Przejdź do zawartości

Mieczysław Bekker

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mieczysław Bekker
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

25 maja 1905
Strzyżów, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

8 stycznia 1989
Santa Barbara, Kalifornia, USA

Zawód, zajęcie

inżynier

Mieczysław Grzegorz Bekker (ur. 25 maja 1905 w Strzyżowie, zm. 8 stycznia 1989 w Santa Barbara) – polski inżynier i naukowiec.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Strzyżowie jako syn Mariana Błażeja Bekkera i Albiny Matyldy z domu Bretsznajder[1]. W 1908 roku rodzina Bekkerów przeniosła się w okolice Konina, leżącego wówczas tuż przy zachodniej granicy zaboru rosyjskiego. Ojciec był specjalistą pracującym w cukrownictwie[2]. Pracował w podkonińskich cukrowniach: do 1913 roku w Zbiersku, a następnie w Cukrowni „Gosławice”[3][2]. Lata szkolne są związane z Koninem; jego rodzina mieszkała przy cukrowni „Gosławice” (obecnie część Konina). W Koninie ukończył humanistyczne Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki i zdał maturę w 1924 roku[3] (obecnie I Liceum Ogólnokształcące)[2]. W latach 1929–1931 odbył służbę wojskową w Szkole Podchorążych Saperów w Modlinie. Przeniesiony do rezerwy w stopniu podporucznika[3].

Był absolwentem wydziału mechanicznego Politechniki Warszawskiej, gdzie następnie został zatrudniony w Instytucie Badań Inżynierii i prowadził badania, zajmował się próbami laboratoryjnymi oraz terenowymi nowych pojazdów przeznaczonych na potrzeby Wojska Polskiego[4]. Pracował także w Wojskowym Instytucie Badań Inżynierii (WIBI) w Warszawie[3]. W roku 1934 po reorganizacji instytutu otrzymał dwuletni przydział do Dowództwa Broni Pancernej[3]. W latach 1936–1939 był równolegle wykładowcą w Studium Wojskowym Politechniki Warszawskiej, na którym stworzył Laboratorium Pojazdów Specjalnych. Od roku 1937 prowadził wykłady z części maszyn w warszawskiej Szkole Inżynierii Wojskowej. W okresie tym opracował i wykładał podstawy teorii współpracy koła lub gąsienicy z mało zwięzłym podłożem, która po 30 latach została określona nową dziedziną mechaniki o nazwie terramechanika. Do 1939 roku współpracował z Ministerstwem Spraw Wojskowych[3].

Na krótko przed wybuchem wojny został zmobilizowany. W 1939 roku uczestniczył w kampanii wrześniowej, a następnie wraz z cofającymi się wojskami przekroczył granicę z Rumunią. Sześć miesięcy spędził w Giurgiu nad Dunajem[3], skąd przedostał się do Francji, gdzie został zatrudniony jako uznany specjalista w Wydziale Czołgów w Ministerstwie Uzbrojenia w Paryżu. Po klęsce Francji w czerwcu 1940 roku przedostał się do strefy nieokupowanej – na południe, do Marsylii, gdzie przebywał przez dwa lata. Później przeniósł się do Kanady (1942), gdzie pracował w Biurze Badań Broni Pancernej, podlegającym kanadyjskiemu Ministerstwu Zaopatrzenia[3]. W 1943 roku za zgodą polskich władz emigracyjnych wstąpił do armii kanadyjskiej. Siły zbrojne Kanady opuścił w 1956 roku w stopniu podpułkownika[3]. W roku 1956 wyjechał do USA, gdzie pracował w Wojskowym Laboratorium Pojazdów Terenowych i prowadził wykłady na politechnice. W niedługim czasie został profesorem University of Michigan w Ann Arbor i przyjął propozycję objęcia stanowiska dyrektora Instytutu Badań koncernu samochodowego General Motors w Santa Barbara.

