Marta Dzido
Marta Dzido (2019) | |
Data urodzenia |
19 stycznia 1981 |
---|---|
Zawód, zajęcie | |
Strona internetowa |
Marta Dzido (ur. 19 stycznia 1981) – polska pisarka[1] i reżyserka[2].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Debiutowała w wieku lat 16, publikując utwory prozatorskie w czasopismach „Krzywe Koło Literatury” i „Koło Podkowy”. Autorka powieści Ślad po mamie[3], Małż[4], powieści hipertekstowej Matrioszka[5], książki reporterskiej Kobiety Solidarności[6], powieści Frajda[7][8] oraz tekstów drukowanych w antologiach Proza życia, Wolałbym nie[9], Walka jest kobietą[10], ковчег «Титанік»[11]
Publikowała m.in. w „Dużym Formacie”[12], „Lampie”, „Ha!arcie”, „Przekroju”, „Magyar Lettre Internationale”, „Radarze”, „Jahrbuch Polen”, „Art&Business”, „Obiegu”[13], „Miesięczniku Znak”[14].
Stypendystka programów: Homines Urbani (2007)[15], Młoda Polska (2012)[16], Wyszehradzkich Rezydencji Literackich w Krakowie (2012)[17] i w Pradze (2017)[18], Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2016)[19], Scriptwriting Scholarship (2019)[20] rezydencji literackiej Przed granicą, ponad granicą (2019)[21], Czeskiego Centrum Literackiego, Instytutu Książki, Hong Kong Baptist University (2022)[22], Next Page Foundation (2022)[23].
Absolwentka PWSFTviT w Łodzi. Autorka zdjęć do filmu dokumentalnego Podziemne państwo kobiet[24]. Jako scenarzystka oraz współreżyserka i współproducentka (z Piotrem Śliwowskim) zrealizowała dokumenty: Paktofonika- hip-hopowa podróż do przeszłości[25], Downtown - Miasto Downów[26], Solidarność według kobiet[27][28] oraz Siłaczki[29].
Za swoje dokonania literackie i filmowe nominowana była do tytułu Kulturysta roku 2014[30] w plebiscycie Radiowej Trójki, znalazła się wśród pięciu finalistek akcji Kobiety Kobietom[31] oraz na liście 50 Śmiałych Kobiet 2018[32] „Wysokich Obcasów”. Nagrodzona Hollywood Eagle Documentary Award[33], Beyond Borders – Krzysztof Kieślowski Award – specjalną nagrodą Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej[34]. Za powieść Frajda uhonorowana w roku 2019 Europejską Nagrodą Literacką[35]. W roku 2021 otrzymała Nagrodę Norwidowską za "łączenie twórczości literackiej z innymi dziedzinami sztuki"[36]
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Książki[edytuj | edytuj kod]
- Małż (Korporacja Ha!art, 2005, Relacja 2021)
- Ślad po mamie (Korporacja Ha!art, 2006)
- Matrioszka (Korporacja Ha!art, 2013, Relacja, 2022)
- Kobiety Solidarności (Świat Książki, 2016)
- Frajda (Korporacja Ha!art, 2018)
- Sezon na truskawki (Relacja, 2021)
Przekłady na języki obce[edytuj | edytuj kod]
Wietnamski[edytuj | edytuj kod]
- Dấu vết của mẹ (Ślad po mamie)[37] - tłum. Nguyễn Thị Thanh Thư, Phuong Nam Book 2008
- Ngoài vùng phủ sóng (Małż)[38] - tłum. Nguyễn Thị Thanh Thư, NXB Hội Nhà văn 2009
Czeski[edytuj | edytuj kod]
- Slast (Frajda)[39] - tłum. Anna Plasova, Dokořán 2019
- Jahodová sezona[40]- tłum. Anna Plasova, Dokořán 2022
Chorwacki[edytuj | edytuj kod]
- Naslada (Frajda)[41] - tłum.Adrian Cvitanović, Naklada Ljevak 2020
Serbski
- Uživanje (Frajda)[42] - tłum. Mila Gavrilović, Štrik 2021
Macedoński
Bułgarski
Filmy[edytuj | edytuj kod]
- Paktofonika - hip-hopowa podróż do przeszłości 2009
- Downtown - Miasto Downów 2010
- Solidarność według kobiet 2014
- Siłaczki 2018
Adaptacje teatralne twórczości literackiej[edytuj | edytuj kod]
- M[45]- monodram, reż. Karol Rębisz, wyk. Anka Fugazi; 2009
- Liminalna. Jestem snem, którego nie wolno mi śnić[46] - Teraz Poliż, 2009
- Małż - rzecz na 3 młodych Polaków, antypiosenki i chór męski[47]musical, reż. Ewa Wyskoczyl 2010
- Matrioszka[48] monodram, reż. Karol Rębisz 2012
- Ślad[49] monodram, reż. Maria Seweryn wyk. Agnieszka Michalska 2014
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Marta Dzido - Korporacja Ha!art [online], www.ha.art.pl [dostęp 2020-04-04] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-02] .
