Minuskuł 14
| Data powstania |
964 |
|---|---|
| Rodzaj | |
| Numer |
14 |
| Zawartość |
Ewangelie |
| Język | |
| Rozmiary |
17,6 × 19,2 cm |
| Typ tekstu |
tekst bizantyński |
| Kategoria |
V |
| Miejsce przechowywania |
Minuskuł 14 (według numeracji Gregory-Aland), ε 1021 (von Soden)[1] – rękopis Nowego Testamentu z tekstem czterech Ewangelii, pisany minuskułą na pergaminie w języku greckim z X wieku[2]. Rękopis należał niegdyś do kardynała Mazarina, obecnie przechowywany jest w Paryżu.
Opis rękopisu[edytuj | edytuj kod]
Kodeks zawiera tekst czterech Ewangelii, na 392 pergaminowych kartach (17,6 cm na 19,2 cm). Niektóre partie rękopisu zostały utracone (Mateusz 1,1-9; 3,16-4,9). Karty rękopisu zostały ułożone w octavo; niektóre karty przeniesione zostały do niewłaściwych miejsc[3]. Tekst Mateusza 1,1-9; 3,16-4,9 został uzupełniony w XV wieku[3].
Tekst rękopisu pisany jest jedną kolumną na stronę, 17 linijek w kolumnie[2]. Litery mają piękny, okrągły kształt; inicjały są zdobione złotem oraz innymi kolorami[3]. Przydechy i akcenty stosowane są regularnie[4].
Tekst Ewangelii dzielony jest według κεφαλαια (rozdziałów) oraz według Sekcji Ammoniusza (w Marku 233), których numery umieszczono na marginesie. Sekcje Ammoniusza opatrzone zostały odniesieniami do Kanonów Euzebiusza. Tekst ewangelii zawiera τιτλοι (tytuły) rozdziałów. Ponadto przed każdą z Ewangelii umieszczone zostały listy κεφαλαια (spis treści)[4].
Tekst Pericope adulterae (Jan 7,53-8,11) oznakowany został przy pomocy obelisku jako wątpliwy[3].
Tekst[edytuj | edytuj kod]
Grecki tekst Ewangelii reprezentuje bizantyńską tradycję tekstualną. Aland zaklasyfikował go do kategorii V[5]. Według Claremont Profile Method, tj. metody wielokrotnych wariantów, reprezentuje standardowy tekst bizantyjski. Metodą tą przebadano jednak tylko dwa rozdziały Ewangelii Łukasza (1; 20)[6].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Według kolofonu rękopis sporządzony został w roku 964[2] i do czasu odkrycia Ewangelii Uspienskiego był najstarszym znanym datowanym rękopisem[4]. Rękopis należał niegdyś do kardynała Mazarina (wraz z 305, 311, 313, oraz 324)[3]. Wykorzystał go Ludolph Küster w poszerzonej re-edycji Nowego Testamentu Milla (jako Paris 7). Rękopis badał paleograf Bernard de Montfaucon, który sporządził pierwszy jego opis oraz facsimile[7]. Na listę rękopisów Nowego Testamentu wciągnął go Wettstein[8].
Rękopis badał Scholz oraz Dean Burgon[3]. Scholz skolacjonował tekst Mateusza 7-21; Marka 1-6; Łukasza 3-4; 9; 11; Jana 3-9[3].
Obecnie przechowywany jest we Francuskiej Bibliotece Narodowej (Gr. 70), w Paryżu[2].
Nie jest cytowany w krytycznych wydaniach greckiego Novum Testamentum Nestle–Alanda (NA26, NA27)[9].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Caspar René Gregory: Die griechischen Handschriften des Neuen Testament. Leipzig: J.C. Hinrichs’sche Buchhandlung, 1908, s. 48.
- ↑ a b c d K. Aland, M. Welte, B. Köster, K. Junack: Kurzgefasste Liste der griechischen Handschriften des Neues Testaments. Berlin, New York: Walter de Gruyter, 1994, s. 47.
- ↑ a b c d e f g C. R. Gregory: Textkritik des Neuen Testaments. T. 1. Leipzig: J.C. Hinrichs, 1900, s. 131.
- ↑ a b c F. H. A. Scrivener: A Plain Introduction to the Criticism of the New Testament. T. 1. London: 1894, s. 192–193.
- ↑ K. Aland, B. Aland: The Text of the New Testament: An Introduction to the Critical Editions and to the Theory and Practice of Modern Textual Criticism. przeł. Erroll F. Rhodes. Michigan: William B. Eerdmans Publishing Company, 1995, s. 138. ISBN 978-0-8028-4098-1. (ang.).
- ↑ Frederik Wisse: The Profile Method for the Classification and Evaluation of Manuscript Evidence, as Applied to the Continuous Greek Text of the Gospel of Luke. Grand Rapids: William B. Eerdmans Publishing Company, 1982, s. 53. ISBN 0-8028-1918-4.
- ↑ Bernard de Montfaucon, Paleographia Graeca (Paris, 1708), s. 2809, 282, no. V.
- ↑ Johann Jakob Wettstein: Novum Testamentum Graecum editionis receptae cum lectionibus variantibus codicum manuscripts. T. 1. Amsterdam: Ex Officina Dommeriana, 1751, s. 47. [dostęp 2012-06-06]. (łac.).
- ↑ Eberhard et Erwin Nestle: Novum Testamentum Graece. communiter ediderunt: B. et K. Aland, J. Karavidopoulos, C. M. Martini, B. M. Metzger. Wyd. 27. Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 2001, s. 58*–59*, 704. ISBN 978-3-438-05100-4.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Bernard de Montfaucon: Paleographia Graeca. Paris: 1708, s. 280, 282, no. V. (jako Codex Regius 3424)