Przejdź do zawartości

Litewski Związek Rolników i Zielonych

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lietuvos valstiečių ir žaliųjų sąjunga
Ilustracja
Państwo

 Litwa

Skrót

LVŽS

Lider

Ramūnas Karbauskis

Data założenia

2001/2005

Ideologia polityczna

agraryzm
centryzm

Litewski Związek Rolników i Zielonych (lit. Lietuvos valstiečių ir žaliųjų sąjunga, LVŽS) – litewska partia polityczna, reprezentująca nurt agrarny i centrowy[1]. Do 2012 działała pod nazwą Litewski Ludowy Związek Chłopski (lit. Lietuvos valstiečių liaudininkų sąjunga, LVLS).

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Partia, jako jednolite ugrupowanie, została założona z inicjatywy byłej premier Kazimiery Prunskienė. Powstała w 2005 z przekształcenia Związku Partii Chłopskiej i Nowej Demokracji (lit. Valstiečių ir Naujosios demokratijos partijų sąjunga, VNDPS)[2]. Swoją nazwą nawiązała do przedwojennej organizacji, utworzonej w 1922 z połączenia stronnictwa chłopskiego i ludowych demokratycznych socjalistów.

VNDPS funkcjonował od 2001 jako federacja Litewskiej Partii Chłopskiej i Partii Nowej Demokracji z Kazimierą Prunskienė na czele. Oba ugrupowania utworzyły wspólną frakcję w Sejmie kadencji 2000–2004, następnie pod tym szyldem startowały w kolejnych wyborach. Od 2001 związek uczestniczył też w rządach Algirdasa Brazauskasa i Gediminasa Kirkilasa.

W wyborach prezydenckich, przeprowadzonych w 2004, z ramienia partii wystartowała jego liderka Kazimiera Prunskienė, która w pierwszej turze otrzymała 21,4% głosów, zaś w drugiej 47,4% głosów, przegrywając z Valdasem Adamkusem. W tym samym roku związek, zdobywając 7,4% głosów, wprowadził jednego przedstawiciela do Parlamentu Europejskiego, który przyłączył się do frakcji Unii na Rzecz Europy Narodów. W wyborach parlamentarnych w październiku 2004 wynik 6,6% pozwolił uzyskać 5 mandatów z listy krajowej, tylu samo kandydatów federacji weszło do parlamentu z okręgów jednomandatowych[3].

W 2005 oba ugrupowania formalnie wyrejestrowały się, a ich wspólna inicjatywa przyjęła nazwę Litewski Ludowy Związek Chłopski. W wyborach samorządowych w 2007 z wynikiem 141 mandatów w skali kraju ludowcy zajęli piąte miejsce[4]. W wyborach parlamentarnych w 2008 partia uzyskała 3,73% głosów i nie przekroczyła wyborczego progu. Trzech jej przedstawicieli uzyskało mandaty, wygrywając w okręgach większościowych[5]. W 2009 partia nie uzyskała mandatów w PE. Do tegoż roku kierowała nią Kazimiera Prunskienė, następnie przewodnictwo w partii objął były poseł na Sejm Ramūnas Karbauskis. W styczniu 2012 Litewski Ludowy Związek Chłopski zmienił swą nazwę na Litewski Związek Rolników i Zielonych[6]. W 2011 do samorządu dostało się 147 przedstawicieli partii[7].

W wyborach w 2012 lista krajowa nie przekroczyła ponownie progu wyborczego[8], w okręgach jednomandatowych wygrała tylko Rima Baškienė. Dwa lata później wynik na poziomie około 6,6% pozwolił partii na uzyskanie jednego mandatu w PE VIII kadencji[9]. W 2015 LVŽS zdobył 136 mandatów radnych w litewskich samorządach[10].