- ↑ Marta Dzido w bazie filmpolski.pl
- ↑ Ślad po mamie - Korporacja Ha!art [online], www.ha.art.pl [dostęp 2020-04-04] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-05] .
- ↑ Małż - Korporacja Ha!art [online], www.ha.art.pl [dostęp 2020-04-04] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-24] .
- ↑ Marta Dzido - Matrioszka [online], ha.art.pl [dostęp 2020-04-07] [zarchiwizowane z adresu 2020-09-24] .
- ↑ Marta Dzido - SwiatKsiazki.pl [online], www.swiatksiazki.pl [dostęp 2020-04-07] .
- ↑ Frajda [fragment] - Korporacja Ha!art [online], ha.art.pl [dostęp 2020-04-07] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-18] .
- ↑ Laureaci Nagrody Literackiej Unii Europejskiej 2019 [online], Kreatywna Europa, 23 maja 2019 [dostęp 2020-04-07] (ang.).
- ↑ Wolałbym nie. Antologia [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2020-04-07] .
- ↑ Chutnik Sylwia Dzido Marta Kicińska Magdalena Sulej Karolina Pobiedzińska Justyna Tutak-Goll Monika Wójcińska Agnieszka Walka jest kobietą [online], www.biblionetka.pl [dostęp 2020-04-07] .
- ↑ Марта Дзідо «Дорога моя правнучко» [online], bookforum.ua [dostęp 2020-12-13] (ukr.).
- ↑ Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2020-04-07] .
- ↑ Od nudy po upokorzenie. Wspomnienia więźnia nr 433, uczestnika eksperymentu Artura Żmijewskiego | obieg.pl [online], archiwum-obieg.u-jazdowski.pl [dostęp 2020-04-07] .
- ↑ Marta Dzido , Jedna jedyna [online], Miesięcznik Znak, 3 lutego 2020 [dostęp 2020-04-07] (pol.).
- ↑ Raport roczny 2007 ze strony BIP Instytut Książki, s. 56.
- ↑ Wręczono stypendia "Młoda Polska" przyznawane przez ministra kultury [online], dzieje.pl [dostęp 2020-04-07] (pol.).
- ↑ Willa Decjusza - home [online] [dostęp 2020-04-07] (pol.).
- ↑ List of residents in 2017. Visegrad Literary Residency Program | Petőfi Irodalmi Múzeum [online], pim.hu [dostęp 2020-04-07] (węg.).
- ↑ Lista 50 finalistów I etapu konkursu scenariuszowego MKiDN - 2016 [online] [dostęp 2020-04-07] (pol.).
- ↑ Willa Decjusza - home [online] [dostęp 2020-04-07] (pol.).
- ↑ Znamy nazwiska pisarzy, którzy pojadą na rezydencję do Czech [online], www.tuwroclaw.com [dostęp 2020-04-07] (pol.).
- ↑ 2022 IWW Literary Festival: Writing and Well-being [online], artsbu.hkbu.edu.hk [dostęp 2022-09-17] (ang.).
