Mampalon wydrowaty

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Mampalon wydrowaty
Cynogale bennetti[1]
J.E. Gray, 1837[2]
Ilustracja
Systematyka
Domena eukarionty
Królestwo zwierzęta
Typ strunowce
Podtyp kręgowce
Gromada ssaki
Podgromada żyworodne
Infragromada łożyskowce
Rząd drapieżne
Podrząd kotokształtne
Rodzina wiwerowate
Podrodzina kunołazy
Rodzaj Cynogale
J.E. Gray, 1837[2]
Gatunek mampalon wydrowaty
Synonimy

Rodzaju:

Gatunku:

  • Viverra carcharias de Blainville, 1837[5]
  • Potamophilus barbatus Müller, 1838[6]
  • Cynogale lowei Pocock, 1933[7]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[8]
Status iucn3.1 EN pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania
Systematyka Systematyka w Wikispecies
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Mampalon wydrowaty[9], mampalon sundajski[9], mampalon wietnamski[9] (Cynogale bennettii) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny kunołazów (Hemigalinae) w rodzinie wiwerowatych (Viverridae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Mampalon wydrowaty występuje Mjanmie, Tajlandii, na Półwyspie Malajskim, w Singapurze oraz na Sumatrze i Borneo. Jedna skóra pochodziła z północnego Wietnamu i jedna prawdopodobnie z południowego Junnanu w Chińskiej Republice Ludowej[10].

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek i rodzaj po raz pierwszy naukowo opisał w 1837 roku brytyjski zoolog John Edward Gray[2] na łamach czasopisma Proceedings of the Zoological Society of London[2]. Jako miejsce typowe odłowu holotypu Gray wskazał „Sumatrę”[2]. Jedyny przedstawiciel rodzaju mampalon (Cynogale)[10][11].

Wyróżniany przez niektóre ujęcia systematyczne podgatunek C. b. lowei[11] znany jest tylko z holotypu, którą była źle zachowana skóra młodocianego osobnika z północnego Wietnamu[10] i według Verona i współpracowników została tam przywieziona w celach handlowych z okolic Cieśniny Sundajskiej[12].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

  • Cynogale: gr. κυων kuōn, κυνος kunos „pies”; γαλεή galeē lub γαλή galē „łasica”[13].
  • Lamictis: gr. Λαμια Lamia „potwór o kobiecej postaci, pożerający dzieci i młodych mężczyzn podstępnie zwabionych jej złudnym pięknem”; ικτις iktis, ικτιδις iktidis „łasica”[14].
  • Potamophilus: gr. ποταμος potamos „rzeka”; φιλος philos „miłośnik”, od φιλεω phileō „kochać”[15].
  • bennettii: Edward Turner Bennett (1797-1836), brytyjski zoolog[2].

Wygląd[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 57,5–68 cm, ogon 12–20,5 cm, długość tylnej stopy 10,2–11,1 cm; masa ciała 3–5 kg[10]. Włosy wełniste gęste, miękkie, krótkie. Ościste długie i szerokie, częściowo szare. Żółtobrązowa sierść z czarnymi końcówkami. Spód ciała jasnobrązowy. Posiada długie wibrysy.

Tryb życia[edytuj | edytuj kod]

Prowadzi nocny tryb życia. Dobrze się wspina. Jest częściowo przystosowany do życia w wodzie – może zamykać nozdrza, ma błony pławne między palcami. Ma krótki i nieprzydatny w wodzie ogon. Pływa dość wolno i nie jest zbyt zwrotny. Zjada bezkręgowce, ryby, ssaki, ptaki, owoce. Niewiele wiadomo o rozrodzie mampalonów. W okolicy narządów rozrodczych znajdują się pory wydzielające pachnącą substancję. W miocie rodzą się 2–3 młode. Jest to gatunek rzadki.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Cynogale bennetti, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b c d e f J.E. Gray. Characters of some new species of Mammalia in the Society’s Collection, with remarks upon the dentition of the Carnivora, and upon the value of the characters used by M. Cuvier to separate the plantigrade from the digitigrade Carnivora. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 4, s. 88, 1837 (ang.). 
  3. ↑ H.M.D. de Blainville. Rapport sur un memoir e de M. Jourdan concernant deux nouvelles espèces de mammifères de l’Inde. „Comptes rendus hebdomadaires de l’Académie des Sciences”. 5, s. 596, 1837 (fr.). 
  4. ↑ Müller 1838–1839 ↓, s. 140.
  5. ↑ H.M.D. de Blainville. Rapport sur un mémoire de M. Jourdan concernant deux nouvelles espèces de mammifères de l’Inde. „Annales des Sciences Naturelles, Zoologie”. Seconde Série. 8, s. 281, 1837 (fr.). 
  6. ↑ Müller 1838–1839 ↓, s. 142.
  7. ↑ R.I. Pocock. The rarer Genera of Oriental Viverridae. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 103 (4), s. 1034, 1933. DOI: 10.1111/j.1096-3642.1933.tb01638.x (ang.). 
  8. ↑ J. Ross, A. Wilting, D. Ngoprasert, B. Loken, L. Hedges, J.W. Duckworth, S. Cheyne, J. Brodie, W. Chutipong, A. Hearn, M. Linkie, J. McCarthy, N. Tantipisanuh & I.A. Haidir 2015, Cynogale bennettii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020 [online], wersja 2019-3 [dostęp 2020-03-14] (ang.).
  9. ↑ a b c W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 140. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.)
  10. ↑ a b c d A.P. Jennings & G. Veron: Family Viverridae (Civets, Genets and Oyans). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 230–231. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.)
  11. ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Species Cynogale bennettii. W: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-03-13].
  12. ↑ G. Veron, P. Gaubert, N. Franklin, A.P. Jennings & L.I. Grassman Jr.. A reassessment of the distribution and taxonomy of the Endangered Otter Civet Cynogale bennettii (Carnivora: Viverridae) of South-east Asia. „Oryx”. 40 (01), s. 42–49, 2006. DOI: 10.1017/S0030605306000068 (ang.). 
  13. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 211.
  14. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 363.
  15. ↑ Palmer 1904 ↓, s. 559.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  1. S. Müller. Over eenige nieuwe zoogdieren van Borneo. „Tijdschrift voor natuurlijke geschiedenis en physiologie”. 5 (1 & 2), s. 134–150, 1838–1839 (niderl.). 
  2. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904 (ang.). 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mampalon_wydrowaty&oldid=60305934”