Niezapominajka pagórkowa

Niezapominajka pagórkowa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rodzina	ogórecznikowate
Rodzaj	niezapominajka
Gatunek	niezapominajka pagórkowa
	Nazwa systematyczna
	Myosotis ramosissima Rochel; J.A.Schultes, Oestr. Fl., ed. 2, 1: 366 (1814)
Synonimy
	Myosotis allorgeana Sennen; Myosotis aprica Opiz; Myosotis bracteata Rouy; Myosotis collina Bab.; Myosotis eliae Sennen; Myosotis filiformis Schleich.; Myosotis godetii H.J.Coste; Myosotis hispida D.F.K.Schltdl.; Myosotis matritensis Sennen; Myosotis pygmaea Bertol.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Niezapominajka pagórkowa (Myosotis ramosissima Rochel) – gatunek rośliny należący do rodziny ogórecznikowatych. Występuje w całej Europie, w Makaronezji i Maroku oraz na Bliskim Wschodzie (od Azji Mniejszej po Jordanię i Irak)^[3]. W Polsce gatunek jest pospolity w zachodniej części kraju, rzadki we wschodniej, a w województwie podlaskim brak go zupełnie^[4]. Zanika także w górach sięgając maksymalnie do ok. 650 m n.p.m.^[5] Jest to drobna roślina roczna rosnąca w miejscach suchych i nieurodzajnych^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Roślina z rozgałęziającymi się łodygami osiągającymi od kilku do 25^[5], rzadko do 40 cm wysokości^[6]. Cała roślina pokryta prostymi, szarymi włoskami odstającymi w dolnej części pędu, przylegającymi w górnej^[5].
Liście: Siedzące. Liście odziomkowe zebrane w przyziemną rozetę, one i dolne liście łodygowe są podługowato-łopatkowate, na szczycie zaokrąglone, u nasady zwężone. Liście w środkowej i górnej części pędów są węższe – do równowąsko podługowatych. Liście osiągają do 20 mm długości i 6 mm szerokości. Liście podobnie jak łodyga pokryte są tylko włoskami prostymi^[5].
Kwiaty: Zebrane w sierpik, początkowo gęsty i krótki, ale w czasie przekwitania wydłużający się i osiągający do 15 cm długości. Wszystkie kwiaty, także w dolnej części kwiatostanu pozbawione są liściastych przysadek^[5]. Szypułka kwiatowa przylegająco owłosiona, osiągająca do 1,5 mm długości, w czasie owocowania wydłużająca się maksymalnie do 3 mm. Szypułki silnie odstają od łodygi, często nawet poziomo. Działki kielicha osiągają ok. 1,5 mm długości, ale w czasie owocowania wydłużają się do 3 mm. Porozcinane są na lancetowate ząbki i pokryte są odstającymi włoskami. Korona kwiatu niebieska, z rurką krótszą od kielicha, osiąga do 2 mm średnicy^[5].
Owoce: W kwiatach powstają po cztery jajowate rozłupki o długości ok. 1 mm^[5], po dojrzeniu jasnobrązowe^[6]. Owoce dojrzewają w otwartym kielichu^[6].

Kwiatostan
Kwiaty
Otwarty kielich z owocem

Gatunki podobne: W Europie Środkowej drobne kwiaty rozwijające się na szypułkach krótszych od kielicha mają dwa gatunki – niezapominajka różnobarwna M. discolor i niezapominajka piaskowa M. stricta. Ta pierwsza ma kwiaty początkowo żółte lub kremowe, a starsze niebieskie o rurce dłuższej od kielicha. Druga wyróżnia się kwiatami w dolnej części kwiatostanu wspartymi liśćmi (przysadkami). Poza tym jej szypułki nawet w czasie owocowania są wzniesione, a kielichy wówczas są zamknięte. Zamknięte kielichy (stulone ząbki) w czasie owocowania ma także niezapominajka różnobarwna^[6].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Roślina jednoroczna. Rośnie w miejscach suchych i nasłonecznionych, w piaszczystych murawach, na ustabilizowanych wydmach, obrzeżach piaszczystych pól, na przydrożach i nasypach kolejowych, na murach i skałach, w widnych i suchych zaroślach i lasach^[5]^[7]. Kwitnie od kwietnia do czerwca^[5]^[6]. Kwiaty są owadopylne. Owoce za sprawą haczykowatych włosków na kielichach rozprzestrzeniane są przez zwierzęta^[8].

Liczba chromosomów 2n = 48^[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-11] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Myosotis ramosissima Rochel. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-02-11].
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 365, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Maria Sychowa: Myosotis L., Niezapominajka. W: Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i Ziem Ościennych. T. X. Bogumił Pawłowski (red.). Warszawa, Kraków: PAN, PWN, 1963, s. 174.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 381–382. ISBN 83-01-14342-8.
↑ Myosotis ramosissima. [w:] Online Atlas of the British and Ireland Flora [on-line]. Botanical Society of Britain and Ireland. [dostęp 2021-02-11].
↑ AnnaA. Cwener AnnaA., Rośliny kserotermiczne, BarbaraB. Sudnik-Wójcikowska (red.), Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2012, s. 93, ISBN 978-83-7073-982-9, OCLC 805383087 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-11] (ang.).

[powo-3] Myosotis ramosissima Rochel. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-02-11].

[4] Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 365, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .

[sychowa-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Maria Sychowa: Myosotis L., Niezapominajka. W: Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i Ziem Ościennych. T. X. Bogumił Pawłowski (red.). Warszawa, Kraków: PAN, PWN, 1963, s. 174.

[rutkowski-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 381–382. ISBN 83-01-14342-8.

[7] Myosotis ramosissima. [w:] Online Atlas of the British and Ireland Flora [on-line]. Botanical Society of Britain and Ireland. [dostęp 2021-02-11].

[8] AnnaA. Cwener AnnaA., Rośliny kserotermiczne, BarbaraB. Sudnik-Wójcikowska (red.), Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2012, s. 93, ISBN 978-83-7073-982-9, OCLC 805383087 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]