- ↑ Residents of Literature and Translation House [online], www.npage.org [dostęp 2022-09-17] .
- ↑ Zdjęcia Marta Dzido , filmpolski.pl [online], 7 kwietnia 2020 .
- ↑ Paktofonika. Hip-Hopowa podróż do przeszłości. [dostęp 2020-04-07].
- ↑ Downtown. Miasto Downów. [dostęp 2020-04-07].
- ↑ Solidarność według kobiet. [dostęp 2020-04-04].
- ↑ POLISH DOCS: SOLIDARITY ACCORDING TO WOMEN - promocja polskich filmów dokumentalnych za granicą [online], Polish Docs [dostęp 2020-04-04] (pol.).
- ↑ Filmy [online], www.martadzido.com [dostęp 2020-04-07] (ang.).
- ↑ Kulturyści 2014 - znamy nominowanych! [online], PolskieRadio24.pl [dostęp 2020-04-07] .
- ↑ Uroda Życia [online], www.facebook.com [dostęp 2020-04-07] (pol.).
- ↑ 50 śmiałych kobiet 2018 roku według Wysokich Obcasów. Na okładce Joanna Kulig [online], Media2.pl [dostęp 2020-04-07] (pol.).
- ↑ Hollywood Eagle Documentary Award | Polish Film Festival in Los Angeles [online] [dostęp 2020-04-07] (ang.).
- ↑ "Bogowie" i "Solidarność według kobiet" nagrodzone w Nowym Jorku [online], Onet Kultura, 4 maja 2015 [dostęp 2020-04-07] (pol.).
- ↑ Marta Dzido | EU Prize for Literature [online], www.euprizeliterature.eu [dostęp 2020-04-04] .
- ↑ Norwid Festiwal 2021 dobiegł końca! [online], okn.edu.pl [dostęp 2022-02-11] (pol.).
- ↑ Vinabook com-Nhà, Dấu Vết Của Mẹ - Tiểu thuyết của Marta Dzido - GIẢM 11% [online], Vinabook.com - Nhà sách trên mạng [dostęp 2020-12-13] (wiet.).
- ↑ Ngoài vùng phủ sóng [online], www.goodreads.com [dostęp 2020-12-13] .
- ↑ a (ilustr.), Slast - Marta Dzido | Nakladatelství Dokořán [online], www.dokoran.cz [dostęp 2020-12-13] .
- ↑ Kniha "Jahodová sezona" [online], www.uniknihy.sk [dostęp 2022-09-17] .
- ↑ Naslada - Marta Dzido - Knjižara Ljevak [online], Ljevak.hr [dostęp 2020-12-13] (chorw.).
- ↑ Novo na Štriku – roman „Uživanje“ nagrađivane poljske autorke Marte Đido | Izdavačka kuća Štrik [online], strik.rs [dostęp 2021-09-28] .
- ↑ „Наслада“ од Марта Ѓидо [online], АРТКОНЕКТ [dostęp 2022-02-11] (mac.).
- ↑ Тръпка - Марта Джидо [online], bookspace.bg [dostęp 2022-09-17] (bułg.).
- ↑ Monodram w wykonaniu Anny Biernackiej „M.” na podstawie prozy Marty Dzido „Małż” - Premiera / lublin.eu - oficjalny portal miasta Lublin [online], lublin.eu [dostęp 2020-12-13] .
- ↑ Liminalna. Jestem snem, którego nie wolno mi śnić [online], TERAZ POLIŻ [dostęp 2022-12-20] (pol.).
- ↑ Małż - rzecz na 3 młodych Polaków, antypiosenki i chór męski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia). [dostęp 2020-12-13] .
- ↑ Matrioszka, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (sztuki). [dostęp 2020-12-13] .
- ↑ AFISZ TEATRALNY: Ślad, reż. Maria Seweryn [online], AFISZ TEATRALNY [dostęp 2020-12-13] .
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Oficjalna strona Marty Dzido
- Marta Dzido , "Małż" (fr. książki) [online], polityka.pl [dostęp 2020-04-04] .