Po ogłoszeniu w 1961 roku przez NASA konkursu na pojazd zdolny do poruszania się po Księżycu (MOLAB) w ramach programu kosmicznego Apollo, zespół konstruktorów pod kierownictwem Mieczysława Bekkera rozpoczął prace koncepcyjne mając za konkurenta innego polskiego konstruktora, Stanisława Rogalskiego, który pracował w firmie Grumman[5]. Efektem tych prac było skonstruowanie pojazdu księżycowego Lunar Roving Vehicle (LRV), który został wykonany przez koncern General Motors w kooperacji z zakładami Boeing. Profesor Bekker był autorem całości rozwiązań technicznych, które zapewniały poruszanie się LRV po księżycowej powierzchni.

Po przejściu na emeryturę na początku lat siedemdziesiątych zamieszkał wraz z żoną Jadwigą w swojej willi w Santa Barbara. Prowadził bardzo aktywny tryb życia. Pracował w komitecie rady naukowej przy prezydencie Stanów Zjednoczonych. Współpracował z instytucjami wojskowymi USA i Kanady jako doradca i rzeczoznawca. Pisał wspomnienia i malował akwarele[3].

Wizerunek Mieczysława Bekkera na muralu w Szczecinie

Prof. Bekker pozostawił po sobie liczne prace naukowe. Był autorem trzech fundamentalnych prac w dziedzinie teorii pojazdów terenowych: „Theory of land locomotion” (1956), „Off-the-road locomotion” (1960) i „Introduction to terrain vehicle” (1969), w których przedstawił nowoczesną teorię ruchu pojazdów terenowych. Prace zostały wydane przez wydawnictwo University of Michigan Press[3].

Uznanie przez światową społeczność naukową osiągnięć Mieczysława Bekkera znalazło wyraz w licznych nagrodach i wyróżnieniach. W listopadzie 1962 roku Politechnika w Monachium przyznała mu doktorat honoris causa. Drugi doktorat honorowy otrzymał na Uniwersytecie Carleton w Ottawie. W roku 1988 stan zdrowia gwałtownie się pogorszył (miał wszyty rozrusznik serca), uniemożliwiając mu przybycie na kolejne wręczenie doktoratu honorowego – tym razem do Bolonii we Włoszech.

Mieczysław Bekker zmarł w Santa Barbara w Kalifornii 8 stycznia 1989 roku w wieku 84 lat[3].

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

W 1979 roku prof. Bekker otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Konina, nadany mu przez Urząd Miejski w Koninie[6].

W 2012 roku na skwerze noszącym imię profesora Mieczysława Bekkera przy Szkole Podstawowej nr 11, na osiedlu Gosławice, uroczyście odsłonięto tablicę pamiątkową, poświęconą jego pamięci. W tym samym dniu zorganizowano w pobliskiej szkole wystawę poświęconą jego pamięci[6][7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. On the Moon by car... Mieczyslaw Grzegorz Bekker (1905–1989) [online], sigma-not.pl [dostęp 2019-05-27].
  2. a b c Tomasz Andrzej Nowak: Mieczysław Bekker. Z Konina do NASA.. akcjakonin.pl, 17 maja 2011. [dostęp 2016-06-29].
  3. a b c d e f g h i j k l Jacek Nowicki: Roverem po Księżycu. Polak z General Motors w NASA. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1991, s. 6–10. ISBN 83-02-04794-5.
  4. Czołgowe mechanizmy kierownicze. Sprzęgła boczne / Mieczysław Bekker, Janusz Łapuszewski. Technika Samochodowa / Katalog Biblioteki Narodowej, Warszawa 1934. [dostęp 2016-06-29].
  5. Krzysztof Lewandowski. Pojazdy załogowe do badań Księżyca i Marsa. „Astronautyka”. 3, s. 25–27, 2001. ISSN 0004-623X. (pol.). 
  6. a b Konin archiwum – Pamięci prof. Mieczysława Bekkera [online], konin.pl [dostęp 2022-10-29].
  7. Redakcja, Tablica Mieczysława Bekkera odsłonięta [online], Konin Nasze Miasto, 21 maja 2012 [dostęp 2022-10-29] (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]