Przejdź do zawartości

Kościół Trójcy Świętej w Działoszycach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół Trójcy Świętej w Działoszycach
A/629 z dnia z 11.02.1967[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Miejscowość

Działoszyce

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

kościół parafialny

Parafia Trójcy Świętej w Działoszycach

Wezwanie

Trójcy Świętej

Położenie na mapie Działoszyc
Mapa konturowa Działoszyc, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół Trójcy Świętej w Działoszycach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół Trójcy Świętej w Działoszycach”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół Trójcy Świętej w Działoszycach”
Położenie na mapie powiatu pińczowskiego
Mapa konturowa powiatu pińczowskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół Trójcy Świętej w Działoszycach”
Położenie na mapie gminy Działoszyce
Mapa konturowa gminy Działoszyce, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Trójcy Świętej w Działoszycach”
Ziemia50°22′00,17″N 20°21′02,18″E/50,366714 20,350606

Kościół Trójcy Świętej w Działoszycachrzymskokatolicki kościół parafialny znajdujący się w mieście Działoszyce, w województwie świętokrzyskim.

Północna strona kościoła w Działoszycach, fot. Henryk Poddębski, 1936

Parafia Trójcy Świętej w Działoszycach należy do dekanatu skalbmierskiego diecezji kieleckiej.[2].

W połowie XIX w. Kazimierz Stronczyński, który w latach 1844-1855 przeprowadził inwentaryzację zabytków na całym terenie Królestwa Polskiego, uznał że kościół ten należy do najpiękniejszych pomników budownictwa gotyckiego w Polsce.[3][4]

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Świątynia murowana została zbudowana w stylu gotyckim w 1220 roku i posiada nawę wzniesioną na planie prostokąta. Konsekrowana została w 1222 roku przez biskupa Iwo Odrowąża. W 1413 roku kościół został powiększony o kruchtę i zakrystię dzięki staraniom właściciela Działoszyc, Michała Bogumiłłowa i Piotra, właściciela Sancygniowa. W 1618 roku na północnej elewacji świątyni został umieszczony zegar słoneczny. W XVII stuleciu zostały dobudowane dwie kaplice: św. Anny w 1637 roku, z jej ołtarzem i obrazem oraz Najświętszej Maryi Panny Różańcowej w 1663 roku, którą ufundował Albert Gogoł. W 1864 i 1897 roku świątynia została ponownie powiększona. W 1929 roku kościół został odnowiony[5]

Tablica z 1984 r. upamiętniająca działania Armii Krajowej w Działoszycach osadzona w murze kościoła, fot. Przykuta 2008

Wnętrze świątyni zdobią dużych rozmiarów, polichromowane ceramiczne stacje drogi krzyżowej wykonane pod koniec XIX w. w działoszyckiej fabryce Borlickich. Właściciel fabryki, Tomasz Sylwester Borlicki (1838–1911), był członkiem komitetu budowy wieży działoszyckiego kościoła w 1897 roku.[6]

Na zewnętrznej ścianie kościoła zamontowana jest tablica upamiętniająca działania Armii Krajowej w Działoszycach wykonana w 1984 r. o treści:

BÓG HONOR OJCZYZNA
ZRYW ZBROJNY KOMPANII DZIĘCIOŁ
I ODDZIAŁU POR. "PAZURA" 106 D.P.ARMII
KRAJOWEJ-ROZBICIE HITLEROWSKIEGO
POSTERUNKU ŻANDARMERII
W DZIAŁOSZYCACH W DNIU 25-26 LIPCA
1944 - DAŁ POCZĄTEK WOLNOŚCI
ZIEMII - PIŃCZOWSKIEJ
26 LIPIEC 1984
W 40 ROCZNICĘ
ŻOŁNIERZE ARMII KRAJOWEJ
KOMP.DZIĘCIOŁ W DZIAŁOSZYCACH


Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]


Kościół parafialny pw. Trójcy Świętej - wyposażenie i wystrój
Nawa
Ołtarz główny
Łuk tęczowy
Ołtarz w kaplicy Matki Boskiej Różańcowej
Krypta biczowania

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
  2. Opis parafii na stronie diecezji kieleckiej [dostęp 2024-08-16]
  3. Bronisław Chlebowski, Działoszyce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 263.
  4. Kazimierz Stronczyński, Kazimierza Stronczyńskiego opisy i widoki zabytków w Królestwie Polskim (1844-1855). T. II. Gubernia Radomska, Warszawa, 2010, ISBN 978-83-931656-1-2
  5. Działoszyce, Trójcy Świętej. Diecezja kielecka. [dostęp 2014-07-04]. (pol.).
  6. Karina Berkowicz, Borliccy–rodzinna firma majstrów zduńskich z Działoszyc (1859–1918), [w:] „Świętokrzyskie - Środowisko, Dziedzictwo Kulturowe, Edukacja Regionalna”, t. 30(34), s.100-103, Kielce 2022, ISSN 1895-2895..

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]