50°02′57″N 23°48′43″E/50,049167 23,811944Monaster Krechowski
| Monaster Krechowski | |
| |
| Państwo |  Ukraina
|
| Obwód |  lwowski
|
| Miejscowość | Krechów |
| Właściciel | oo. bazylianie |
| Obiekty sakralne | |
| cerkiew | pw. św. Mikołaja |
| cerkiew | Przemienienia Pańskiego |
Położenie na mapie obwodu lwowskiego   Monaster Krechowski | |
Położenie na mapie Ukrainy  Monaster Krechowski | |
| 50°02′57″N 23°48′43″E/50,049167 23,811944
| |
Monaster Krechowski – wybudowany na początku XVII w. w Monasterze Krechowskim, części wsi Krechów[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Na początku XVII wieku do Krechowa prawdopodobnie z Ławry Pieczerskiej w Kijowie przybyli dwaj prawosławni mnisi: Joel (Jojił) Szymenko[2] i Sylwester, którzy założyli krechowski klasztor, mieszczący się pierwotnie w lesie, na południe od dzisiejszych zabudowań. Kilkanaście lat potem Stanisław Żółkiewski ofiarował im działkę u podnóża Pobożnej Góry, na którym około 1618 r. zaczęto wznosić klasztor. W 1628 r. uzyskał przywilej stauropigii - sporą niezależność od lokalnej hierarchii cerkiewnej. Ponad 20 lat później, ok. 1650 r., wzniesiono główną cerkiew Przemienienia Pańskiego.
Klasztor w swych dziejach był wielokrotnie niszczony: najpierw w 1659 r. przez Tatarów, w 1670 r. mnichów dosięgła epidemia dżumy, a dwa lata potem ponownie został najechany przez Tatarów - wówczas jednak klasztor się obronił. Obrońcami dowodzili Petro Doroszenko i Iwan Mazepa. Na początku XVIII w. klasztor hojnie obdarował car Piotr I, który w tej okolicy spotkał się z królem polskim Augustem II. W 1721 krechowscy mnisi przyjęli unię i rozpoczęli wznoszenie nowych, murowanych obiektów.
Po II wojnie światowej był tu dom dziecka. W 1949 r. władze ZSRR ostatecznie zamknęły klasztor i utworzyły szkołę rolniczą i magazyn. W 1990 kompleks budynków monasterskich zwrócono bazylianom.
Wyposażenie[edytuj | edytuj kod]
W klasztorze znajdują się dwie ikony, uznawane przez pielgrzymów za cudowne: św. Mikołaja (przywieziona tu według tradycji przez założyciela – mnicha Joela) oraz Matki Boskiej Werchrackiej (Werchracka Ikona Matki Bożej), które na początku lat 90. wróciły do krechowskiego klasztoru. Według Słownika Geograficznego w klasztorze przechowywano oryginalne przywileje z własnoręcznymi podpisami królów Polski: Władysława IV, Jana Kazimierza, Michała Korybuta Wiśniowieckiego i Jana III Sobieskiego, opatrzone wielkimi pieczęciami. (...) są tu także kwity na małych skrawkach pargaminu po turecku pisane, wydawane niegdyś przez wojsko nieprzyjacielskie oblężonym na znak otrzymanych w okup pieniędzy. (...) Przechowywana była także bardzo ciekawa korespondencja z hetmanem Doroszenką[3].
Od kilku lat klasztor, w kształcie nieregularnego pięcioboku, jest odbudowany i otoczony murem obronnym, a w narożnikach zachowały się 3 baszty, z których jedna, północno-wschodnia – pełni obecnie funkcję dzwonnicy. Rolę głównej świątyni klasztoru pełni dziś murowana cerkiew św. Mikołaja z pierwszej połowy XVIII w., zbudowana na planie krzyża. Jest to świątynia obronna, o czym świadczą niewielkie okna i spora grubość murów. Wnętrze jest ubogie (co jest skutkiem kilkudziesięcioletnich rządów komunistów), ponownie wiszą tu wspomniane wyżej dwie cudowne ikony. Obok kościoła korpus klasztorny z drugiej połowy XVIII w. oraz XX-wieczny gmach nowicjatu. Na głównym dziedzińcu klasztoru w ostatnich latach odrestaurowano drewnianą cerkiew Przemienienia Pańskiego, obok niej pomnik Bohdana Chmielnickiego, upamiętniający jego wizytę w Krechowie w 1648.
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Krechów w 1847 roku
Drewniana cerkiew św. Paraskewii
Furta klasztorna
Wieża bramna, dzwonnica
Cerkiew św. Mikołaja
mury ufundowane przez króla Michała
Grota Joela i Sylwestra
_p336_-_KRECH%C3%93W.jpg)
.jpg)
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Artur Pawłowski, Roztocze, Oficyna Wydawnicza "Rewasz", Piastów 2009, ss. 383-384
- Grzegorz Rąkowski, Przewodnik krajoznawczo-historyczny po Ukrainie Zachodniej. Część 3 Ziemia lwowska, Oficyna Wydawnicza "Rewasz", Piastów 2005, ss. 135-138
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. VI. Warszawa: 1880-1902, s. 653.
- ↑ Galizisches provinzial-handbuch für das jahr 1868. Lemberg: Aus der k. k. galiz. Aerarial-Staats-Druckerei, 1868, s. 527. (niem.)
- ↑ Krechów w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. IV: Kęs – Kutno. Warszawa 1883.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Monaster albo Monaster Krechowski (11) w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. VI: Malczyce – Netreba. Warszawa 1885.
- Krechów w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. IV: Kęs – Kutno. Warszawa 1883.
