Galapagosek reliktowy
| Nesoryzomys indefessus[1] | |||
| (O. Thomas, 1899) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
galapagosek reliktowy | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
Galapagosek reliktowy[4] (Nesoryzomys indefessus) – gatunek ssaka z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae), który występował endemicznie na wyspach Galapagos.
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Galapagosek reliktowy występował na wyspach Santa Cruz i Baltra, należących do archipelagu Galapagos u wybrzeżu Ekwadoru[5].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1899 roku brytyjski zoolog Oldfield Thomas nadając mu nazwę Oryzomys indefessus[2]. Holotyp pochodził z Academia Bay, na wyspie Santa Cruz, w Galapagos, w Ekwadorze[6].
Gatunek ten był łączony z N. narboroughi i N. swarthi, które różnią się od niego ubarwieniem ciała. Różnice w budowie czaszki i zębów dowodzą odrębności N. swarthi[6]. Status N. narboroughi jako odrębnego gatunku wymaga bardziej szczegółowych badań i jeśli zostanie on uznany za podgatunek N. indefessus, będzie to oznaczało, że gatunek ten jeszcze nie wymarł[3]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[5].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Nesoryzomys: gr. νησος nēsos „wyspa” (tj. Galapagos); rodzaj Oryzomys S.F. Baird, 1857 (ryżniak)[7].
- indefessus: łac. indefessus „niestrudzony”[2].
Wymarcie[edytuj | edytuj kod]
Osobniki tego gatunku były ostatni raz schwytane w 1936 roku[5]. Wyginięcie tego gatunku wiązało się najprawdopodobniej z zawleczeniem na wyspę szczurów śniadych, które konkurowały z rodzimym gatunkiem i sprowadziły patogeny, na które nie był on odporny. Ludzie wprowadzili do ekosystemu Santa Cruz także szczury wędrowne, myszy domowe i zdziczałe koty, które również mogły przyczynić się do wymarcia N. indefessus[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Nesoryzomys indefessus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c O. Thomas. Description of new neotropical mammals. „The Annals and Magazine of Natural History”. Seventh series. 4, s. 280, 1899. (ang.).
- ↑ a b c D.G. Tirira & M. Weksler, Nesoryzomys indefessus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2019, wersja 2021-3 [dostęp 2021-12-18] (ang.).
- ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 251. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 408. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Nesoryzomys indefessus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-12-18].
- ↑ E. Heller. Mammals of the Galapagos Archipelago, exclusive of the Cetacea. „Proceedings of the California Academy of Sciences. 3d ser., Zoology”. 3, s. 241, 1904. (ang.).