Metoda LAM

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Niemowlę karmione piersią

Metoda LAM (ang. lactational amenorrhea method – metoda laktacyjnego braku miesiączki) – metoda regulacji poczęć, oparta na naturalnej, czasowej poporodowej bezpłodności, która występuje, gdy kobieta nie miesiączkuje i karmi wyłącznie piersią. Jeśli nie jest połączona ze stosowaniem środków chemicznych i mechanicznych, metoda ta może być uznana za jedną z metod naturalnego planowania rodziny (NPR). W celu skutecznego zapobiegania ciąży w razie powrotu miesiączek, zmniejszenia częstości lub długości trwania karmienia piersią, po wprowadzeniu karmienia butelką, a także po upływie 6 miesięcy od porodu, należy zastosować inną metodę antykoncepcji[1].

Niepłodność wywołana karmieniem piersią[edytuj | edytuj kod]

U kobiet, które spełniają wszystkie kryteria (wymienione poniżej), metoda LAM w pierwszych 6 miesiącach po porodzie ma skuteczność 98% lub wyższą[2][3][4].

  • Karmienie piersią musi być jedynym źródłem pożywienia. Sztuczne dokarmianie, podawanie w butelce mleka odciąganego z piersi[5], oraz podawanie stałych pokarmów, zmniejsza skuteczność LAM.
  • Dziecko musi być karmione piersią nie rzadziej niż co 4 godziny w ciągu dnia i nie rzadziej niż co 6 godzin w nocy.
  • Wiek dziecka nie może przekraczać 6 miesięcy.
  • Matka nie miała krwawienia z pochwy po upływie 56 dni od porodu (określając płodność, można zignorować krwawienie w pierwszych 56 dniach po porodzie).

Ekologiczne karmienie piersią[edytuj | edytuj kod]

Ekologiczne karmienie piersią jest bardziej rygorystyczną formą metody LAM, opracowaną przez Sheilę Kippley, jedną z założycieli Ligi Małżeństwo Małżeństwu. W badaniach z 1972 roku wykazano, że jej skuteczność sięga 99% w pierwszych 6 miesiącach po porodzie, a 94% w okresie późniejszym, aż do wystąpienia pierwszej menstruacji[6][7]. Siedem standardów ekologicznego karmienia piersią nieco różni się od kryteriów metody LAM:

  1. Karmienie piersią musi być jedynym źródłem pożywienia dziecka: bez sztucznego dokarmiania i dopajania, bez odciągania pokarmu do butelki oraz (jeśli wiek dziecka nie przekracza 6 miesięcy) bez stałych pokarmów i wody.
  2. Nie można podawać niemowlęciu dla uspokojenia smoczka ani butelki, a dziecko nie może nawykowo ssać palca.
  3. Dziecko musi być często karmione piersią. Standardy LAM to tylko minimum: im częściej tym lepiej. Ssanie powinno być przedłużone, gdy niemowlę szuka piersi, a nie tylko nastawione na dostarczenie pokarmu, gdy jest głodne. LAM wymaga karmienia na żądanie.
  4. Matka musi spać z dzieckiem w tym samym łóżku, gdyż bliskość niemowlęcia zwiększa wydzielanie prolaktyny.
  5. Matka nie może rozstawać się z dzieckiem. Dotyczy to oddawania dziecka opiekunce lub osobie, która wozi je na długie spacery i wszystkiego innego, co fizycznie oddziela matkę od jej dziecka. Noszenie niemowlęcia (w chustach lub nosidełkach z tkaniny) oznacza wzajemną dotykową stymulację między matką a dzieckiem i zwiększa dostęp niemowlęcia do piersi. Każda rozłąka zmniejsza skuteczność ekologicznego karmienia piersią.
  6. Matka musi codziennie korzystać z drzemki razem z dzieckiem.
  7. Matka nie miała krwawienia z pochwy po upływie 56 dni od porodu (można zignorować krwawienie w pierwszych 56 dniach po porodzie).

