Lakówka pospolita

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lakówka pospolita
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

piestróweczkowate

Rodzaj

lakówka

Gatunek

lakówka pospolita

Nazwa systematyczna
Laccaria laccata (Scop.) Cooke
Grevillea 12(no. 63): 70 (1884)
Blaszki i trzon lakówki pospolitej
Kapelusz lakówki pospolitej
Starsze okazy

Lakówka pospolita (Laccaria laccata (Scop.) Cooke) – gatunek grzybów z rodziny piestróweczkowatych (Hydnangiaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Laccaria, Hydnangiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w roku 1772 Scopoli nadając mu nazwę Agaricus laccatus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w roku 1884 Cooke, przenosząc go do rodzaju Laccria[1]. Ma około 90 synonimów nazwy naukowej[2]:

Nazwę polską nadali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1968. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako bedłka mączasta, bedłka fioletowa, serojeszkówka fioletowa, serojeszkówka fiołkowa, lejkówka fioletowa[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Średnicy 1-5 cm, za młodu wypukły z podwiniętym brzegiem, później płaski, na koniec wklęsły i faliście powyginany. Kolor pomarańczowy, rdzawobrązowy, cielistoróżowy lub różowy, czasami, ale rzadko pomarańczowoochrowy lub oliwkowoochrowy. Jest higrofaniczny; w stanie wilgotnym jest przeświecająco żłobkowany, w stanie suchy żłobkowanie jest niewidoczne[4][5].

Blaszki

Rzadko rozstawione, szeroko przyrośnięte, barwy łososiowej lub brązowoczerwonawej. Czasami zbiegające przy trzonie[4].

Trzon

Wysokość 2-8 cm, cylindryczny, smukły, często skręcony,podłużnie nieco włóknisty, u podstawy porośnięty białą grzybnią. Barwa taka sama, jak kapelusza[5].

Miąższ

W kapeluszu bladoczerwonawy, w trzonie silniejszy, bardziej różowy. Smak i zapach niewyraźny[5].

Wysyp zarodników

Biały. Zarodniki okrągłe do szerokoeliptycznych, o rozmiarach 7-10 µm, z kolcami długości do 2 µm. Podstawki 4-zarodnikowe[6].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Jest szeroko rozprzestrzeniony w Ameryce Północnej, Azji i Europie, występuje także w Afryce Północnej i w Australii[7]. W Polsce jest szeroko rozprzestrzeniony i bardzo pospolity[3].

Rośnie w różnego typu lasach, także na ich obrzeżach i w parkach. Wchodzi w mikoryzę z drzewami, między innymi sosnowatymi, bukowatymi i brzozowatymi, często masowo występuje w szkółkach leśnych. Czasami rośnie również poza lasami, w trawach, nawet w miejscach bezdrzewnych[5]. owocniki wytwarza od czerwca do listopada[3].

Znaczenie[edytuj | edytuj kod]

Grzyb mikoryzowy[3]. Grzyb jadalny. Nadaje się do zup i sosów, ale tylko kapelusze. Trzony ze względu na łykowatość nie nadają się do spożycia[8]. Kapelusze są jednak małe, z tego też względu użytkowa wartość tego grzyba jest niewielka[7].

Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2013-09-15]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2013-09-20]. (ang.).
  3. a b c d Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b Hans E. Laux: Grzyby jadalne oraz ich trujące sobowtóry. Warszawa: 2007, s. 43. ISBN 83-7073-084-1.
  5. a b c d Andreas Gminder: Atlas grzybów. Jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej. 2008. ISBN 978-83-258-0588-3.
  6. Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. s. 158. ISBN 83-7404-513-2.
  7. a b Albert Pilát, Otto Ušák: Mały atlas grzybów. Warszawa: PWRiL, 1977.
  8. Praca zbiorowa: Leksykon grzybów. Wydrukowano w Chinach. ISBN 3-89836-604-9.
  9. a b Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.