Maud Doria Haviland

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Maud Doria Haviland
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

10 lutego 1889
Tamworth

Data i miejsce śmierci

3 kwietnia 1941
Cambridge

Zawód, zajęcie

ornitolożka i entomolożka

Multimedia w Wikimedia Commons

Maud Doria Brindley z domu Haviland (ur. 10 lutego 1889 w Tamworth, zm. 3 kwietnia 1941 w Cambridge) – brytyjska ornitolożka, entomolożka, badaczka, wykładowczyni i pisarka. Prowadziła badania nad owadami, a podczas pobytu w Cambridge i podróży po Syberii, Europie Środkowej i Ameryce Południowej zajmowała się ptakami.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jej pradziadek, John Haviland, był profesorem anatomii i pierwszym profesorem medycyny z królewskim patronatem na Uniwersytecie w Cambridge, który prowadził regularne zajęcia z patologii i medycyny[1].

Maud spędziła młodość w posiadłości swojego ojczyma w południowo-wschodniej Irlandii, gdzie strzelała i obserwowała ptaki na wolności. Z książek nauczyła się anatomii i sekcji ptaków. W 1913 napisała książkę Dzikie życie na skrzydle, a następnie dwie książki dla dzieci[1].

Od lewej: Maud Haviland, Wasyl Korobejnikow, Henry Hall, Dora Curtis, 1914

W 1914 wraz z antropolożką Marią Czaplicką (1886–1921), fotografką i malarką Dorą Curtis oraz studentem antropologii na London School of Economics Henrym Usherem Hallem (1876–1944) uczestniczyła w wyprawie na Syberię[2]. Wzięła udział w podróży z Moskwy Koleją Transsyberyjską do Krasnojarska, a następnie w dół Jeniseju do Morza Karskiego[3]. Podczas pobytu w osadzie Golczycha, w której uczestniczki i uczestnik wyprawy spędzili dużo czasu, przemierzała tundrę w poszukiwaniu ptaków[3]. Miejscowi na Syberii nazywali ją chłopakiem, bo wciąż widywali ją ze strzelbą[3][4]. Gdy Czaplicka zachorowała, Haviland wraz z Curtis opiekowały się nią[3].

Pod koniec lata 1914, kiedy dowiedziała się o wybuchu I wojny światowej, wraz z Curtis zdecydowała się wrócić do Europy[5]. Inne opracowania podają informację, że decyzję o jej powrocie do Wielkiej Brytanii podjęła Czaplicka[6].

Haviland opublikowała artykuły i książki o pobycie na Syberii[7][8][9], w tym swoją najpopularniejszą pracę A summer on the Yenesei, 1914[10]. W pracy inspirowała się Henrym Seebohmem (1832–1895) i jego podróżą na Syberię w 1877[11], jak również badaniami H.L .Pophama (1864–1943) zaprezentowanymi w książce Notes of birds observed on the Yenesei River, Siberia (1895)[12].

W 1917 pracowała w Szkockim Szpitalu Kobiecym Służby Zagranicznej kierowanym przez dr Elsie Inglis w Rumunii[13]. Była szoferką[1]. W 1918 pracowała jako szoferka dla Francuskiego Czerwonego Krzyża w regionie Soissons-Paris[14][15].

Po wojnie w Newnham College w Cambridge studiowała zoologię. Interesowała się głównie owadami. W latach 1919–1922 kontynuowała badania. Zgłębiała m.in. czynniki powodujące powstawanie skrzydlatych odmian mszyc[16].

Od 1916 była członkinią Brytyjskiego Związku Ornitologów oraz członkinią Cambridge Bird Club. Należała do Amerykańskiego Związku Ornitologów[1].

W 1922 poślubiła Harolda Hulme Brindleya, stypendystę St John's College w Cambridge. Rok 1923 spędziła w Gujanie Brytyjskiej, badając pluskwy[16]. Publikowała efekty prac[17], napisała też artykuł na temat statków rzecznych w Gujanie Brytyjskiej[18]. Po powrocie do Anglii głosiła wykłady na temat różnych siedlisk arktycznych (tundra itp.)[1]. Pisała na temat żerowania drozdów[19].