Powrót płodności[edytuj | edytuj kod]

Istnieje małe prawdopodobieństwo, że w okresie 10 tygodni od porodu u matek karmiących powróci owulacja[8][9]. Zwykle owulację poprzedza wystąpienie miesiączki[8], chociaż w jednym małym badaniu wykazano, że owulacja poprzedzała wystąpienie miesiączki w 20%[10]. Powrót miesiączkowania po porodzie u różnych osób wygląda bardzo różnie. Im bardziej zachowanie kobiety jest zbliżone do siedmiu standardów ekologicznego karmienia piersią, tym później (przeciętnie) zacznie ona miesiączkować. U kobiet spełniających wszystkie siedem warunków, miesiączka wraca średnio 14 miesięcy po porodzie, ale u niektórych już po 2 miesiącach, a u innych nawet po 42 miesiącach[11]. Pary, które chcą mieć dzieci w odstępach co 18–30 miesięcy pomiędzy dziećmi, mogą osiągnąć to polegając na samym karmieniu piersią.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Ronald Darnley Gibbs, David N. Danforth: Danforth’s obstetrics and gynecology. Philadelphia: Lippincott Williams Wilkins, 2008, s. 570. ISBN 978-0-7817-6937-2.
  2. WHO | Family planning/Contraception, www.who.int [dostęp 2017-11-25] (ang.).
  3. K.I. Kennedy, S. Parenteau-Carreau, A. Flynn, B. Gross i inni. The natural family planning--lactational amenorrhea method interface: observations from a prospective study of breastfeeding users of natural family planning. „Am J Obstet Gynecol”. 165 (6 Pt 2), s. 2020–2026, Dec 1991. DOI: 10.1016/s0002-9378(11)90572-9. PMID: 1755462. 
  4. M. Vekemans. Postpartum contraception: the lactational amenorrhea method. „Eur J Contracept Reprod Health Care”. 2 (2), s. 105–111, Jun 1997. DOI: 10.3109/13625189709167463. PMID: 9678098. 
  5. M.J. Zinaman, V. Hughes, J.T. Queenan, M.H. Labbok i inni. Acute prolactin and oxytocin responses and milk yield to infant suckling and artificial methods of expression in lactating women. „Pediatrics”. 89 (3), s. 437–440, Mar 1992. PMID: 1741218. 
  6. S.K. Kippley, J.F. Kippley. The relation between breastfeeding and amenorrhea: report of a survey. „JOGN Nurs”. 1 (4), s. 15–21, November-December 1972. DOI: 10.1111/j.1552-6909.1972.tb00558.x. PMID: 4485271. 
  7. Sheila Kippley. Breastfeeding survey results similar to 1971 study. „The CCL News”. 13 (3), s. 10, November-December 1986 and January-February 1987.  oraz 13(4): 5.
  8. a b Gary Cunningham, Kenneth J. Leveno, Steven Bloom, John C. Hauth, Larry C. Gilstrap, Katharine D. Wenstrom: Williams obstetrics. New York: McGraw-Hill, 2005. ISBN 0-07-141315-4.
  9. J.H. Li, X.Z. Shi, S. Lü, M. Liu i inni. HMLH1 gene mutation in gastric cancer patients and their kindred. „World J Gastroenterol”. 11 (20), s. 3144–3146, May 2005. DOI: 10.3748/wjg.v11.i20.3144. PMID: 15918206. PMCID: PMC4305856. 
  10. P.W. Howie, A.S. McNeilly, M.J. Houston, A. Cook i inni. Fertility after childbirth: post-partum ovulation and menstruation in bottle and breast feeding mothers. „Clin Endocrinol (Oxf)”. 17 (4), s. 323–332, Oct 1982. DOI: 10.1111/j.1365-2265.1982.tb01597.x. PMID: 7139965. 
  11. Sheila K. Kippley, John F. Kippley. The relation between breastfeeding and amenorrhea. „Journal of Obstetric, Gynecologic, and Neonatal Nursing”. 1 (4), s. 15–21, November-December. DOI: 10.1111/j.1552-6909.1972.tb00558.x. PMID: 4485271. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Sheila Kippley: Breastfeeding and natural child spacing: how ecological breastfeeding spaces babies. Cincinnati, Ohio: Couple to Couple League International, 1999. ISBN 0-926412-20-5.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]