstają w nich wydłużone, wrzecionowate lub elipsoidalno-wrzecionowate zarodniki o rozmiarach 9–15 × 2–3,5 μm. W zarodnikach brak przegród. Pyknidy częściowo lub całkowicie zanurzone w plesze. Konidiospory wrzecionowate, sierpowato zakrzywione o średnicy 8 μm i długości 14 μm[4].
Kwasy porostowe: atranorin, chloratranorin, kwas lichosterynowy, kwas protolichosterynowy[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Występuje na całej półkuli północnej. Na północy sięga po północne wybrzeża Ameryki Północnej, archipelag Svalbard i Nową Ziemię[5]. Gatunek arktyczno-alpejski, występujący głównie w tundrze i w górach[4]. W Polsce występuje wyłącznie w Sudetach i Karpatach[2]. W latach 2004–2014 w Polsce podlegał ochronie ścisłej[6], od października 2014 r. nie znajduje się już na liście chronionych gatunków porostów.
Rośnie na ziemi, próchnicy, opadłych liściach, na skałach, kamieniach, wśród niskiej roślinności alpejskiej[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12] (ang.).
- ↑ a b c Wiesław Fałtynowicz, Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski, Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003, ISBN 83-89648-06-7.
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2015-01-10] (ang.).
- ↑ a b c d e Allocetraria madreporiformis (Ach.) Kärnefelt & Thell [online], Consortium of North American Lichen Herbaria [dostęp 2015-01-12].
- ↑ Występowanie koralinki rozgałęzionej na świecie (mapa) [online], Discover Life Maps [dostęp 2015-02-08].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną (Dz. U. Nr 168, poz. 1765) [online] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-08].