Przejdź do zawartości

Korzenianka okazała

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Korzenianka okazała
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

podziemniczkowate

Rodzaj

korzenianka

Gatunek

korzenianka okazała

Nazwa systematyczna
Phaeocollybia lugubris (Fr.) R. Heim
Encyclop. Mycol., 1 Le Genre Inocybe (Paris): 71 (1931)

Korzenianka okazała (Phaeocollybia lugubris (Fr.) R. Heim) – gatunek grzybów należący do rodziny podziemniczkowatych (Hymenogastraceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Phaeocollybia, Hymenogastraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1821 roku Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus lugubris. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1931 roku Roger Heim[1].

Synonimy[2]:

  • Agaricus lugubris Fr. 1821
  • Hylophila lugubris (Fr.) Quél. 1886
  • Naucoria lugubris (Fr.) Sacc. 1887

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Średnica 2–8 cm, u młodych owocników stożkowaty, potem dzwonkowaty, w końcu płasko rozpostarty z tępym garbem. Jest higrofaniczny; w stanie ciemnoochrowy lub czerwonobrązowy, błyszczący, gładki i śliski, w stanie suchym jasnoochrowobrązowy, gładki i matowy. Brzeg równy, ostry, u starszych okiazów czasami popękany[4].

Blaszki

Wąsko przyrośnięte do wolnych, szerokie, u młodych owocników jasnoochrowe, u starszych ochrowobrązowe, często z rdzawymi plamami. Ostrza tej samej barwy, delikatnie pofałdowane[4].

Trzon

Wysokość 6–17cm (w tym część korzeniasta tkwiąca w ziemi na głębokość 4–12 cm), grubość 0,5–1,5 cm, walcowaty, miejscami spłaszczony, dołem zwężający się, czasami z zaostrzoną podstawą, chrząstkowaty, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia gładka, o barwie od białawej do kremowej, w dolnej części ciemno czerwonobrązowa[4].

Miąższ

Cienki, białawy lub lekko brązowy. Smak rzodkiewkowo-mączny, zapach stęchły[4].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Korzenianka okazała występuje w niektórych krajach Europy[5]. Na Słowacji jest rzadka i zagrożona[4]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski podano tylko jedno stanowisko i to już historyczne (Karkonosze, 1913)[3]. Nowe stanowisko podaje internetowy atlas grzybów[6] Według W. Wojewoda jest to na terenie Polski prawdopodobnie gatunek wymarły[3].

Saprotrof. Występuje na kwaśnych glebach w lasach iglastych. Owocniki od sierpnia do października[4].

Gatunki podobne

[edytuj | edytuj kod]

Podobny jest łysostopek wrzecionowatotrzonowy (Gymnopus fusipes), ale rośnie w kępkami przy pniach drzew liściastych[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2019-05-12] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2019-05-14] (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f g Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. Discover Life Maps [online] [dostęp 2019-05-12].
  6. Nowe stanowiska korzenianki okazałej w Polsce [online] [dostęp 2019-05-14].