Maria Czapska
Maria Dorota Hutten-Czapska | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
historyk literatury |
Narodowość |
Maria Dorota Leopoldyna Czapska h. Leliwa, pseud.: Dorota Obuchowicz, Maria Strzałkowska, Dorota Thun (właściwie: hrabianka Hutten-Czapska, przydomku ani tytułu nie używała, ur. 6 lutego 1894, Praga, zm. 11 czerwca 1981, Maisons-Laffitte k. Paryża) – polska historyk literatury, eseistka, autorka wspomnień, siostra Józefa Czapskiego, wnuczka Emeryka Hutten-Czapskiego.
Biografia
Pochodziła z najzamożniejszej gałęzi rodu Czapskich, która posiadała olbrzymie, odziedziczone po Radziwiłłach latyfundia w okolicy Mińska Litewskiego i na Wołyniu. W roku 1892 odwiedził tych swych kuzynów pruski polityk Bogdan Hutten-Czapski i opisał ich życie następująco (tłum. z niemieckiego):„zamek był pełen lokajów, w stajniach stały konie najszlachetniejszej rasy, liczni kucharze przygotowywali wystawne obiady. Drobniejsza szlachta z okolic zbierała się tam jak na jakimś dworze. Podobnie musiały wyglądać stosunki w rezydencjach polskich magnatów XVIII stulecia”.
W latach 1925–1930 Maria Czapska przebywała w Paryżu jako stypendystka, zbierając materiały do swej biografii Adama Mickiewicza (La vie de Mickiewicz, 1931). Po powrocie do kraju umieszczała różne artykuły i recenzje literackie w ważniejszych periodykach i gazetach i współpracowała z Polskim Słownikiem Biograficznym, gdzie umieściła m.in. wiele biogramów dotyczących swej rodziny, np. Józefa Napoleona Czapskiego.
W czasie okupacji niemieckiej działała m.in. w organizacji Żegota, pomagającej Żydom[1]. W roku 1945 przedostała się przez zieloną granicę do Francji, gdzie pozostała do końca życia[1]. Od roku 1947 do końca życia działała i publikowała w Kulturze i mieszkała w siedzibie "Kultury" w Maisons-Laffitte, gdzie też zmarła[1].
Członek Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie[2].
Prace Marii Czapskiej
- La vie de Mickiewicz, Paris 1931
- Ludwika Śniadecka, Kraków 1938
- Szkice mickiewiczowskie, London 1963
- Dwugłos wspomnień (pisane z bratem), London 1965
- Europa w rodzinie, Paris 1970
- Czas odmieniony, Paris 1978
- Gwiazda Dawida, London 1975
- Polacy w ZSRR (1939-1942) (antologia), Paris 1963
- Ostatnie odwiedziny i inne szkice, Warszawa 2006
- ↑ a b c Maria Czapska (ulica Mianowskiego 15). [w:] Ochota - dzielnica kobiet [on-line]. urzadochota.waw.pl. [dostęp 2012-07-06].
- ↑ Stanisław Portalski, Zarys Historii Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie , Londyn 2009, wyd. PTNO s. 78, wersja elektroniczna
Bibliografia
- Bogdan Graf von Hutten-Czapski, Sechzig Jahre Politik und Gesellschaft, 1-2, Berlin 1936
- Czapska, Maria (1894-1981). [w:] Katalog Biblioteki Narodowej [on-line]. bn.org.pl. [dostęp 2012-07-06].
Linki zewnętrzne
- Czapscy; film dokumentalny na stronie filmpolski.pl