Przejdź do zawartości

Landhaus

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Landhaus
Ilustracja
Landhaus w 2012 roku
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Saksonia

Miejscowość

Drezno

Adres

Wilsdruffer Straße 2, 01067 Dresden[1]

Styl architektoniczny

późny barok, rokoko, wczesny klasycyzm

Architekt

Friedrich August Krubsacius

Rozpoczęcie budowy

1770

Ukończenie budowy

1776

Ważniejsze przebudowy

1885–1888, 2003–2006

Zniszczono

1945

Odbudowano

1952–1953, 1963–1966

Właściciel

władze Drezna

Położenie na mapie Drezna
Mapa konturowa Drezna, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Landhaus”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, po prawej znajduje się punkt z opisem „Landhaus”
Położenie na mapie Saksonii
Mapa konturowa Saksonii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Landhaus”
Ziemia51°03′00″N 13°44′35″E/51,050000 13,743056

Landhaus (także: Altes Landhaus, Altes Ständehaus[2]) – budynek, znajdujący się w Dreźnie, w dzielnicy Innere Altstadt(inne języki). Jedyny zachowany historyczny budynek przy drezdeńskiej magistrali wschód-zachód[3]. Pod kątem stylistyki reprezentuje cechy późnego baroku, rokoka i wczesnego klasycyzmu. Powstały w latach 1770–1776 gmach pełnił funkcję siedziby organów parlamentarnych i administracyjnych zarówno w czasach Elektoratu, jak i Królestwa Saksonii. Obecnie mieszczą się w nim Muzeum Miejskie (niem. Stadtmuseum), Galeria Miejska (niem. Städtische Galerie Dresdner Kunst), sklep muzealny oraz kawiarnia.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Budynek został zbudowany w latach 1770–1776 na miejscu zniszczonego w 1760 roku wskutek działań związanych z wojną siedmioletnią pałacu Flemminga-Sułkowskiego(inne języki)[4][2]. Zaprojektowany przez dworskiego architekta Friedricha Augusta Krubsaciusa(inne języki) gmach powstał jako miejsce zgromadzeń reprezentacji saskich stanów krajowych (niem. Landstände)[5][6]. Rok po przyjęciu przez Saksonię w 1831 roku konstytucji ograniczającej prawa króla i przywileje stanowe, a także przyznającej obywatelom ograniczone czynne prawo wyborcze, budynek stał się siedzibą obu izb stanowych (niem. Ständekammern) nowo utworzonego parlamentu krajowego (niem. Landtag)[7][6][2].

W latach 1885–1888, w związku z przebiciem ulicy König-Johann-Straße, budynek, a w szczególności jego skrzydło zachodnie, poddano istotnym przeobrażeniom budowlanym – wyburzono przy tym w 1886 roku skrzydło południowe[4][2]. Izby saskiego parlamentu obradowały w gmachu do 1907 roku, kiedy to przeniosły się do nowo wybudowanego budynku przy Schlossplatz[2]. W późniejszych latach budynek, któremu nadano nawiązujące do jego poprzednich funkcji nazwy Landhaus (Altes Landhaus[2]) i Altes Ständehaus, był siedzibą instytucji związanych z administracją państwową[5].

Widok na nowoczesną konstrukcję ze schodami pożarowymi po wschodniej stronie budynku

W lutym 1945 roku, podczas bombardowania w okresie II wojny światowej, Landhaus został prawie całkowicie zniszczony[5][4][2]. W latach 1952–1953 przeprowadzono odbudowę skrzydła zachodniego, w którym ulokowano szkołę i przedszkole, a w 1961 roku rada miejska podjęła decyzję o rekonstrukcji głównej części budynku[5]. Projekt ten zrealizowano w latach 1963–1966; nie odbudowano natomiast bocznego skrzydła od strony wschodniej, co spowodowało zanik znajdującego się pierwotnie w tym miejscu dziedzińca[4]. Po zakończeniu prac budowlanych 6 stycznia 1966 roku cały odbudowany budynek przekazano Muzeum Miejskiemu(inne języki) (niem. Stadtmuseum Dresden[8][5]). W 2002 roku ulokowano w nim również Galerię Miejską(inne języki) (niem. Städtische Galerie Dresden – Kunstsammlung)[9][2].

W latach 2003–2006 została przeprowadzona przebudowa wnętrz gmachu – powstały wtedy nowe sale wystawowe i funkcyjne, ponadto w 2005 roku po wschodniej stronie budynku zbudowano budzącą kontrowersje, nowoczesną konstrukcję ze schodami pożarowymi[5][4].

Architektura

[edytuj | edytuj kod]
Środkowy ryzalit z północnej fasady budynku
Klatka schodowa w budynku

Landhaus pod kątem stylistycznym charakteryzuje się harmonijnym połączeniem elementów późnego baroku, rokoka i wczesnego klasycyzmu, zastosowanego przy tej okazji pierwszy raz w Dreźnie[10][5]. Przed południową fasadą budynku z zaokrąglonym środkowym ryzalitem znajduje się trakt ogrodowy, posiadający w swej formie barokowy akcent, z kolei północna fasada budynku jest determinowana przez środkowy ryzalit ze stanowiącym dawne główne wejście do budynku portalem, zawierającym sześć toskańskich kolumn, oraz szczytem ze skromnym tympanonem[2][4].

