Maurice Blanchot

Maurice Blanchot
Data i miejsce urodzenia	22 września 1907 ; Quain
Data i miejsce śmierci	20 lutego 2003 ; Le Mesnil-Saint-Denis
Narodowość	francuska
Język	francuski
Dziedzina sztuki	literatura, filozofia

Maurice Blanchot fr.: mo'ʀis blɑ̃:'ʃo, (ur. 22 września 1907 w Quain w gminie Bourgogne^[1] zm. 20 lutego 2003 w Le Mesnil-Saint-Denis) – francuski pisarz, filozof i teoretyk literatury, jeden z prekursorów nowej powieści. Przyjaciel Emmanuela Levinasa. Zainspirował wielu myślicieli poststrukutralistycznych, w tym Jacques'a Derridę.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W latach 30. XX wieku pisał artykuły dla skrajnie prawicowej prasy, wymowa artykułów była anty-komunistyczna i anty-kapitalistyczna^[1]. Niewiele wiadomo na temat jego życia w okresie II Wojny Światowej. Uratował Emanuela Levinasa przed deportacją do obozu koncentracyjnego. W tym okresie zaprzyjaźnił się z Georges'm Bataille'm^[2]. Po wojnie publikował w czasopismach L’Arche (redagowaym przez Andre Gide'a, Les Temps Modernes (redagowanym przez Sartre'a), Critique (redagowanym przez Bataille'a)^[2]. W latach 40. i 50 opublikował 5 powieści^[2]. W latach 50. zaangażował się politycznie po stronie przeciwników generała De Gaulle'a. W 1960 roku był jednym z sygnatariuszy Manifestu 121 - listu otwartego francuskich intelektualistów, w którym wzywają do uznania prawa Algierii do niepodległości^[3]. Pod koniec lat 60. wycofał się z życia publicznego, nie udzielał wywiadów, nie komentował spraw publicznych^[3].

Poglądy[edytuj | edytuj kod]

Uważał, że literatura umyka definicji, pojęcie literatury ma swoje odrębne znaczenie, które nie ma nic wspólnego z moralnością czy polityką^[4]. Doświadczenie czytania danego tekstu nie daje się zmieścić w słowach^[5]. Choć istnieje cały przemysł literacki, teoria, krytycy, to jednak tworzone w ramach tych praktyk teksty nie wyczerpują tekstów literackich^[5]. Blanchot podkreśla, że w rozumieniu tekstu kluczowe nie są intencje autora lub nasze własne doświadczenia, ale raczej autonomia samego tekstu^[6].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Literatura piękna

Thomas l'obscur (1941), wyd. polskie Tomasz Mroczny (2009)
L'Arrêt de mort (1948), wyd. polskie Wyrok śmierci (2021)
Le Très-Haut (1949)
Le Pas au-delà (1973)
La Folie du jour (1973), wyd. polskie Szaleństwo dnia (2009)
L'Instant de ma mort (1994)

Prace teoretyczne lub filozoficzne

Faux pas (1943)
La Part du feu (1949)
L'Espace littéraire (1955), wyd. polskie Przestrzeń literacka (2016)
L'Entretien infini (1969)
L'Ecriture du désastre (1980)
Le Livre à venir (1959)
De Kafka à Kafka (1981), wyd. polskie Wokół Kafki (1996)
Une voix venue d'ailleurs (2002)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Haase i Large 2001 ↓, s. 4.
↑ ^a ^b ^c Haase i Large 2001 ↓, s. 5.
↑ ^a ^b Haase i Large 2001 ↓, s. 6.
↑ Haase i Large 2001 ↓, s. 11.
↑ ^a ^b Haase i Large 2001 ↓, s. 12.
↑ Haase i Large 2001 ↓, s. 21.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Ulrich Haase, William Large: Maurice Blanchot. 2001. ISBN 978-0-203-17101-1.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Mateusz Pytko: Maurice Blanchot, Przestrzeń literacka. Machina Myśli, 2016-08-07. [dostęp 2016-08-21]. (pol.).

[CITEREFHaaseLarge20014-1] Haase i Large 2001 ↓, s. 4.

[CITEREFHaaseLarge20015-2] Haase i Large 2001 ↓, s. 5.

[CITEREFHaaseLarge20016-3] Haase i Large 2001 ↓, s. 6.

[CITEREFHaaseLarge200111-4] Haase i Large 2001 ↓, s. 11.

[CITEREFHaaseLarge200112-5] Haase i Large 2001 ↓, s. 12.

[CITEREFHaaseLarge200121-6] Haase i Large 2001 ↓, s. 21.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]