48°53′N 10°34′E/48,883333 10,566667Nördlinger Ries
 Krater uderzeniowy na mapie ukształtowania terenu | |
| Ciało niebieskie |
Ziemia |
|---|---|
| Średnica krateru |
24 |
| Wiek |
15,1 ± 0,1 Ma |
Położenie na mapie Bawarii  | |
Położenie na mapie Niemiec  | |
| 48°53′N 10°34′E/48,883333 10,566667
| |
Nördlinger Ries – kolista depresja w zachodniej części Bawarii, Niemcy. Miasto Nördlingen jest położone ok. 6 km na południowy zachód od punktu centralnego tej depresji. Jest to krater uderzeniowy powstały 14,3 – 14,5 miliona lat temu (w miocenie)[1].
Oryginalnie, średnica obrzeża krateru wynosiła prawdopodobnie ok. 24 km, a średnica dna ok. 10 km. Pierwotna głębokość krateru wynosiła ok. 700 m[2]. Obecne dno depresji znajduje się ok. 100-150 m poniżej współczesnego (zerodowanego) obrzeża. Na dnie spoczywa 35-metrowej grubości warstwa osadów jeziornych, pamiątka po jeziorze które istniało niegdyś w kraterze[2].
40 kilometrów dalej na południowy zachód znajduje się mniejszy, niespełna czterokilometrowej średnicy krater Steinheim. Oba kratery powstały w tym samym czasie (w granicy niepewności pomiaru), uważa się, że utworzyło je uderzenie w Ziemię planetoidy o średnicy ok. 1,5 km i jej księżyca.
Przeprowadzone pomiary grawimetryczne ujawniły na terenie depresji Nördlinger Ries anomalię, na podstawie której oszacowano ubytek masy skorupy ziemskiej w kraterze na 30 do 60 miliardów ton. Oznacza to, że w momencie uderzenia wyrzuceniu uległo kilkadziesiąt km3 materiału skalnego[2].
Z kraterem tym związane jest powstanie minerału mołdawitu, występującego w Czechach.
Widok na Nördlinger Ries
Kratery Ries i Steinheim (mały w lewym dolny rogu)
Widok na krater główny z południowego zachodu
Suevit z Nördlinger Ries — charakterystyczna skała powstał w wyniku uderzenia
Typowy stożek zderzeniowy z Wengenhausen
Obrzeże krateru w pobliżu wsi Mönchsdeggingen
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Johannes Baier: Zur Herkunft und Bedeutung der Ries-Auswurfprodukte für den Impakt-Mechanismus. - Jber. Mitt. oberrhein. geol. Ver., N. F. 91, 9-29, 2009.
- ↑ a b c (e): W kraterze meteorytu [w:] "Poznaj Świat" R. XVIII, nr 7 (212), lipiec 1970, s. 40
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Ries w Earth Impact Database, bazie danych kraterów ziemskich (ang.)
- Muzeum krateru Nördlingen Ries