W 1943 bibliografię jej pism opublikował T.S. Palmer (skarbnik Amerykańskiego Związku Ornitologów)[14].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e XXXIV.—Obituary., „Ibis”, 83 (4), 1941, s. 619–621, DOI: 10.1111/j.1474-919X.1941.tb00658.x, ISSN 1474-919X [dostęp 2022-01-16] (ang.).
  2. ↑ Maria Antonina Czaplicka : Muzeum [online], ethnomuseum.pl [dostęp 2022-01-16].
  3. ↑ a b c d Frances Larson, Pionierki. Maria Czaplicka i nieznane bohaterki antropologii, wyd. 1, Kraków: Znak Litera Nova, 2021, ISBN 978-83-240-3739-1, OCLC 1260329640 [dostęp 2022-01-16].
  4. ↑ Wycinki z herstorii #5: Maria Czaplicka – życie w ruchu [online], Szajn, 27 września 2018 [dostęp 2022-01-16] (pol.).
  5. ↑ Karolina Dzimira-Zarzycka, „Z własnej woli na Syberię?” Ekspedycja antropologiczna Marii Czaplickiej w latach 1914–1915 [online], HISTORIA: POSZUKAJ [dostęp 2022-01-16] (pol.).
  6. ↑ Stefania Skowron-Markowska, Z Warszawy przez Londyn na Syberię, „Wrocławskie Studia Wschodnie”, 15, 2011, s. 29–45.
  7. ↑ Maud D. Haviland, Notes on the Lapland bunting on the Yenesei River, „British Birds”, 9 (1), 1915, s. 230–238.
  8. ↑ Maud D. Haviland, Notes on the grey plover on the Yenesei, „British Birds”, 9 (7), 1916, s. 162–166.
  9. ↑ Maud D. Haviland., Note on the Nestling Plurnuge of the Ariatic Golden Plover (Charadrius dominicanus fulvus), „Ibis”, 57 (4), 2008, s. 716–717, DOI: 10.1111/j.1474-919X.1915.tb07834.x [dostęp 2022-01-16] (ang.).
  10. ↑ Maud D. Haviland, A summer on the Yenesei, 1914, New York: Arno Press, 1971, ISBN 0-405-03081-9, OCLC 894897 [dostęp 2022-01-16].
  11. ↑ Henry Seebohm, The birds of Siberia; a record of a naturalist's visits to the valleys of the Petchora and Yenesei, London, J. Murray, 1901 [dostęp 2022-01-16].
  12. ↑ H. Leyborne Popham, Notes on Birds observed on the Yenisei River, Siberia, in 1895., „Ibis”, 39 (1), 2008, s. 89–108, DOI: 10.1111/j.1474-919X.1897.tb01266.x [dostęp 2022-01-16] (ang.).
  13. ↑ Maud D. Haviland, Notes on the autumn migration at Odessa in 1917, „British Birds”, 12 (4), 1919, s. 83–86.
  14. ↑ a b W.L. McAtee i inni, Obituaries, „The Auk”, 60 (1), 1943, s. 132–137, DOI: 10.2307/4079357, JSTOR: 4079357 [dostęp 2022-01-16].
  15. ↑ Maud D. Haviland, XV.—Notes on some Birds of the Bessarabian Steppe., „Ibis”, 60 (2), 1918, s. 288–291, DOI: 10.1111/j.1474-919X.1918.tb00782.x, ISSN 1474-919X [dostęp 2022-01-16] (ang.).
  16. ↑ a b Maud D. Haviland Brindley, On the metasternal scent-glands of certain Heteroptera, „Transactions of the Royal Entomological Society of London”, 78 (2), 2009, s. 199–208, DOI: 10.1111/j.1365-2311.1930.tb00383.x [dostęp 2022-01-16] (ang.).
  17. ↑ Maud D. Haviland, Memoirs: On the Post-Embryonic Development of certain Chalcids, Hyperparasites of Aphides, „Journal of Cell Science”, s2-66 (262), 1922, s. 321–338, DOI: 10.1242/jcs.s2-66.262.321, ISSN 1477-9137 [dostęp 2022-01-16] (ang.).
  18. ↑ Maud D. Brindley, The canoes of British Guiana, „The Mariner's Mirror”, 10 (2), s. 124–132, DOI: 10.1080/00253359.1924.10655267, ISSN 0025-3359 [dostęp 2022-01-16].
  19. ↑ Maud D. Haviland, Frances Pitt, LIV.— The selection of Helix nemoralis by the song-thrush (Turdus musicus), „Annals and Magazine of Natural History”, 3 (18), 1919, s. 525–531, DOI: 10.1080/00222931908673853, ISSN 0374-5481 [dostęp 2022-01-16] (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Maud_Doria_Haviland&oldid=72152509”