Liga Pisarzy i Artystów Albanii
41°19′42″N 19°48′50″E/41,328444 19,813944_(BLGU_Spring_School_2013).JPG) Siedziba Ligi Pisarzy i Artystów Albanii (po przejęciu na rzecz ministerstwa kultury) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Data założenia | |
| Rodzaj stowarzyszenia | |
| Zasięg | |
| Prezes | |
| Członkowie |
1300 |
Położenie na mapie Albanii  | |
Położenie na mapie Tirany  | |
| 41°19′42″N 19°48′50″E/41,328444 19,813944
| |
| Strona internetowa | |
Liga Pisarzy i Artystów Albanii (alb. Lidhja e Shkrimtarëve dhe Artistëve të Shqipërisë) – albańskie stowarzyszenie zrzeszające pisarzy, artystów i krytyków sztuki, utworzone w roku 1957.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Liga Pisarzy i Artystów Albanii powstała z połączenia działającej od roku 1945 Ligi Pisarzy (Lidhja e Shkrimtarëve) i powstałej w 1949 Ligi Artystów (Lidhja e Artistëve)[1]. Formalne połączenie miało miejsce na I kongresie organizacji, który odbył się w Tiranie w roku 1957[2]. Początkowo organizacja liczyła 74 członków, a jej pierwszym przewodniczącym został pisarz i polityk komunistyczny - Dhimitër Shuteriqi[3]. Siedzibą organizacji stał się zabytkowy budynek znajdujący się przy Rruga e Kavajës, w którym mieścił się poprzednio wojskowy ośrodek kultury[4]. Kolejne kongresy Ligi odbyły się w latach 1969 i 1984[2].
Zadaniem Ligi, zapisanym w statucie miała być walka z przejawami reakcjonizmu i idealizmu w literaturze i sztuce[1]. W latach 60., w okresie rewolucji kulturalnej Liga uczestniczyła w osądzaniu i dyskredytacji pisarzy, których twórczość wykraczała poza narzuconą odgórnie formułę socrealizmu. Wśród twórców potępionych przez Ligę byli: Kasem Trebeshina, Bilal Xhaferri, Vilson Blloshmi i Pjetër Arbnori[5]. Pierwszy przewodniczący Ligi, Dhimitër Shuteriqi w 1973 został usunięty ze stanowiska pod naciskiem władz partyjnych, oskarżających pisarza o nadmierną pobłażliwość wobec tendencji liberalnych w kulturze albańskiej[2].
Najwyższą władzą Ligi pozostał kongres, na którym podejmowano decyzje o wyborze właściwego kierunku w działalności artystycznej[6]. W przerwie między kongresami jego rolę pełnił Komitet Wykonawczy, który organizował plena, w czasie których dyskutowano nad kwestiami literackimi i artystycznymi. Członkowie Ligi wchodzili w skład komisji: poezji, prozy, dramatu, krytyki literackiej, muzyki i sztuk wizualnych. W większych miastach powstały lokalne struktury Ligi, skupiające lokalnych twórców. Pod patronatem Ligi wydawano czasopisma literackie (Drita, Nëntori), a także francuskojęzyczny magazyn Lettres albanaises[1].
Po upadku komunizmu budynek należący do Ligi został przejęty przez państwo i przekazany na siedzibę ministerstwa kultury[4]. W październiku 2020 przeprowadzono wybory nowych władz Ligi, a jej przewodniczącym został wybrany pisarz i poeta Albi Lushi. Organizacja liczy 1300 członków[1].
Przewodniczący Ligi
[edytuj | edytuj kod]- 1957-1973: Dhimitër Shuteriqi
- 1973-1992: Dritëro Agolli
- 1992-1998: Bardhyl Londo
- 1998-2001: Xhevahir Spahiu
- 2001-2005: Limoz Dizdari
- 2005-2007: Zyhdi Morava
- 2007-2015: Hysen Sinani
- Albi Lushi
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d 75 - vjet nga themelimi i Lidhjes së Shkrimtarëve të Shqipërisë [online], tradita.org [dostęp 2024-10-07] (alb.).
- ↑ a b c Josif Papagjoni: Enciklopedi Teatri & Kinematografia Shqiptare. Tirana: Toena, 2009, s. 266-267. ISBN 978-99943-1-456-0.
- ↑ “Shkrimtari, Namik Mane, bir beu nga Çamëria, të mos pranohet në Lidhjen e Shkrimtarëve [online], Gazeta Tema [dostęp 2024-10-07] (alb.).
- ↑ a b Si u krijua 77 vite më parë Lidhja e Shkrimtarëve nga Malëshova, Poradeci, Bulka, Luarasi, Shuteriqi etj. Reagojnë Goliku,Gjoka,Sinani,Loli e Allmuça; Zaptimi i godinës nga shteti, qëndrim ogurzi [online], Telegraf [dostęp 2024-10-07] (alb.).
- ↑ Peter R. Prifti: Remote Albania. The Politics of Isolationism. Onufri, 1999, s. 21. ISBN 978-99927-30-49-2.
- ↑ 75 vite më parë themelohej Lidhja e Shkrimtarëve të Shqipërisë [online], diasporashqiptare.al [dostęp 2024-10-07] (alb.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Josif Papagjoni: Enciklopedi Teatri & Kinematografia Shqiptare. Tirana: Toena, 2009, s. 266-267. ISBN 978-99943-1-456-0.