We wnętrzu gmachu wyróżnia się okazała klatka schodowa z dużymi, zakrzywionymi schodami, posiadającymi ozdobne, wykonane z żelaza balustrady, uchodząca za jedno z najważniejszych osiągnięć Friedricha Augusta Krubsaciusa i stanowiąca istotny wkład w stylistykę późnego baroku[4]. Znajdujący się pierwotnie przy wejściu na dziedziniec ozdobny zewnętrzny portal z fontanną z rzeźbami delfinów, wykonany w 1781 roku przez rzeźbiarza Johanna Christiana Feigego mł.(inne języki), został przeniesiony w latach 60. XX wieku do barokowego ogrodu w Heidenau, w dzielnicy Großsedlitz[4].

Instytucje w budynku

[edytuj | edytuj kod]

Muzeum Miejskie

[edytuj | edytuj kod]

Muzeum mieści obszerną stałą wystawę, składającą się z ponad 1000 eksponatów rozmieszczonych w czterech salach i 20 stacji multimedialnych, dokumentującą historię Drezna od XII wieku do lat 1989–1990[8][3]. Znajduje się w nim również wielkie zdjęcie, o powierzchni 54 m², ukazujące miasto z lotu ptaka, a także osobna sala z wystawą opisującą historię miasta w czasach rządów nazistowskich[3]. Muzeum organizuje ponadto coroczne wystawy bożonarodzeniowe[10].

Galeria Miejska

[edytuj | edytuj kod]

W zbiorach galerii, położonej na pierwszym piętrze budynku, znajduje się około 1900 obrazów, 800 rzeźb i 20 000 prac wykonanych z papieru[10][9]. Najstarsze prace pochodzą z XVI wieku, aczkolwiek nacisk kładziony jest na XIX i XX wiek, a także na sztukę współczesną[9]. Stała ekspozycja galerii zorientowana jest na sztukę drezdeńską XIX i XX wieku, z pracami takich artystów, jak Otto Mueller, Otto Dix, Curt Querner i Hermann Glöckner(inne języki)[9]. Galeria organizuje również wystawy czasowe[11].

Pozostałe

[edytuj | edytuj kod]

W budynku mieści się biblioteka, mająca w swym posiadaniu około 20 000 koncentrujących się głównie na historii, sztuce, kulturze i ekonomii Drezna książek, z których najstarsze pochodzą z XVII wieku, a także 150 czasopism[8]. Znajdują się w nim również sklep muzealny (niem. Museumsshop), oferujący szeroki wybór fachowej literatury i różnych upominków, oraz kawiarnia Museumscafé Krubsacius[8][10].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Dresden Erleben. die-infoseiten.de. [dostęp 2018-01-18]. (niem.).
  2. a b c d e f g h i Altes Landhaus (Altes Ständehaus). [w:] Dresden [on-line]. dresden-und-sachsen.de. [dostęp 2018-01-18]. (niem.).
  3. a b c Hartmut Ellrich: Dresden 1933-1945: der historische Reiseführer. [w:] 1 Landhaus/Stadtmuseum/Städtische Galerie [on-line]. books.google.pl, 2008. [dostęp 2018-01-18]. (niem.).
  4. a b c d e f g h Heinz Quinger: Dresden und Umgebung: Geschichte, Kunst und Kultur der sächsischen Hauptstadt. [w:] Die Stadt in vier Hauptrundgängen [on-line]. books.google.pl, 1999. [dostęp 2018-01-18]. (niem.).
  5. a b c d e f g Das Landhaus – Sitz des Stadtmuseums Dresden. [w:] Geschichte Landhaus [on-line]. courses.psu.edu. [dostęp 2018-01-18]. (niem.).
  6. a b Michael Richter: Die Bildung des Freistaates Sachsen: friedliche Revolution, Föderalisierung, deutsche Einheit 1989/90, Tom 1. [w:] 7.1.3 Konstituierung des Landtages im Oktober 1990 [on-line]. books.google.pl, 2004. [dostęp 2018-01-18]. (niem.).
  7. Olaf B. Rader: Kleine Geschichte Dresdens. books.google.pl, 2005. [dostęp 2018-01-18]. (niem.).
  8. a b c d Stadtmuseum Dresden. [w:] Museen [on-line]. museen-dresden.de. [dostęp 2018-01-18]. (niem.).
  9. a b c d Städtische Galerie Dresden – Kunstsammlung. [w:] Museen [on-line]. museen-dresden.de. [dostęp 2018-01-18]. (niem.).
  10. a b c d Siiri Klose: Dresden & Sächsische Schweiz. [w:] Landhaus [on-line]. books.google.pl, 2012. [dostęp 2018-01-18]. (niem.).
  11. Galeria Miejska w Dreźnie/Städtische Galerie Dresden. drezno.info. [dostęp 2018-01-18]. (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]