Kościół św. Marii Magdaleny w Tychach

Kościół świętej Marii Magdaleny

671/66 z 28.05.1966
kościół parafialny
Widok ogólny
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Tychy
Adres	ks. Konstantego Damrota 60
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	św. Marii Magdaleny
Wezwanie	św. Marii Magdaleny
Wspomnienie liturgiczne	22 lipca
Historia Data rozpoczęcia budowy 1780 Data zakończenia budowy 1782 1906-1907 (rozbudowa) Data poświęcenia 1782
Dane świątyni Styl barokowy neobarokowy Architekt Jan Gest Max Schliwa (rozbudowa) Świątynia • materiał bud. • cegła Wieża kościelna • liczba wież 1 Ołtarz • liczba ołtarzy 3 Liczba naw 1+transept Organy • liczba głosów • liczba manuałów 43 3+P Dzwonnica • typ dzwonnicy • nazwa dzwonu wbudowana św. Andrzej Bobola, św. Józef, Maryja
Położenie na mapie Tychów Kościół świętej Marii Magdaleny
Położenie na mapie Polski Kościół świętej Marii Magdaleny
Położenie na mapie województwa śląskiego Kościół świętej Marii Magdaleny
50°07′49,76″N 18°58′54,91″E

Kościół świętej Marii Magdaleny – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do parafii św. Marii Magdaleny w dekanacie Tychy Stare archidiecezji katowickiej. Najstarszy kościół w mieście.

Historia

Prace budowlane zostały rozpoczęte w 1780 roku i po dwóch latach świątynia była gotowa do poświęcenia. Część środków na inwestycję została przekazana przez księcia pszczyńskiego, Fryderyka Erdmanna Anhalt-Köthena. Projekt tego późnobarokowego kościoła został przygotowany przez architekta Jana Gesta. Po ponad 120 latach istnienia na początku XX wieku świątynia w Tychach wymagała rozbudowy. Jej realizacji podjął się ksiądz proboszcz Jan Kapica. Projekt został opracowany przez Maxa Schliwę z Zabrza. W latach 1906-1907 została przedłużona i rozbudowana zarówno nawa, jak i prezbiterium, został dobudowany również transept. W latach 1928-29 stara wieża została zastąpiona nową, okazalszą.

Architektura

Świątynia jest orientowana, zbudowana na planie krzyża łacińskiego. Od strony zachodniej jest umieszczona wąska wieża, zwieńczona dwukondygnacyjnym, baniastym dachem hełmowym z latarnią. Szeroka nawa główna jest przecięta transeptem z ozdobnymi szczytami; prezbiterium zamknięte jest półkoliście. Na dachu znajduje się sygnaturka.

Organy

Pierwsze wzmianki o organach pochodzą z dokumentów z wizytacji w 1720 roku. W 1782 roku instrument zdemontowano i przeniesiono do nowego kościoła w związku z rozbudową świątyni. W 1822 roku ksiądz proboszcz Kroczek postanowił przebudować chór kościelny. Wiązało się to z ponownym zdemontowaniem instrumentu. Po wybudowaniu nowego dużego chór zdecydowano o budowie nowych organów. Gliwicki organmistrz Carl Volkmann złożył 4 czerwca 1856 roku ofertę na przebudowę organów Kuttlera. Stan tyskich organów nie był zadowalający, dlatego około 20 lat po próbach ich remontu i złożenia ofert przez Volkmanna i Spiegla zwrócono się o remont do firmy Heinrich Dürschlag & Söhn z Rybnika. W 1938 roku organy wykazywały wiele usterek i wymagały ingerencji organmistrzowskiej. Ksiądz Proboszcz Jan Osyra zwrócił się w tej sprawie do firmy „Klimosz i Dyrschlag” z Rybnika, która w 1939 roku dokonała przebudowy instrumentu. Kolejny generalny remont organów wykonany został w 1994 roku przez Jana Wyleżoła, Mieczysława Klonowskiego i Marka Urbańczyka.

Dyspozycja instrumentu

Manuał I	Manuał II	Manuał III	Pedał
1. Pryncypał 8	1. Bourdon 16	1. Pryncypał skrzypcowy 8	1. Pryncypałbas 16
2. Holflet 8	2. Pryncypał 8	2. Gemshorn 8	2. Violonbas 16
3. Dolce 8	3. Gamba 8	3. Flet major 8	3. Subbas 16
4. Kwintadena 8	4. Vox coelestis 8	4. Trawersflet 4	4. Oktawbas 8
5. Oktawa 4	5. Aeolina 8	5. Flet minor 4	5. Cello 8
6. Holflet 4	6. Dubeltflet 8	6. Waldflet 2	6. Fletbas 8
7. Bachflet 4	7. Praestant 4	7. Sifflet 1	7. Chorałbas 4
8. Superoktawa 2	8. Portunal 4	8. Tercja 1 3/5	8. Miksturbas III
9. Kwinta 2 2/3	9. Pikolo 2	9. Harmonia aetherea III	9. Puzon 16
10. Mikstura III	10. Nasard 1 1/3	10. Fagot 8	Dzwony
11. Mikstura IV-V	11. Cymbel III
12. Trompet 8	12. Obój 8