Mangustoryjka sawannowa

Mangustoryjka sawannowa
	Rhynchogale melleri
	J.E. Gray, 1865
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Podrząd	kotokształtne
Rodzina	mangustowate
Podrodzina	Herpestinae
Rodzaj	Rhynchogale; O. Thomas, 1894
Gatunek	mangustoryjka sawannowa
Synonimy
	Rodzaju: Rhinogale Gray, 1865; Gatunku: Rhinogale melleri J.E. Gray, 1865; Rhynchogale caniceps Kershaw, 1924;
	Rodzaju: Rhinogale Gray, 1865; Gatunku: Rhinogale melleri J.E. Gray, 1865; Rhynchogale caniceps Kershaw, 1924;
podgatunki
	R. m. melleri J.E. Gray, 1865; R. m. langi Roberts, 1938;
	R. m. melleri J.E. Gray, 1865; R. m. langi Roberts, 1938;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Mangustoryjka sawannowa^[7] (Rhynchogale melleri) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny Herpestinae w obrębie rodziny mangustowatych (Herpestidae).

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1865 roku brytyjski zoolog John Edward Gray, nadając mu nazwę Rhinogale melleri^[3]. Holotyp pochodził z Kilosy, w Tanzanii^[8]. Jedyny przedstawiciel rodzaju mangustoryjka^[7] (Rhynchogale), który opisał w 1894 roku brytyjski zoolog Oldfield Thomas^[2]. Podgatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1938 roku południowoafrykański zoolog Austin Roberts, nadając mu nazwę Rhynchogale melleri langi^[5]. Holotyp pochodził z Ranches Limited, w północno-wschodnim Eswatini^[5].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają dwa podgatunki^[9].

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Rhinogale: gr. ῥις rhis, ῥινος rhinos „nos, pysk”; γαλεή galeē lub γαλή galē „łasica”^[10].
Rhynchogale: gr. ῥυγχος rhunkhos „pysk, ryj”; γαλεή galeē lub γαλή galē „łasica”^[11].
melleri: Charles James Meller (1836–1869), brytyjski botanik w Nyasaland (obecnie Malawi) w 1861 i na Mauritiusie w 1865^[12].
langi: Herbert Lang (1879–1957), amerykański ornitolog, kolekcjoner z tropikalnej Afryki w latach 1926–1957^[5]^[13].

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Mangustoryjka sawannowa występuje w południowo-wschodniej Afryce, zamieszkując w zależności od podgatunku^[9]:

R. melleri melleri – Demokratyczna Republika Konga, Tanzania, Malawi, północny i centralny Mozambik, Zambia, Zimbabwe i prawdopodobnie północno-wschodnia Botswana.
R. melleri langi – południowy Mozambik, Eswatini i północno-wschodnia Południowa Afryka (Limpopo i Mpumalanga).

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 44–50 cm, długość ogona 28–41,2 cm, długość tylnej stopy 9,5–10,6 cm, długość ucha 3,1–4,3 cm; masa ciała 1,8–2,8 kg^[14].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Nazwa zastępcza dla Rhinogale J.E. Gray, 1865.
↑ Młodszy homonim Rhinogale Gloger, 1841 (Mustelidae).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Rhynchogale melleri, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b O. Thomas. On the Mammals of Nyasaland: third Contribution. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1894, s. 139, 1894. (ang.).
↑ ^a ^b ^c J.E. Gray. A revision of the genera and species of Viverrine animals (Viverridae) founded on the collection in the British Museum. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1864, s. 573, 576, 1864. (ang.).
↑ P.S. Kershaw. Two new mammals from East Africa. „The Annals and Magazine of Natural History”. Ninth series. 13, s. 79, 1924. DOI: 10.1080/00222932408633008. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d A. Roberts. Descriptions of new forms of mammals. „Annals of the Transvaal Museum”. 19 (2), s. 243, 1938. (ang.).
↑ Rhynchogale melleri, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 146. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Rhynchogale melleri. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2019-10-02].
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 414. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 606.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 609.
↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 271. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
↑ langi, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-04-23] (ang.).
↑ J.S. Gilchrist, A.P. Jennings, G. Veron & P. Cavallini (koordynator): Family Herpestidae (Mongooses). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 320. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[2] Nazwa zastępcza dla Rhinogale J.E. Gray, 1865.

[4] Młodszy homonim Rhinogale Gloger, 1841 (Mustelidae).

[itis-1] Rhynchogale melleri, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Thomas-3] O. Thomas. On the Mammals of Nyasaland: third Contribution. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1894, s. 139, 1894. (ang.).

[Gray-5] J.E. Gray. A revision of the genera and species of Viverrine animals (Viverridae) founded on the collection in the British Museum. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1864, s. 573, 576, 1864. (ang.).

[Kershaw-6] P.S. Kershaw. Two new mammals from East Africa. „The Annals and Magazine of Natural History”. Ninth series. 13, s. 79, 1924. DOI: 10.1080/00222932408633008. (ang.).

[Roberts-7] A. Roberts. Descriptions of new forms of mammals. „Annals of the Transvaal Museum”. 19 (2), s. 243, 1938. (ang.).

[iucn-8] Rhynchogale melleri, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Cichocki&inni-9] W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 146. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Wilson&Reeder-10] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Rhynchogale melleri. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2019-10-02].

[Burgin&inni-11] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 414. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792353#page/614/mode/1up_606]-12] Palmer 1904 ↓, s. 606.

[CITEREFPalmer1904[https://biodiversitylibrary.org/page/27792356_609]-13] Palmer 1904 ↓, s. 609.

[Beolens&inni-14] B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 271. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).

[15] langi, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-04-23] (ang.).

[hmw1-16] J.S. Gilchrist, A.P. Jennings, G. Veron & P. Cavallini (koordynator): Family Herpestidae (Mongooses). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 320. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).

[1]

[a]

[2]

[b]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]