W 2016 z partią związał się były minister Saulius Skvernelis, a także grupa rozpoznawalnych polityków (m.in. Povilas Urbšys i Valerijus Simulik). Ugrupowanie zaczęło zyskiwać w badaniach opinii publicznej. W wyborach parlamentarnych w tym samym roku Litewski Związek Rolników i Zielonych zajął drugie miejsce z wynikiem 21,5% (19 mandatów), nieznacznie ustępując Związkowi Ojczyzny[11]. Partia odniosła jednak sukces w drugiej turze głosowania w okręgach jednomandatowych, wprowadzając z nich kolejnych 37 swoich przedstawicieli (w tym dwóch startujących formalnie jako niezależni). Zawiązała następnie koalicję rządową z Litewską Partią Socjaldemokratyczną, współtworząc rząd na czele z Sauliusem Skvernelisem[12].

W 2019 ugrupowanie wprowadziło z własnych list 216 radnych do litewskich samorządów[13]. Popierany przez partię w wyborach prezydenckich w tym samym roku Saulius Skvernelis przegrał w pierwszej turze głosowania (zajmując trzecie miejsce), zadeklarował następnie podanie się do dymisji w lipcu 2019[14] (ostatecznie pozostał jednak na czele gabinetu). W wyborach do PE w 2019 związek z wynikiem 12,6% głosów uzyskał dwuosobową reprezentację w PE IX kadencji[15].

W wyborach w 2020 związek z wynikiem 17,4% głosów, przegrał z konserwatystami. Uzyskał łącznie 32 mandaty (16 z listy krajowej i 16 w okręgach jednomandatowych)[16]. W konsekwencji partia w tym samym roku znalazła się w opozycji[17]. W wyborach lokalnych w 2023 mandaty radnych uzyskało 185 kandydatów związku[18]. W wyborach europejskich w 2024 partia dostała 9,1% głosów (co przełożyło się na 1 miejsce w PE kolejnej kadencji)[19]. W wyborach do Sejmu w tym samym roku LVŽS otrzymał 7,0% głosów, uzyskując 8 miejsc w krajowym parlamencie (w tym 2 w okręgach jednomandatowych)[20].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Parties and Elections in Europe: Lithuania. parties-and-elections.eu. [dostęp 2019-07-07]. (ang.).
  2. ↑ 1990–2008 m. Partijos atgimimo keliu. lvls.lt. [dostęp 2012-03-13]. (lit.).
  3. ↑ Sejm litewski – Wybory 2004. [dostęp 2012-03-13]. (lit.).
  4. ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2007. [dostęp 2012-03-13]. (lit.).
  5. ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2008. [dostęp 2012-03-13]. (lit.).
  6. ↑ Valstiečiai liaudininkai vadinsis Lietuvos valstiečių ir žaliųjų sąjunga. lzinios.lt, 14 stycznia 2012. [dostęp 2012-03-13]. (lit.).
  7. ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2011. [dostęp 2015-03-04]. (lit.).
  8. ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2012. [dostęp 2012-10-28]. (lit.).
  9. ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2014. [dostęp 2014-05-26]. (lit.).
  10. ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2015. [dostęp 2015-03-04]. (lit.).
  11. ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2016. [dostęp 2016-10-23]. (lit.).
  12. ↑ Daliai socialdemokratų piktinantis R. Karbauskis ir A. Butkevičius pasirašė koalicijos susitarimą. delfi.lt, 9 listopada 2016. [dostęp 2016-11-30]. (lit.).
  13. ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2019. [dostęp 2019-03-04]. (lit.).
  14. ↑ Lithuania election: PM Saulius Skvernelis to quit after poor result. bbc.com, 13 maja 2019. [dostęp 2019-05-13]. (ang.).
  15. ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2019. [dostęp 2019-05-27]. (lit.).
  16. ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2020. [dostęp 2020-10-26]. (lit.).
  17. ↑ Farmers' party leader quits Lithuanian parliament, vows to stay in politics. lrt.lt, 24 listopada 2020. [dostęp 2020-12-03]. (ang.).
  18. ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2023. [dostęp 2023-03-19]. (lit.).
  19. ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2024. [dostęp 2024-06-10]. (lit.).
  20. ↑ Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2024. [dostęp 2024-10-28]. (lit.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Partie polityczne Litwy

Flaga Litwy

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Litewski_Związek_Rolników_i_Zielonych&oldid=75066890”