Myszołaz
| Murexia | |||
| Tate & Archbold, 1937[1] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – myszołazek szerokopręgi (M. rothschildi), okaz znajdujący się w kolekcji Muzeum Historii Naturalnej w Londynie | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
myszołaz | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Phascogale murex O. Thomas, 1913 (= Phascogale longicaudata Schlegel, 1866) | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Myszołaz[6], stokołaz[6], czarnogon[6], myszołazek[6], długonos[6] (Murexia) – rodzaj ssaka z podrodziny niełazów (Dasyurinae) w obrębie rodzinie niełazowatych (Dasyuridae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Indonezji i Papui-Nowej Gwinei[7][8].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) samic 9,5–19,8 cm, samców 9,1–26,7 cm, długość ogona samic 11–24,5 cm, samców 10–28,3 cm; masa ciała samic 17–88 g, samców 26–134 g[7][9].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj zdefiniowali w 1937 roku amerykańscy zoolodzy George Henry Hamilton Tate i Richard Archbold na łamach Bulletin of the American Museum of Natural History[1]. Jako gatunek typowy autorzy wyznaczyli myszołaza ogoniastego (M. longicaudata).
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Murexia: epitet gatunkowy Phascogale murex Thomas, 1913[1] (łac. mus, muris „mysz”)[10].
- Micromurexia: gr. μικρος mikros „mały”; rodzaj Murexia Tate & Archbold, 1937[2]. Gatunek typowy: Antechinus habbema Tate & Archbold, 1941.
- Murexechinus: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Murexia Tate & Archbold, 1937 (myszołaz) oraz Antechinus MacLeay, 1841 (chutliwiec)[3]. Gatunek typowy: Phascogale melanura Thomas, 1899.
- Paramurexia: gr. παρα para „blisko”; rodzaj Murexia Tate & Archbold, 1937 (myszołaz)[4]. Gatunek typowy: Phascogale (Murexia) rothschildi Tate, 1938.
- Phascomurexia: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Phascogale Temminck, 1824 (myszowór) oraz Murexia Tate & Archbold, 1937 (myszołaz)[5]. Gatunek typowy: Phascogale naso Jentink, 1911.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Klasyfikacja systematyczna rodzaju jest niepewna. Groves na podstawie analizy morfologicznej Van Dycka[11] zalicza tylko jeden gatunek M. longicaudata[12], jednak przeprowadzone prace genetyczne zdecydowanie sugerują włączenie do tego rodzaju gatunków z rodzajów Paramurexia, Murexechinus, Phascomurexia i Micromurexia[13][14][15]. W takim ujęciu do rodzaju należą następujące gatunki[16][8][6]:
- Murexia naso (Jentink, 1911) – długonos tropikalny
- Murexia longicaudata (Schlegel, 1866) – myszołaz ogoniasty
- Murexia melanurus (O. Thomas, 1899) – czarnogon papuaski
- Murexia habbema (Tate & Archbold, 1941) – stokołaz papuaski
- Murexia rothschildi Tate, 1938 – myszołazek szerokopręgi
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c G.H.H. Tate & R. Archbold. Some marsupials of New Guinea and Celebes. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 73, s. 335 (przypis), 339, 1937. (ang.).
- ↑ a b Van Dyck 2002 ↓, s. 246.
- ↑ a b Van Dyck 2002 ↓, s. 300.
- ↑ a b Van Dyck 2002 ↓, s. 293.
- ↑ a b Van Dyck 2002 ↓, s. 257.
- ↑ a b c d e f Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 8. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b A. Baker: Family Dasyuridae (Carnivorous Marsupials). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 321–324. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 66. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ Class Mammalia. W: Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 46. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ Edmund C. Jaeger, Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 170, OCLC 637083062 (ang.).
- ↑ Van Dyck 2002 ↓, s. 277.
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Murexia. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-24].
- ↑ L.A. Armstrong, C. Krajewski, M. Westerman. Phylogeny of the dasyurid marsupial genus Antechinus based on cytochrome-b, 12S-rRNA, and protamine-P1 genes. „Journal of Mammalogy”. 79, s. 1379–1389, 1998. (ang.).
- ↑ C. Krajewski, S. Wroe, M. Westerman. Molecular evidence for the pattern and timing of cladogenesis in dasyurid marsupials. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 130 (3), s. 375–404, 2000. DOI: 10.1006/zjls.1999.0222. (ang.).
- ↑ C. Krajewski, R. Torunsky, J. T. Sipiorski, M. Westerman. Phylogenetic relationships of the dasyurid marsupial genus Murexia. „Journal of Mammology”. 88 (3), s. 696–705, 2007. DOI: 10.1644/06-MAMM-A-310R.1. (ang.).
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-07-25]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- S. Van Dyck. Morphology-based revision of Murexia and Antechinus (Marsupialia: Dasyuridae). „Memoirs of the Queensland Museum”. 48, s. 239–330, 2002. (ang.).