Neodasyscypha cerina

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Neodasyscypha cerina
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

patyczniaki

Rząd

tocznikowce

Rodzina

Lachnaceae

Rodzaj

Neodasyscypha

Gatunek

Neodasyscypha cerina

Nazwa systematyczna
Neodasyscypha cerina (Pers.) Spooner
Česká Mycol.
Worki z zarodnikami

Neodasyscypha cerina (Pers.) Spooner – gatunek grzybów z rodziny Lachnaceae[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Neodasyscypha, Lachnaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy gatunek ten opisał w 1796 r. Christiaan Hendrik Persoon, nadając mu nazwę Speziza cerina. Obecną nazwę nadał mu Brian Martin Spooner w 2005 r.[1] Ma 22 synonimy. Niektóre z nich:

  • Belonidium cerinum (Pers.) Raitv. 1970
  • Lachnum cerinum (Pers.) Morgan 1902
  • Neodasyscypha cerina (Pers.) Spooner 1987
  • Perrotia cerina (Pers.) Svrček 1962
  • Trichodiscus cerinus (Pers.) Kirschst. 1939[2].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Na podłożu tworzy owocniki typu apotecjum o średnicy 0,5–1,5(2) mm średnicy, początkowo kuliste, po dojrzeniu otwarte, miseczkowate, ale po wysuszeniu znów zamknięte, osadzone na niewielkim trzonku. Hymenofor na wewnętrznej stronie miseczki, w kolorze wosku, żółtawo-brązowy, czerwono-brązowy do ciemnobrązowego, jałowa strona zewnętrzna płowa do ciemnobrązowej, owłosiona. Trzon o wysokości do 0,25 mm[3].

Cechy mikroskopowe

Worki o kształcie od cylindrycznego do maczugowatego, lekko zwężające się w kierunku podstawy, z 8 nieregularnie dwurzędowymi zarodnikami, z amyloidalnymi porami wierzchołkowymi, 40–60 × 3,5–5(7) µm. Parafizy wąsko lancetowate do wrzecionowatych, przewyższające worki, z żółtawymi granulkami o średnicy 2–3 µm. Zarodniki elipsoidalne do wrzecionowatych, bez przegród, szkliste, 4,5–7,5 × 2–3 µm. Włosy zewnętrzne cylindryczne, wieloprzegrodowe, z nieco pogrubioną ścianą, brązowe, jaśniejszy ku wierzchołkowi, gęsto pokryty ziarnistościami, 70–140 × 3–4 µm[3].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Neodasyscypha cerina występuje na całej półkuli północnej, na półkuli południowej podano jego stanowiska na Nowej Zelandii i na południowym krańcu Ameryki Południowej[4]. W Polsce M.A. Chmiel w 2006 r. przytoczyła 5 stanowisk[5], w późniejszych latach podano następne (jako Lachnum cerinum)[6]. Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].

Nadrzewny saprotrof występujący na leżących na ziemi gałązkach drzew liściastych[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-08-24] (ang.).
  2. Index Fungorum [online] [dostęp 2023-08-24] (ang.).
  3. a b Roland Labbé, Neodasyscypha cerina / Pézize cérine [online], Mycoquébec.org [dostęp 2021-01-20] (fr.).
  4. Występowanie Neodasyscypha cerina na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2021-01-20] (ang.).
  5. a b Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, s. 64, ISBN 978-83-89648-46-4.
  6. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-08-24].
  7. Aktualne stanowiska Neodasyscypha cerina w Polsce (mapa) [online], grzyby.pl [dostęp 2021-01-20] (pol.).