Lipno (powiat łosicki)

Lipno

wieś
Kaplica Św. Józefa w Lipnie
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	łosicki
Gmina	Platerów
Liczba ludności (2022)	300
Strefa numeracyjna	83
Kod pocztowy	08-210
Tablice rejestracyjne	WLS
SIMC	0017510
Położenie na mapie gminy Platerów Lipno
Położenie na mapie Polski Lipno
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Lipno
Położenie na mapie powiatu łosickiego Lipno
52°20′04″N 22°49′08″E

Lipno – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie łosickim, w gminie Platerów.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Sarnakach.

Historia

Pierwsze wzmianki o Lipnie pochodzą z 1486 roku kiedy to król Kazimierz IV Jagiellończyk przekazał Lipno niejakiemu Pietruszkowi pełniącemu na dworze królewskim urząd "pasznika królewskiego". Lipno było wsią położoną na skraju Puszczy Białowieskiej i w pobliżu przebiegającego przez pobliskie Sarnaki traktu królewskiego Kraków - Wilno. Decyzję Kazimierza Jagiellończyka potwierdził w 1525 król Zygmunt I Stary i Lipno aż do 1864 roku pozostało wsią należącą do szlachty. W latach 80. XVI wieku Lipno wchodziło w skład "grupy klimczyckiej" obejmującej 3 wsie (Lipno, Klimczyce, Sarnaki) należące do rodziny Kosińskich. Okres wojen toczonych w XVII wieku miał bardzo duży wpływ na historię miejscowości. W pamięci mieszkańców, przekazywanej z pokolenia na pokolenie, zachował się obraz walki stoczonej przez grupę mieszkańców wioski z oddziałami szwedzkimi w czasie potopu. Lipno, od 1513 do 1795 roku, wchodziło w skład powołanego na mocy decyzji króla Zygmunta Starego, województwa podlaskiego ze stolicą w Drohiczynie (od 1569 roku tj. od unii lubelskiej teren województwa wszedł w skład Korony). Po III rozbiorze Polskie południowa cześć województwa, oddzielona rzeką Bug znalazła się do 1809 roku pod władzą Austrii. Od 1809 roku Lipno i okolice wchodziły w skład utworzonego w 1807 roku Księstwa Warszawskiego, od 1815 roku Lipno zostało na ponad sto lat jedną z wielu wsi, utworzonego na kongresie wiedeńskim, Królestwa Polskiego. W XIX wieku miejscowość należała do dóbr Klimczyce będących własnością rodziny Podczaskich. W 1827 r. było 31 domów i 200 mieszkańców, w 1880 r. 40 domów zamieszkiwanych przez 396 osób obrabiających w tym czasie 984 morgi ziemi. W 1962 we wsi mieszkało 530 osób. Staraniem mieszkańców Lipna w 1910 roku została ufundowana figura Matki Boskiej ustawiona przy drodze wiodącej do Sarnak. Figurka była miejscem zebrań i modlitw mieszkańców miejscowości. W 1933 roku figura MB znalazła się w środku nowo wybudowanej kaplicy na tym samym miejscu. W czasie II wojny światowej w okolicy działały oddziały partyzanckie wchodzące w skład 5 Wileńskiej Brygady AK, korzystające z pomocy miejscowej ludności, za co po wojnie niektórzy mieszkańcy byli prześladowani przez UB. W Warszawie posłowie PSL składali interpelacje w sprawie nękania przez UB ludności gminy Sarnaki i miejscowości Lipno, które wówczas należało do tej gminy.

Lipno dziś

Obecnie wieś Lipno jest rozwijająca się miejscowością. W okolicy znajduje się dużo sadów jabłoniowych i wiśniowych, które stanowią główne źródło dochodu mieszkańców Lipna. Zimą można spotkać licznych obywateli Białorusi, którzy kupują jabłka od miejscowych sadowników. Potocznie wieś jest nazywana "Szwecją" lub "Szwedami", a wiąże się to z tym, że pod koniec XIX wieku we wsi podczas wykopalisk archeologicznych znaleziono liczne pozostałości po wojskach szwedzkich z okresu potopu szwedzkiego.

Współcześnie Lipno i okolice to region sadowniczy.

Linki zewnętrzne

• Lipno (4), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 277 .