Lipiennik

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lipiennik
Ilustracja
Liparis latifolia
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

storczykowate

Podrodzina

epidendronowe

Rodzaj

lipiennik

Nazwa systematyczna
Liparis Rich.
Orchideis Eur. Annot. 21, 30, 38. Aug-Sep 1817[3]
Synonimy

Alipsa Hoffmanns.
Anistylis Raf.
Apation Blume ex Ridl.
Blepharoglossum (Schltr.) L.Li
Cestichis Thouars ex Pfitzer
Diteilis Raf.
Dituilis Raf.
Empusa Lindl.
Empusaria Rchb.
Iebine Raf.
Leptorkis Thouars
Mesoptera Raf.
Paliris Dumort.
Platystyliparis Marg.
Platystylis Lindl.
Pseudorchis Gray
Sturmia Rchb.
Ypsilorchis Z.J.Liu, S.C.Chen & L.J.Chen[4]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Lipiennik Loesela
Liparis condylobulbon
Liparis auriculata
Liparis makinoana

Lipiennik (Liparis Rich.) – rodzaj roślin należący do rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Należy do niego 424[5]–425 gatunków[6]. Występują one na wszystkich kontynentach w strefie międzyzwrotnikowej i tam są najbardziej zróżnicowane[5][7]. Nieliczne gatunki rosną w strefie umiarkowanej półkuli północnej w Azji Wschodniej[5], w Ameryce Północnej (trzy gatunki)[8], jeden gatunek (obecny także w Ameryce Północnej) występuje w Europie – lipiennik Loesela (Liparis loeselii)[9]. Jest to jedyny przedstawiciel rodzaju występujący w Polsce[10] i zarazem gatunek typowy rodzaju[3].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Liparis purpureovittata
Liparis vexillifera
Synonimy taksonomiczne[3]

Alipsa Hoff., Mesoptera Raf., Paliris Dumort., Pseudorchis S. F. Gray, Sturmia H. G. L. Reich.

Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Jeden z siedmiu rodzajów plemienia Malaxideae w obrębie podrodziny epidendronowych (Epidendroideae) z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Storczykowate są kladem bazalnym w rzędzie szparagowców Asparagales w obrębie jednoliściennych[2][6][11].

Pozycja w systemie Reveala (1994–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa liliowe (Liliidae J.H. Schaffn.), nadrząd Lilianae Takht., rząd storczykowce (Orchidales Raf), podrząd Orchidineae Rchb., rodzina storczykowate (Orchidaceae Juss., podrodzina Liparidoideae Luerss., plemię Liparideae Pfitzer, podplemię Liparidinae Lindl. ex Miq., rodzaj lipiennik (Liparis Rich.)[12].

Wykaz gatunków[13][14][15][4]
Hybryda

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-11-08] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-11-08] (ang.).
  3. ↑ a b c Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-16].
  4. ↑ a b Liparis. [w:] The World Checklist of Vascular Plants [on-line]. Catalogue of Life Checklist. [dostęp 2023-06-05].
  5. ↑ a b c Liparis Rich.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-10-13].
  6. ↑ a b Florida Museum of Natural History: Orchid Tree: a phylogeny of epiphytes (mostly) on the tree of life. [dostęp 2010-08-02]. (ang.).
  7. ↑ Xinqi Chen, Paul Ormerod & Jeffrey J. Wood: Liparis Richard. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-10-13].
  8. ↑ Lawrence K. Magrath: Liparis Richard. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-10-13].
  9. ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 532, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  10. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 110, ISBN 978-83-62975-45-7.
  11. ↑ Liparis. National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2023-06-05].
  12. ↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Liparis . The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-16]. (ang.).
  13. ↑ Liparis. e-Monocot.org. [dostęp 2016-03-25].
  14. ↑ Liparis. The Plant List. [dostęp 2016-03-25].
  15. ↑ Liparis. Tropicos.org. [dostęp 2016-03-25].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lipiennik&oldid=70538050”