Melampsoridium hiratsukanum
 Uredinia na liściu olszy | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Melampsoridium hiratsukanum |
| Nazwa systematyczna | |
| Melampsoridium hiratsukanum S. Ito ex Hirats. f. J. Fac. agric., Hokkaido Imp. Univ., Sapporo 21(1): 9 (1927) | |
Melampsoridium hiratsukanum (Pers.) Kleb. – gatunek grzybów z typu rdzowców (Pucciniales)[1]. Grzyb mikroskopijny pasożytujący na niektórych gatunkach olszy (Alnus)[2].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Melampsoridium, Pucciniastraceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi[1]. Po raz pierwszy opisali go w 1927 r. Seiya Ito i N. Hiratsuka na liściach olszy szorstkiej (Alnus hirsuta) w Japonii[1].
Cykl życiowy i morfologia[edytuj | edytuj kod]
Jest to pasożyt dwudomowy i rdza pełnocyklowa, wytwarzająca wszystkie typowe dla rdzowców rodzaje zarodników. Jego cykl rozwojowy odbywa się na olchach (Alnus) i modrzewiach (Larix). W Europie jednak jego cykl często skrócony jest tylko do urediniospor i teliospor występujących na olchach[3]
Urediniospory pomarańczowe, jajowate do elipsoidalnych, zwykle o wielkości 24-32 × 12–15 μm z 4-6 porami rostkowymi rozmiarem i morfologią różnią się od rodzimego gatunku Melampsoridium betulinum. Uredinia M. hiratsukanum są dłuższe, przypominające ostre kolce, o komórkach ostiolarnych długości do 50 μm[3].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Początkowo Melampsoridium hiratsukanum znany był tylko w Japonii. W latach 80. XX wieku pojawił się w Europie i szybko rozprzestrzenił[3]. W 2020 r. występuował już na znacznych obszarach Europy, pojawił się także w Ameryce Północnej i Środkowej[4]. W wielu krajach jest uważany za gatunek inwazyjny, również w Polsce[3].
W Polsce znany jest od 1999 r.[2] Występuje na olszy czarnej (Alnus glutinosa) i olszy szarej (Alnus incana)[2]. Powoduje plamistość liści i osłabia rozwój drzewa[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-09-19] (ang.).
- ↑ a b c Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4.
- ↑ a b c d e Svetlana Markovskaja, Melampsoridium hiratsukanum – invasive rust species in Lithuania, and its co-occurrence with eriophyid mite, „Acta Mycologica”, 48 (2), 2013, s. 195–203, DOI: 10.5586/am.2013.021 [dostęp 2018-01-29].
- ↑ Występowanie Melampsoridium hiratsukanum na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2022-09-19] (ang.).